Euskal sektore aeronautikoa Hegan Aeronautika eta Espazio Clusterreko kide diren 37 elkartek osatzen dute, eta nagusiki EAEn biltzen da. Sektorea berriro hegaldatu da eta geldialdia atzean utzi du, 2011n fakturazioa %12 hazi baitzen. Erritmo horri 2015. urtera arte eutsiko diotela aurreikusi dute.
Euskal sektore aeronautikoa, nagusiki EAEn biltzen dena, berriro hegaldatzen eta geldialdia gainditzen ari da, eta etorkizun ona aurreikusten da 2015era bitartean. Horixe da sektoreko arduradun nagusiek adierazi dutena. Haien arabera, 2010ean geldialdia atzean utzi dute, oraindik krisiak eragindako eragozpenak sumatu arren. 2010ean susperraldiaren lehen sintomak agertu ziren, eta 2011 urtean suspertze hori bizkortu egin zen. “Dinamismo fase nagusia” 2015. urtea bitartean lortzea aurreikusten dute. Uste hori azken ekitaldiko fakturazioak eta esportazioen sendotzeak bermatzen dute. EAEko sektore aeronautikoa Hegan Aeronautika eta Espazio Clusterreko kide diren 37 elkartek osatzen dute. Cluster horretako bederatzi enpresak, iragan azaroan, Alemanian, Airtec 2011 nazioarteko azokan parte hartu zuten.
Fakturazioa %12 hazi zen
Euskal cluster aeronautikoko 37 elkarteek 1.500 milioi euro inguru fakturatu zituzten 2011n, aurreko urtean baino %12 gehiago. Hala, 2008an salmentetan lortutako marka gainditu zen (1.229 milioi euro). Heganeko arduradunen hitzetan “esan genezake, unean uneko etenaldien ondoren, hazkundearen bideari heldu diogula berriro, 2012an hazkundea izango dela aurreikusi dugu, eta hazkunde hori %6 ingurukoa izan daiteke 2012-2015 aldian”.
Fakturazioak enpleguan ere eragin du, arazoak arazo, kide kopuruak %10 egin baitu gora. Datozen urteetan kopuruak hazten jarraituko duela aurreikusi dute, salmenten maila berean hazi ez arren. EAEko planten jarduerari dagokionez, 2010ean fakturazioa %4 hazi zen eta 633 milioi eurora iritsi zen. Planta horietan 2010ean 3.738 langile aritu ziren, aurreko urtean baino hamalau gutxiago.
Alemania, merkatu nagusia
Sektore hau nabarmenki esportatzailea da. Hala, clusterreko enpresek 782 milioi euro esportatu zituzten 2010ean, salmenta guztien %62 baino gehiago. Horrek esan nahi du esportazioak %5 hazi zirela aurreko urtearekin alderatuta. Zehazki merkatu nagusia Alemania da, esportazioen %29 bertara doaz, 225 milioi euro hain zuzen, aurreko urtean baino %15 gehiago. Bigarren eta hirugarren merkatuak Brasil eta Erresuma Batua dira, baina horietan hazkundea apalagoa da.
Jarduera esparruei erreparatuta, sektoreko salmenten %49,8 aeroegiturei dagokie, eta %40,6 motorrei. Sistema eta ekipo esparrua fakturazioaren %7ra iritsi zen, aurreko urtean baino %14 gehiago. Bestalde, espazio esparruak salmenten %2,7 ekarri zuen.
Fusioak?
Sektorean fusiorik izan al liteke? Heganeko arduradunek ez dute erantzun zehatzik eman, baina mundu globalizatuan tamainaren beharra dute hizpide. Sektoreko azterketa batek Espainiako Estatuko hainbat enpresa aeronautiko fusionatzea gomendatu du, horien artean Aernnova. Heganeko arduradunen esanetan tamaina “garrantzitsua” da, I+Gn egiten diren inbertsioak oso handiak direlako eta berreskuratzeko epeak “oso luzeak”. Merkatua globala dela aintzat hartuta, balizko fusioak ez dira baztertu behar. Oraingoz, hala ere, gai honen inguruan ez dirudi erabaki zehatzik hartu denik.
Heganek, euskal clusterraren bederatzi kiderekin batera, sektore aeroespazialeko hornitzaileentzako Airtec 2011 Nazioarteko Azokan parte hartu zuen, 2011ko azaroaren 2tik 4ra, aeronautika eta espazio hornidura katean duen tokia, nagusiki Europa ekialdeko merkatuetan, sendotzeko. Frankfurteko (Alemania) nazioarteko azoka honek euskal enpresek espazio eta aeronautika proiektu berriak, ekoizpen baliabide berritzaileak, saio eskaintza espezializatua eta sektoreko erronka teknologikoei erantzuteko ahalmena erakusteko balio izan du. Heganekin batera, euskal enpresa huek parte hartu zuten nazioarteko azokan: Aerometalic (Aernnova taldea), Aciturri, Alfa, CTA, Ingemat, Tecnalia, WEC, Sener, Novalti, Reductia (Aratz eta Burdinberri enpresa arabarrak haren parte dira) eta Innovalia.
