Ziurrak al dira ospitaleak?
Inor izutzeko asmorik gabe, ezetz erantzun dezakegu. Azken estatistikek diotenez, ospitaleetan sartzen diren gaixoen %9k jasaten du akatsen bat, eta %3k ondorio larriak dituen akats bat. Horren arrazoia garbia da: geroz eta gaixo konplikatuagoak artatzen ditugu ospitaleetan, geroz eta baliabide gehiago eta erasokorragoekin, sendatze portzentaia handiagoa lortuz. Baina horrekin, akatsak ere biderkatu egiten dira. Hau da, gaixoak sendatzeko tresna eta bide gehiago ditugu, baina arazoak eragiteko ere bai.
Kultura berri bat ere ekarri du horretaz ohartzeak: ziurtasunarena. Bestelako jardueretan bezala, segurtasunerako neurriak hartzen hasiak gara osasun zentroetan. Lehenik eta behin, akatsak neurtzea, beren joera jakin eta hartutako neurrien erabilgarritasuna ezagutzeko. Ondoren, akats konkretu bat asko errepikatzen bada, beraien aurkako neurriak antolatzea. Helburua ez da errudunak bilatzea, sistema eraldatu eta akatsak ekiditea baizik. Adibiderako, oso izen antzekoak dituzten botiken aurkezpen erabat ezberdinak egitea. Adrenalina eta atropina botikek soinu beretsua dute, eta ez nahasteko, beren anpuluak kolore ezberdinekoak egin dira.
Aipamen berezia merezi dute ospitaleetan harturiko infekzioek, infekzio nosokomial izenaz ezagutzen ditugunak. Garai batean ekidin ezin zitezkeen gertaera izatetik, ezabatu ezin diren arren, asko murriztu litezkeen gertaera izatera igaro dira, eta akatsen barruan sartu. Hau da, ospitale on batek –medikuntza unitate on batek– infekzio gutxi izan behar du bere jardunean. Lanaren antolakuntza aldatu dugu, detaile txiki asko konpontzeko: bena bideak garbitzeko modua, arnasgailuen tutuen aldaketa, eskuak garbitzeko produktu eraginkorragoak... Horrekin, geroz eta infekzio gutxiago izaten dute gure gaixoek: gernuko infekzioak, kateterrek eragindako infekzioak, arnas-infekzioak...
Ondorioz, gure ospitaleak ez direla ziurrak esan genezake, baina geroz eta ziurragoak bai. Zer gertatzen den neurtzen ari gara, ikusi nahi ez duena delako itsurik handiena. Hau da, neurriak hartzen ari gara, osasunaren aldeko denak kalterik eragin ez dezan.
Ostegun arratsaldean hasiko dira baraualdiak, eta bost gune antolatu dituzte ekimenari lotuta: Bilbon, Altsasun, Donostian, Gasteizen eta Iruñean. Larunbat eguerdian, berriz, manifestazio handi bat egingo dute Bilbon, palestinar erresistentziarekin elkartasunez eta... [+]
Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia bahitu eta hiltzearen ardura politikoa egotzi nahi zioten, baina auzia preskribatuta dagoela iritzi dute epaileek.
Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]
Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.
Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]
Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.
Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]
Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]
Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]
Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]
Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]
Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.
Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]