Irimoren magalean
Santa Barbarako ermitaren lehen aipamenak XVI. mendeko idatzietan aurkitu dira. Bere historian zehar, hainbat birmoldaketa izan ditu; iaz eraldaketa deigarria egin zen ermitari itsatsirik dagoen tabernan eta inguruko aisia gunean: Urretxuko aterpetxe berriak ateak ireki zituen. Aterpetxetik bertatik abiatuz, hainbat ibilaldi egin daitezke natur gune berdingabeaz gozatuz. Lau ibilbide proposatzen dira ondorengo lerroetan.
1. Santa Barbara-Trekutz-Kateaga-Iturraundi-Santa Barbara
Santa Barbara aterpetxe ondotik abiatuko gara Trekutzera eramango gaituen bidetik. Zabaleta jauregia eta Deskarga mendatea ezkerretara begi bistan ditugula, Urretxuko baserririk altuenera helduko gara, Agerrera. Aurreraxeago, ezkerreko bidea hartuko dugu, Deskargatik datorren pistarekin bat egiteko. Kateagaerrekako eremu laiotza atzean utzi eta laster helduko gara Trekutzeko atsedenlekura.
Berriz ere Santa Barbarara itzultzeko, aparkaleku gainetik Irimo aldera jotzen duen bidea hartuko dugu. Aurrera eginaz, Kateagako hegira helduko gara. Aizkorri, Udalaitz, Anboto eta Gorbeia, besteak beste, bistan izango ditugu talaia paregabe honetatik. Hesia gainditu eta Irimoko gurutzerako norabidea hartuko dugu; behin Iturriaundiko hegia eta Lizartxoetako txabola atzean utzi ostean, bizkor iritsiko gara abiapuntura, 6,5 kilometro inguruko txangoa burutu ostean, 220 metro gaindituta.
2. Santa Barbara-Trekutz-Nebera-Aterpetxea
Irimo mendia inguratzen duen ibilaldi zirkular eder hau egiteko (7.2 km eta 170 m+), Santa Barbara aterpetxetik abiatuko gara, Trekutzeko atsedenlekura heldu arte (ikus 1. ibilbidea). Han, mendiaren magalari jarraitzen dion basoko pista hartuko dugu. Etxola pasa ondoren, iturria dugu parez pare. Hemendik eta helmugara bitarteko bidea hein handi batean basoan barrena egingo dugu. Bide zoragarria, batez ere uda partean, laiotza baita zinez.
Beste bi kilometroko ibilbidearen ondoren, Neberako zabalera iritsiko gara (elurra gordetzeko bi zulo daude inguruotan). Gune honetan alde batera edo bestera egin daiteke Santa Barbarara iristeko. Arkaitzaldetik nahiz Ipeñarrietako jauregitik, erraz iritsiko gara abiapuntura.
3. Santa Barbara-Lizarriturri-Gurutzea-Trekutz-Aterpetxea
“Zazpi puntak” izenez ezagutzen da ibilaldi famatu hau (7 km, 360 m+). Irimoko gurutzera doan bidea topatzea erraza da, Santa Barbaratik zuzenean gorantz jo besterik ez dugu egin beharko. Ekainaren 28an 75 urte beteko dituen Lizarriturriko iturrira helduko gara lehen ahaleginaren ostean, eta bertan merezitako tragoa hartuko dugu. Hemendik gurutzera, apenas izango dugun arnasa hartzeko tarterik. Ez da bide luzea, baina bai gogorra. Izarraitz, Ernio, Aralar, Aizkorri, Aloña... Bizkaia aldea soilik izango dugu ezkutuan.
Irimoko gurutzea herritik modu nabarmenenean ikusteko dago bertan kokaturik, baina ez da hori mendiko gailurrik altuena. Aterpea eta gurutzea, auzolanean eraiki zituzten, hilabete eskaseko epean, 1955. urtean.
Irimoko gailurreriari ekiteko tenorea da. Gailurrez gailur, Trekutzeko atseden gunera helduko gara berriro. Arbeletatik aurrera Udalaitz eta Anboto izango ditugu bidelagun, ikuspegia aldatu egingo baita. Behin Trekutzera iritsita, 1. ibilbidean deskribaturiko igoerako bidea jarraitu besterik ez dugu egin beharko, beheranzko norantzan, baina.
4. Santa Barbara-Beain-Lizarriturri-Aterpetxea
Santa Barbara baselizaren ondotik abiatuko gara errepidean behera, Ipeñarrieta jauregia eta Aikur Erle Museoaren azpiko aldetik Santa Krutzeko bidegurutzeraino. Bihurgune horretan ezkerrera, Nebera aldera, hotelaren gainaldetik doan pista zabala hartuko dugu. Ibilera lasaian aldapatxoari aurre eginez, berehala iritsiko gara Añadiegiko inguruetara. Neberakoa utzi eta eskubitik Beaingo bideari helduko diogu oraingoan. Laster izango ditugu begi aurrean Beaingo baserriak.
Etxe ondoko bidean emango ditugu hurrengo pausoak Esparruko inguruetara iritsi arte. Hemen, ezkerrera eta gora egiten duenari segiko diogu, Tortoa eta Nebera-aldeko pagadiraino. Berehala helduko gara Neberagainara, bertan topatuko ditugularik lekuari izena ematen dioten elurzuloak. Neberako toponimo-harriari kasu eginda, goraka doan mendi-bideari jarraitu eta ezkerrera hartuz, Lizarriturrietako inguruetara iritsiko gara. Lizarriturritik aterpera jaisten den bidea ezaguna da dagoeneko (5,7 km, 225 m+).
Zerbait egin beharra izan liteke aurtengo Argia Sarietan garaikurra jaso berri dutenen oinarria. Zapalkuntzaren, bazterkeriaren, ahanzturaren aurrean antolatzearen erabakia hartu izana. Edo ilunetik argia ateratzea, zirrikituak bilatzea eta komunitateari eskaintzea. Balio... [+]
Inkestatuen %45,6k alarde parekide bakarra nahiago du herriarentzat eta %65ak baino gehiagok alardearen gatazka konpontzeko herritarrek gai horren inguruko hitzaldi eta tailerretan parte hartu behar dutela adierazi dute.
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Aurretik bistaz ezagutzen banuen ere, musikaren munduak hurbildu gaitu Julen Goldarazena eta biok. Segituan ezagutu nuen Flako Chill Mafiak erakusten zuen irudi horretatik harago eta horrek baldintzatu dizkit, hein handi batean, proiektuarekiko harremana eta iritzia. Lauzpabost... [+]
Haur Hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaieraraino, ikastetxeetan mugikorra debekatzea du helburu Kataluniako Generalitateko Hezkuntza kontseilariak. 6 urtera arteko haurren ikasgeletan material teknologikorik ez egotea eta eskolen digitalizazioa aztertzea... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Langabeen artean, 2.302 pertsona gehiago erregistratu dituzte urtarrilean Hego Euskal Herrian, eta horietatik 2.173 emakumeak dira, Espainiako Lan Ministerioak emandako datuen arabera.
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Eskola segregatua izan da Gasteizko Judimendi ikastetxe publikoa, hiri guztiko ikasleak hartu ditu, jatorri atzerritarreko familien seme-alabak. Baina A hizkuntza eredutik D eredura igarotzeaz gain, auzoak eskola bere sentitzeko eta auzoko familiak erakartzeko egindako... [+]