San Telmo museo berritua

Gehiena dago pentsatua bisitaria berriz itzul dadin, aldi baterako erakusketatik hasita. Hamaika ordu baino gehiagoko grabazioak, munduko leku askotako jendeari eginak: bizitzaz, zorionaz, negarraz, egindako galderen erantzunak. Merezi du erantzunak entzutea, eta gizaki horiek ikustea.

Erakusketa iraunkorretan gure etnografiaz, historiaz, pinturaz, era askotako informazioa. Beteei ez baizik hutsune eta ikuspegi okerrei erreparatuko diet. Hutsuneekin hasita, XX. mende hasierako literaturaz ari, egoki nire ustez, “literatura vascoespañola” deiziopean, Unamuno, Baroja, Maeztu aipatzen dira, eta euskarazko literaturaren deiziopean: E. Arrese, M. Soroa eta T. Altzaga. Asmatu duzue zein falta den: D. Agirre. Haren Kresala, eta zer esanik ez Garoa, ez dira baztertzekoak atal horretan.

Ikuspegi okerrera etorriz, gure historiaren aldi eta gertakari garrantzizko batzuez ari, informazio objektiboa izan behar lukeena manipulaziora bideratzen duena giltza-hitz bat da: erradikala, nazionalismo erradikala.

Primo de Riveraren diktadurapean euskal nazionalismoa kulturan babestu omen zen, espresuki adierazten zaigunez. Jeneralak nazionalismo erradikala debekatu omen zuen, eta moderatua toleratu. Izenondo bereizketa giltzarri horren bitartez, irakurle ez oso ohartuari hau esaten zaio: Batasuna debekatu zuen, eta EAJ toleratu. Bide batez jeneralaren diktadura zorrotza diktablanda toleragarria izan zela iradokitzen du testuak, hortxe nonbait. Oroit euskal nazionalismok ez zuela orduan borroka armaturik praktikatzen, errepresioa pairatzen baizik.

ETAren sorrerara etorrita, 50eko hamarkadan erbesteko nazionalisten eta barnekoen artean haustura sortu zela irakurtzen dugu. Egia. Eta 60ko hamarkadan erradikalizazioa etorri zen –giltza-hitza– eta 1968an, ETAk lehen atentatuak egin zituen. Hemen ere ez da errepresio izugarria aipatzen. Ez da aipatzen deskolonizazio gerrek izandako garrantzia, batez ere Aljeriakoak, Kubakoak, ezta 68ko maiatza ere, gerraondoan Europan sortu zen bestelako kulturaren garrantzia ETAren sorreran; ez da aipatzen hasierakoa ez zela atentatua izan, baizik enkontru malapartatua, eta lehen hiltzailea eraila izan zela handik berehala, era bertsuan.

Aski da erradikal izenondoaren erabilera manipulatua, ikuspegi ideologizatu manipulatua emateko, egungo zuzentasun politikoa gidari, ez ikuspegi historiko kontrastatu orekatua.


Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude