"Arkeometria laborategi on batek goiz batean erabakiko luke Veleia auzia"
GIIVRII ATA SVTAN SIIR’A ANA, SAN TV ISAN BII TI SIIVRII ISIINA IITOR
Veleiako idazkunak egiazkoak dira. Sinetsi nahi nizuke.
Faltsutzaileak EHUko katedratiko guztiek batera baino gehiago jakin beharko zuen latinaz, euskara zaharraz, egiptologiaz. Bueno, agian ez da hain zaila.
Fede kontua da edo ziurtasun zientifikoa?
Nik fedea aspaldi galdu nuen, gaia zientifikoa da guztiz.
Baina, egiazkoak diren ziurtasunak daude ala egiazkoak izan daitezkeenaren usteak?
Egiazkoak dira gure ustez, baina humanitate zientziak ez dira aski dagoeneko eta laborategiek dute azken hitza.
Aurkitzaileek ere ez dute egun aurkikuntza defendatzen...
Hori esan dizuna, gezurtiaz gain, tontoa da.
Juan Martin Elexpuru ikusten dut nik kausa defendatzaile nagusi.
Eta Orpustan, Txillardegi, Luis Mari Mujika, Hector Iglesias... 2.300 sinadura entregatu dira. Hamazazpi txosten mardul daude bederatzi naziotako ikerlariek sinatuta. Harris, Fritz, Frank, Colmenero...
Prozesuan gauzak gaizki egin direla ezin uka. Horrek ez du aurkikuntza baliogabetzen?
Zein erraza den boteretik difamatzea! Bezperan Eliseo eta Idoia Arabako arkeologo onenak ziren, biharamunean txarrenak eta gainera iruzurtiak.
Ez da hain zaila iruzurra egitea ere.
400 pieza gai eta hizkuntza ezberdinetakoak, garaiko materialetan, zahar itxura perfektuaz... Ezinezkoa. Talde handia eta milioiak beharko lirateke. Eta zertarako?
Arkeologo profesionalak eta masajistak aritu ziren arakatzen.
Eta ikasleak eta harri-jasotzaileak eta era guztietako boluntarioak, munduko indusketa guztietan bezala.
Ez da jarri notizia, ikuskizuna, ikerketaren aurretik?
Bai, EHUk eta Diputazioak dena faltsutzat jo eta arkeologoak heriotza zibilera kondenatu dituenean, gauzak behar bezala ikertu gabe.
Zerk bultzatu zintuen aferan buru-belarri sartzera?
Bidegabekeria usaina hartu nion erabakiari, eta ostraken argazkiak ikusi nituenean susmoak baieztatu nituen. Gutxitan izan ditut gauzak hain argi.
Eta ezin itxi eztabaida...
Egiak bere bidea egingo du, espero dezagun. Arkeometria laborategi on batek goiz batean erabakiko luke auzia.
Hara.
Problema da nola geratuko diren gure unibertsitatea eta katedratikoak, benetakoak direla frogatzen den egunean
Mostafa Waziri Egiptoko Antzinaroko Kontseilu Goreneko idazkari nagusiak Mizerinoren piramidea zaharberritzeko proiektu erraldoia aurkeztu du berriki: Gizako piramiderik txikiena granitozko blokez estaliko dute, jatorrizko itxura berreskuratu dezan. Wazirik proiektua gogo biziz... [+]
Kairoko Egiptoar Museoko Kontserbazio Zentroko ikerlariek egiaztatu berri dute Eutrema japonicum edo Cochlearia wasabi izeneko errefaua egokia eta eraginkorra dela papiroak garbitu eta kontserbatzeko. Hau da, nagusiki japoniar sukaldaritzan erabiltzen den wasabia baliatu dute,... [+]
New Yorkeko Unibertsitateko ikerlari talde batek esperimentu bat egin berri du, Gizako esfingearen materialak eta eraiki zuten garaiko baldintza klimatikoak imitatuz.
Antzinako Egipton, momifikazio prozesuan, zenbait organo ontzi kanopotan sartzen zituzten, eta hainbat substantziaz osatutako baltsamoak erabiltzen zituzten horiek kontserbatzeko.
Duela 3.300 urte inguru, Meritaton printzesa, Akhenaton faraoiaren eta Nefertitiren alaba zaharrena, Tell al-Amarnako Iparraldeko jauregian bizi izan zen.
Egiptoar arkeologo talde batek Rosetta harria Egiptora itzultzeko eskaera egin dio British Museumi.
Orain dela 3.400 urte inguru eraikitako hiri baten arrastoak aurkitu ditu arkeologo talde batek Luxorren, Egipton, Nilo ibaiaren ertzetako batean. Amenhotep III faraoiaren garaiko hiria da (k.a. 1390-1352), haren semeak, Akenaton faraoiak hiriburu berri bat sortzeko atzean utzi... [+]
Le Bourget (Île-de-France), 1976ko irailaren 26a. Ramses II.a faraoiaren momia zeraman hegazkin militarrak lur hartu zuen.
Sorbonako Unibertsitateko Adeline Bats ikerlariak arkeologia esperimentaleko proiektu bat gauzatu berri du: ogia antzinako egiptoarrek bezala egitea lortu du, tresna, prozesu eta lehengai berberak erabiliz.
Antzinako Egiptoko hainbat papirotan jasota dagoenez, arazo ginekologikoak arintzeko asmoz, fumigazio baginalak erabiltzen zituzten, baina orain arte, idatzizko erreferentzia horiez gain, ez zen horren froga fisikorik aurkitu.
Nilometroak Nilo ibaiaren ibilgu naturaletik hurbil eraikitzen zituzten era askotako eskalak ziren: eraikin konplexuak ziren batzuk, beste batzuk putzu soilak edo harrian zulatutako eskailerak. Antzinako Egipton, basamortua zeharkatzen duen Nilo ibaia funtsezkoa zen nekazaritzan... [+]
Hiru kontzeptuok aztertu eta antzinako egiptoarren sinesmenekin lotu ditu Brown unibertsitateko (AEB) Victoria Almansa Villatoro egiptologoak (Journal of Egyptian Archaeology).
Egipto, K.a 2162 edo 2191. Nitokris faraoiaren bi urteko erregealdia amaitu zen eta, hala, VI. dinastia amaitu eta Egiptoko lehen tarteko aroa hasi zen.
Nesiamon duela 3.000 urte inguru Karnakeko Amonen tenpluan jardun zuen apaiz egiptoarra izan zen eta haren momia Leedseko (Ingalaterra) museoan egon da 1823az geroztik.
Alexandriatik 75 kilometrora dagoen Tell Abqain aztarnategian, Ramses II.aren garaian (K.a. 1279-1213) eraikitako gotorlekuaren arrastoen artean, zerealak eta beste jaki batzuk kontserbatzeko bi biltegi aurkitu dituzte.