Kafe xorta
Goizaldean, karriken labirintoan bakoitza urrats zaluz doala, han-hemenka “auzokoek” agurrak zuzentzen dizkiote elkarri. Nonbait, baten “Kafe bat?” gonbitari besteak ihardesten dio “bon, are, baina fite!”. Usaiako ateraldia, sinoz landua, hipokrisia zenbaitekin, presa eta ardura frankoren artetik kontzesio zenbait bailitzan. Minutu ahurtara bat baizik ez da izaten, gehienik oren laurdena. Kafe bat: kikera elegante xuri batean bildu likido irakin beltzaun urreztatua, giroak jantzia. Hori baizik ez, eta aldi berean hainbeste.
Hasteko, baliteke zer erran ehotzekoaren karrankaz, edalontzien klaskaz, irratiaren oihartzunaz, ixurtzen doan xirripa eztiaz eta edaria zerbitzatu arteko eternitatea apaintzen duten argi tapatuez. Gero, kafea, edan gabe, preziatzen da, zeremonial guztia lagun: hunkitzen da, usaintzen, behatzen eta poliki ahoratzen. Ezpain eta mihi puntak erre ondoan, zapore guztiak ahotan zapartatzen direla, gozatzen da lehenik, aldi berean garratz eta suabea, zintzurrean behera emeki helarazi aitzin, barne osoaz jabetzera. Lehen hurrupa izaten da hoberena; egunean zehar, nahi bezainbestetan edanik ere, bakar batek ez baitu gustu bera izanen.
Eguneko lehen kafe hori izaten da ezagun eta lagunekin edana, etxetik lanerako bidean, bulegoetatik bi jauzitara, haien baitan murgildu beharko gaituzten beharretara joatea arrastatuz bezala hartua. Preziagarriak izaten dira gisa berean, tarte labur horretako solasak: bezperako gertakariak, bati omen agituaren inguruko kutzukeriak, mugimendu eta erakundeetako jendeen arranguren berriak, haurrak gaizki iragan gauaren aipamena, barra izkinean egunkariaren azalak begi-bistan utzi eskandalua. Eleak trukatzen dira, gogotik eta zintzoki, goizeko izpiritu oraino fresko eta kutsatu gabeek ondurik.
Nekez nezake trenka, kafeak ala solasek, zeinek duen bestea bereziago bihurtzen. Berdin dio. Guztiak du leku eta uneari betetasuna dio ematen: goizeroko erritoa da, betikotasunean aldioro ezberdin. Ortzemuga zabaleko gure bizi hipersozializatuei behatuz, ezdeusak iduritzen ahal dituzte momentu hauek. Bizkitartean, arima saltzeko heinekoa gerta daiteke, noiztenka zinez berant hetsia ere. Minutu ahurtara bat, kafe xorta bat, eleketan: ene buruari eskaini nahi diodan parentesia, zaporez eta ausaz betea: “Are, ados, fite-fite orduan e!”
Sektoreko gidarien "egoera prekarioa" salatu eta lan baldintzak hobetzeko premia azpimarratzeko egin dituzte deialdiak CCOO eta UGT sindikatuek. Hiru sindikatuak eskaerak "oso motz" geratu direla kritikatu du. Hego Euskal Herrian 50.000 langile inguru daude... [+]
Bi eguneko egitarau oparoa osatu du Zangozako ikastolak urriaren 19rako eta 20rako: 3,5 kilometroko ibilbidea, hiru gune eta hamaika ekitaldi Nafarroako ikastolen festa handirako.
“Pantaila aurrean denbora gutxiago igarotzeko esaten diegu gazteei, eta aldi berean ikastetxean derrigortzen ditugu gailu digitaletara konektatzera”. Eskoletako digitalizazio prozesuei frenoa jartzeko eta teknologiak (ez bakarrik hezkuntzan) gure gain duen kontrolaz... [+]
Duela aste batzuetatik aktibatuta dago Telegramen euskararako itzulpen automatikoa (bertsio mugikorrean, bederen). Hau da, ingelesezko edo beste edozein erdaratan jasotako mezu batean, klik batekin, euskarazko itzulpena irakur dezakezu.
Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du abenduaren 7an. "Hizkuntza larrialdiaren aurrean Euskararen Errepublika eraikitzea beharrezkoa" dela aldarrikatu du mugimendu euskaltzaleak. Mundu mailako eskuin muturraren hazkundeari “euskaratik eta... [+]
.jpg)
Euskarazko film batek inoiz zineman izan duen ikusle kopururik handiena du Irati filmak: 160.000 pertsona.
2022ko uztailean egin zuten blokeo eguna, euskal presoen egoerari "aterabidea ematea" eskatzeko. Bederatzi pertsona auzipetu zituzten.
Euskal Herriko herri guztietan elkartasun ekitaldiak antolatzeko eskatu du mugimenduak. Goizean, sindikatuen eta hezkuntza komunitatearen manifestazioak izango dira, eta arratsaldean herri guztietako udaletxeen aurrean elkarretaratzeak egitera deitu dute.
Irakurtzen eta idazten ikasteko prozesuan traba handia da dislexia, eta hainbat ikerketaren arabera hamar haurretik batek sufritzen du, baina maiz ez da detektatzen, eta ondorioak ditu frustrazioan, autoestimuan eta ikas-ibilbidean. “Tuntuna eta despistatua nintzela uste... [+]
'Nafarroako Intxaurra' marka kolektibo berriak Lizarraldeako, Erdialdeko eta Goi Erriberako zortzi ekoizle biltzen ditu. Kanpaina honetan 200 bat tona intxaur merkaturatuko dituzte, Nafarroan ekoizten den intxaur kopuruaren %46 inguru.
Gurutzegramen zaletuek –eta beste inork gutxik– ezagutu ohi dute Txagos uhartediaren izena. Irla haietan handiena, Diego Garcia, aipatzen bada, gehixeago izango ginateke aditzera dugunak: ospea –ez batere gozoa– lortu du bertan dagoen base militar... [+]
Lan-istripu larria izan zen igandean Funesen (Nafarroa), Elaborados Naturales de la Ribera del Ebro elikagai-enpresan. 29 urteko gizona gauean bertan erietxean hil zela jakinarazi zuen Foruzaingoak.
Espainiako Auzitegi Gorenak ebatzi duenez, bizilagunen komunitateek eraikin edo urbanizazio batean etxe turistiko gehiago jartzea debekatzeko ahalmena izango dute, betiere bostetik hiruko gehiengoa lortuz gero. Modu horretan, atzera bota ditu Espainiako Estatuan etxe turistikoen... [+]