2011ko edizioa lau esparrutan egituratu dute: helikopteroak, espaziorako merkataritza aplikazioak, compositeak eta UAS (Gidaririk gabeko Aire Ibilgailuak). Euskal clusterraren arabera, sektore horretan eskaera bikoiztu egin daiteke datozen hamar urteetan. Airtecen seigarren deialdiaren berrikuntzetako bat Comac korporazio txinatarraren parte-hartzea izan zen, Airbus eta Boeing enpresekin batera. Txinako taldeak munduko hirugarren hegazkin fabrikatzailea izatea du xede, aipatutako bi talde erraldoien atzetik. Adierazgarria da azoka hau Alemanian egin izana, 2009tik herrialde hori izan baita Heganeko kideen salmenten helmuga nagusia.
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Oxfordeko unibertsitateko irkerlari talde batek puntako teknologiak erabili ditu zuhaitz zaharrek metatutako karbonoa kalkulatzeko eta orain argitaratu berri duten txostenean erakutsi dute, eraitsitako baso zahar hektarea bakoitzeko alferrik galtzen (eta atmosferara isurtzen)... [+]
Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU) eta CITA-Alzheimer fundazioak garatutako proiektuak gaixoen bizi kalitatea hobetzea eta etorkizunean prebentziorako metodoak bilatzea du helburu.
Apirila hasieran jakin genuen berak koordinatutako ikerlari taldeak COVID-19 atzemateko PCR proba bat garatu zuela, eskas ziren test komertzialik behar ez duena. Munduko Osasun Erakundeak test masiboak egitea gomendatzen du koronabirusaren hedapena saihesteko eta hala egin dute... [+]
EHUko hainbat sailetako zientzialari sare batek, Ikerbasque, Achucarro, Biofisika Bizkaia Fundazioa, Biocruces Bizkaia eta Bioaraba institutuetako ikertzaileekin batera, Covid-19 atzemateko 'RT-PCR' test bat garatu du, 15 euro balioko duena eta emaitzak lau ordutan... [+]
Euskal Herrian dauden administrazio publiko guztiek, eta nabariki Eusko Jaurlaritzak, euren estrategia industrialean digitalizazioa erabiltzen dute ardatz gisa. Honen oinarrian dagoen ikerketa ere digitalizazio ahalik eta aurreratuena egitera zuzenduta dago.
Euskalgintzak eta... [+]
Elebidun ginen, eleaniztun gara. Gure haurrak bezainbat. Hala ere, zein dira eleaniztasun horren baitako mekanismoak? Zertan da gure haurren hizkuntza jabekuntza? Zein dira gure hizkuntz irakaskuntzaren ahal eta ezinak? Zergatik zaigu nahitaezko Euskal Herriko haurrak euskaraz... [+]
“Grina eta ahalegina. Uste dut horiexek direla ezelako jarduera zientifikoren oinarrizko osagaiak. Saiatu beti zure lanak zeure-zeure zigilua izan dezan, edozertarako ere bidea egin behar dela ahaztu gabe, eta bikaintasuna ez dela egun batetik bestera lortzen”... [+]
Harvard unibertsitateko ikertzaile talde batek Azukrearen Elkarteko kideekin izandako harremanak aztertuz ondorioztatu dute 60ko hamarkadan ordainketak egin zituztela.
2020rako, Eusko Jaurlaritzak Europar Batasuneko araudiekin bateratu du EAEko I+G estrategia. Aurreko asteetan gure ikerketa zentroen urduritasunaren berri eman dugu; orain enpresei dagokie. Bi hitzetan: EAEn ikerketa egiten duten enpresei diru gutxiago eta baldintzak gogortzea... [+]
1997. urtean eman zitzaion hasiera egun Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sarea (Saretek) denari. Dozena bat multzotan banatutako ia 200 elkartek eta erakundek osatzen dute Saretek. Orain 17 urte erronka gisa hasi zenak euskal industrian errotzea lortu du, eta azken... [+]
Joan den mendean sortutako ikerketa zentroen azpiegitura eguneratu nahi du Eusko Jaurlaritzak 2020rako. Ikerketaren emaitzak enpresetara efizientzia handiagoz hel daitezen, ikerlanen helburuak eta zentroen egituraketa birdefinitu nahi dituzte.
Ikerketa zentroetan, eta... [+]
Ekai Center taldeak analisi bat egin du Eustatek kaleratutako Ikerketa eta Garapeneko azken datuekin. %2aren azpitik dago EAEk I+G-ra bideratutako inbertsioa, eta emaitza horiek “ekonomia politika arduragabearen isla” direla adierazi dute Garan argitaratutako... [+]
Ikerketa eta Garapenean Euskal Herrian egindako inbertsioa gutxitu egin da azken urteetan. Gaindegia behategiak bere blogean argitaraturiko artikulu batek dio, arlo horretan Europako abangoardia diren Alemaniako länder-etatik gero eta urrunago gaudela.