Ajuria Enea

Euzko Alderdi Jeltzalearen (EAJ) xede nagusia izan da joan deneko hogeita hamar urte honetan. Eta erdietsi du, luzaro. EAJren ekinbide guztiaren jomuga nagusia Eusko Autonomia Erkidegoa izan baita; han egin du lana, han bildu du uzta. Nafarroaz ahaztu egin zen. Ez zuen indar handiegirik, eta iragan mendeko 83an, gainera, jende gehiena alderditik bota egin zuen. Besteak beste, horrexek eragin zuen EAren sorrera; harez geroztik, jeltzaleen alderdian inor gutxi gelditu zen Nafarroan eta noraezean ibili da. Franco hil ondoren, Araban ere ez zegoen jeltzale asko, baina Nafarroan ez bezala, han bai, han EAJk alimaleko ahalegina egin zuen, eta horrek emaitza onak eman zizkion. Garai hartako jeltzale buruek ez dute sekulan azaldu zergatik jokatu zuten horren desberdin bi herrialdeetan. Urkulluren alderdiarentzat, zer erranik ez, Ajuria Eneak helburu nagusia izaten jarraitzen du, eta Nafarroari dagokionez, Geroa Bairen aldeko apustua ongi atera zaio. EAJk, dena den, aski ongi daki (edo jakin beharko luke), bere kabuz aurkeztuz gero, ez duela nafar Parlamentuan ere ordezkaritzarik lortuko, eta Geroa Baiko boto-emaile gehien-gehienak ez direla inola ere jeltzaleak. Koalizio berriaren helburu nagusia, bitartean, behar adinako indarra metatzea da, Nafarroan aldaketa eragiteko. Zer gerta ere, egitura zabaldu eta sendotzeari emanak daude eta, udaberrirako, batzar irekia antolatuko dute, ahalik eta talde gehienen iritziak jasotzeko, baita koalizioaren inguruan dabilen jende afiliatu gabeari Geroa Baiko kide izateko aukera emateko ere. Handik eta hemendik iritsi zaizkio boto-emaileak; ez gutxi, Alderdi Sozialistakoak, eta PSN zer ateka gaiztotan malkorturik dagoen ikusita (UPNren morrontzapean, elkarri labankadaka), ez litzateke harritzekoa izanen giro horretako jende gehiago biltzea.

Ajuria Enea, bitartean, ez da Ezker Abertzalearen xede nagusia izan azken 30 urte honetan. Orain, bai, ordea. Gasteizko eraikinean pausatua dute begirada. Ezker Abertzaleko hango eta hemengo buruzagiek ez darabilte beste hitzik: Ajuria Enea. Eraikin horri omen darion lilurak ederki xoraturik dabiltza, EAJ betidanik liluraturik ibili den bezala. Zilegi bekio Ezker Abertzaleari aurkikuntza hori, baina, Nafarroari dagokionez, espero dezagun ez jokatzea duela 30 urte EAJk jokatu zuen bezala; hau da, Nafarroaz ahaztea. Baina, kasu, tamainako hanka sartzea litzateke Nafarroan hogeita hamar urtez izan duten jokamolde antzuari eustea. Indar handisko hura alferrik xahutu ondoren, eta udaletan euskararen alde egindako apustu zintzoa gorabehera, ez diote inolako etekinik atera, ez baitira gauza izan ETAren estrategia bidegabeari aski errateko. Ondorioz, bertzelako Nafarroa nahi duen jendea izan da galtzailea; haiek barne. Orain, azalez behintzat, itxuraldaturik itzuli dira, baina nekez eginen dute aitzinera Aralarren eta EAren ekarpenak zokoratzen badituzte. Izan bedi Ajuria Enea, beraz, Ezker Abertzalearen xede nagusia; baina, aldi berean, izan bedi egiazki Nafarroako Diputazioaren Jauregia, azken eraikin hori ere Geroa Bairen jomugan dagoen bezala. Nor bere zokotik zentzuz eta irekitasunez lan eginez eta beste indar batzuekin elkarlanean soilik etorriko baita Nafarroako gobernua aldatzeko aukera.


Azkenak
Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude