Kafe xorta

Goizaldean, karriken labirintoan bakoitza urrats zaluz doala, han-hemenka “auzokoek” agurrak zuzentzen dizkiote elkarri. Nonbait, baten “Kafe bat?” gonbitari besteak ihardesten dio “bon, are, baina fite!”. Usaiako ateraldia, sinoz landua, hipokrisia zenbaitekin, presa eta ardura frankoren artetik kontzesio zenbait bailitzan. Minutu ahurtara bat baizik ez da izaten, gehienik oren laurdena. Kafe bat: kikera elegante xuri batean bildu likido irakin beltzaun urreztatua, giroak jantzia. Hori baizik ez, eta aldi berean hainbeste.

Hasteko, baliteke zer erran ehotzekoaren karrankaz, edalontzien klaskaz, irratiaren oihartzunaz, ixurtzen doan xirripa eztiaz eta edaria zerbitzatu arteko eternitatea apaintzen duten argi tapatuez. Gero, kafea, edan gabe, preziatzen da, zeremonial guztia lagun: hunkitzen da, usaintzen, behatzen eta poliki ahoratzen. Ezpain eta mihi puntak erre ondoan, zapore guztiak ahotan zapartatzen direla, gozatzen da lehenik, aldi berean garratz eta suabea, zintzurrean behera emeki helarazi aitzin, barne osoaz jabetzera. Lehen hurrupa izaten da hoberena; egunean zehar, nahi bezainbestetan edanik ere, bakar batek ez baitu gustu bera izanen.

Eguneko lehen kafe hori izaten da ezagun eta lagunekin edana, etxetik lanerako bidean, bulegoetatik bi jauzitara, haien baitan murgildu beharko gaituzten beharretara joatea arrastatuz bezala hartua. Preziagarriak izaten dira gisa berean, tarte labur horretako solasak: bezperako gertakariak, bati omen agituaren inguruko kutzukeriak, mugimendu eta erakundeetako jendeen arranguren berriak, haurrak gaizki iragan gauaren aipamena, barra izkinean egunkariaren azalak begi-bistan utzi eskandalua. Eleak trukatzen dira, gogotik eta zintzoki, goizeko izpiritu oraino fresko eta kutsatu gabeek ondurik.

Nekez nezake trenka, kafeak ala solasek, zeinek duen bestea bereziago bihurtzen. Berdin dio. Guztiak du leku eta uneari betetasuna dio ematen: goizeroko erritoa da, betikotasunean aldioro ezberdin. Ortzemuga zabaleko gure bizi hipersozializatuei behatuz, ezdeusak iduritzen ahal dituzte momentu hauek. Bizkitartean, arima saltzeko heinekoa gerta daiteke, noiztenka zinez berant hetsia ere. Minutu ahurtara bat, kafe xorta bat, eleketan: ene buruari eskaini nahi diodan parentesia, zaporez eta ausaz betea: “Are, ados, fite-fite orduan e!”


Azkenak
Bridgestonek 335 langile kaleratu nahi ditu Basauriko plantatik

Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.


2025-04-01 | Axier Lopez
Eskuindar nahiz progre, 10 urtez mozalarekin

Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]


Badago lotura Euskal Yaren eta AHTren artean Nafarroan

Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]


Apirilak 6, justizia euskararentzat

Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]


Espainiako polizia bat bi urtez infiltratu zen Lleidako mugimendu politiko eta sozialetan

Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]


Migratzaileen kontrako makro-operazioa: 135 pertsona atxiki ditu Poliziak Irun-Hendaia artean

350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]


Asteazkenean ere kanpaldia egingo dute irakasleek Lakuan, Jaurlaritzak ez baitu negoziatuko “mobilizazioak amaitu arte”

ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.

Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]


EAEko espetxeetako kultur emanaldiei Jaurlaritzak ezarri nahi dien “zentsura”-ren aurkako manifestua sinatu dute 51 kulturgilek

'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]


Laborantza lur sail bati buruzko eztabaida piztu da berriz Arbonan

Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]


2025-04-01 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmar: lurrikarak ekar ote dezake gerraren amaiera?

Triskantzaren balantze humano eta ekonomiko ilunaren esperoan, galdera berehala bururatzen zaigu urrutiko begirale baino asko gehiago ezin izan garenoi: zer gertatuko da orain gerra zibil horretan? Nolako eragina izango du lurrikararen suntsiketak? “Nargis efektu”... [+]


Nafarroako artzapezpikua immatrikulatutako ondasunak itzultzeko prest, “epaile batek eskatzen badigu”

Iruñeko artzapezpiku Florencio Rosello eta Tuterako gotzain Joseba Segura Nafarroako Elizak immatrikulatutako ondasunak itzultzeko prest azaldu dira epaitegiek hala aginduz gero, baina inmatrikulazioak legezkoak izan direla defendatu dute.


Eskolaz kanpoko jarduerek kanpoan uzten dituzte premia bereziak dituzten haurrak

Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]


2025-04-01 | dantzan.eus
Zuberoa dantzan batuko da berriz ‘Aitzina Biga’ ikusgarrian

Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]


Eguneraketa berriak daude