Zuloa Artikoko ozonoan ere

Zuloa Artikoko ozonoan ere
Zuloa Artikoko ozonoan ere

Steve Jobsen heriotza mundu osoan hizpide den une honetan, lehen Macintosh-a merkaturatzearekin batera azaldutako ozono geruzaren zuloaz arituko gara aste honetan. Orain da garaia jakiteko zertan den ozono-mailaren jaitsiera Antartikan, baina aurten aldagai bat dugu balantzea egiterakoan: irailaren amaieran ezagutu genuen Artikoko ozono-geruzaren zuloa, martxoan detektatu zuten arren.

Batek baino gehiagok deitu zidan esateko: “Joxerra, aurten zuloa Artikoan ere, e!”, eta nire bat-bateko erantzuna, beti bera: “Horixe tokatzen da, bai, baina Artikoan ez, Antartikan baizik”. Eta halako batean, han eta hemen irakurtzen hasi nintzen: “Zuloa Artikoan”. Orain 25 urte ozono-geruzaren zuloari buruz emandako hitzaldi batean Jose Ramon Etxebarria irakasleak egin zidan iruzkina etorri zait garuneko lehen geruzara: “Uste dut gai honetan interes ekonomiko handiak izan daitezkeela”.

Oraingoan arrazoi osoa eman behar diot Etxebarriari. Egunez egun, NASAk Antartikako zuloaren egoeraren berri ematen digu, baina Artikoan ere zuloa dagoela sei hilabeteko atzerapenarekin jakinarazi dute. Zergatik?

Nire ustez, erantzuna ez da oso urruti ibiliko ondoko argudiotik: Artiko inguruan hainbat estatu aberats daude, hots, Errusia, Suedia, Norvegia, Kanada eta AEB. Zientzialariek eta estatuetako agintariek, iragan martxoan, bazuten Artikoko zuloaren berri, baina hori besterik ez zitzaien falta, Fukushimako tragedia gertatu berri zela Artiko inguruan bizi direnei esatea zein arriskutan izango ziren aste batzuetan? “Izan gaitezen zain irailera arte, eta orduan, Antartikoko zuloaren ohiko agerpena izaten denez, naturalago pasatuko da Artikokoa”.

Nire argudioak ez duela oinarri zientifikoa aitortu behar dut, baina datu zientifiko batzuei, eta horiek publiko egindako testuinguruari zentzu komuna aplikatzen saiatu naiz. Beti bezala, irakurle, zure esku uzten dut nire iritzi gaizto honen inguruko epaia.
 


Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude