Bihotza osasuntsu edukitzeko dieta
Ikerketa eta aditu guztiak bat datoz. Bihotza osasuntsu mantentzeko, betidaniko dieta mediterraneoa egitea komeni da. Koipe edo gantz osasungarriak dituztenez, intxaurrak, oliba olioa eta izokina bezalako elikagaiak bihotzerako osasungarritzat jo dira azken urteotan. Balia ditzagun, beraz, gure eguneroko jan-neurrian.
- Arrain urdina. Omega-3 gantz azido poli-intsaturatuetan aberatsak direnez, triglizeridoak eta LDL kolesterola –kolesterol “txarra” esaten zaiona– gutxitzen laguntzen dute. Horrez gain, omega-3ek tentsio arteriala eta odolaren biskositatea ere murrizten dituzte. Haragi gorriaren ordez arrain urdina (izokina, antxoa, sardina edo txitxarroa) kontsumituz gero, koipe saturatuak gutxituko ditugu, eta beraz kolesterola ere bai.
- Oliba olioa. LDL kolesterol txarra murriztu, eta kolesterol onaren (HDL) kontzentrazioak mantendu edo gehitzen laguntzen duten koipe edo gantz azido monointsaturatu asko dauzka oliba olioak.
- Fruitu lehorrak. Gantz azido mono eta poli-intsaturatuak dituztenez, koipe on eta mesedegarrien proportzioa hobetzen dute. Zuntz-edukiari esker, odoleko glukosaren kontrola ere hobetzen da, eta argininak hipertentsioa gutxitzen du, arteriak zabaldu eta dilatatzen baititu. Fruitu lehorrak azido folikotan aberatsak dira, eta horri esker bihotzaren babesa indartu egiten da, funtzio antioxidatzaileagatik, batetik, eta arteriosklerosi arriskua gutxitzeagatik, bestetik.
- Karbohidrato konplexuak. Ogia, zereal integralak eta azaren familiako barazkiek, beren zuntz-edukiagatik, odoleko glukosa-mailak neurri apaletan mantentzea lortzen dute.
- Ardo beltza. Neurrian hartuta –baxoerdi bat edo bi egunero–, kolesterol onaren mailak gehitzen ditu. Baina kontuz, neurrian bakarrik, gehiegi edanez gero presio arteriala eta triglizeridoen sorkuntza gehitu egiten baitira.
- Baztertuak. Gehiegizko kaloriak, haragiak, hestebeteak, gurinak eta trans koipeak (opil industrialak, margarinak, eta abar.).
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Gipuzkoako Auzitegiak urte eta erdiko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati, emakume bat bortxatzen saiatzeagatik. Epaiketa asteazkenean egin zuten, eta, hasi aurretik, gizonak gertakariak onartu eta akordioa erdietsi zuen Fiskaltzarekin eta akusazio partikularrarekin, zigorra... [+]
Gaur, behin betiko bozkatuko da okupazioaren aurkako lege-aldaketa kongresuan. Atzo, Eusko Jaurlaritzaren aurrean elkarretaratzea egin dute hainbat gaztetxeetako kideek; aldarrikatu dute "okupazioaren aurkako kriminalizazio oro gelditzea, eta okupazioaren aurkako neurri... [+]
2025eko martxoaren 10etik 30era Loraldia Festibalaren 11. edizioa ospatuko du Loraldiak, Trikua esnatu da lemapean. Programazio artistikoak proposamen anitzak eskainiko ditu Bilbon, diziplina ezberdinak uztartuko dira eta 100 sortzailetik gora bilduko ditu. Loraldiak jada... [+]
France 3 Euskal Herri telebista katea apalduz doa. Kate horretako kazetari eta langileek jakin berri dute berriz ere programazio eta finantzaketa apaltze bat pairatuko dutela. Egun oroz, zazpi minutuko berriak eman izan dituzte, baina iragan udatik bi minutuz murriztu zieten... [+]
Bideoak erakusten du nola CNN telebista kateko nazioarteko buru Clarissa Ward kazetaria ari den sartzen Siriako kartzela sekretu batean, eta nola grabatzen den preso bat askatzen duten unea.
Eraikin osoan zehar egin dituzte margoketa faxistak. Erasoa salatzeko, protesta bat antolatu dute larunbaterako.
Hizkuntza gutxituei begira Frantziaren jarrera salatzeko prentsaurreko bat egin dute Parisen hainbat diputatuk. Frantziako hizkuntza gutxituen kontrako azken erasoek protestak eragin dituzte Korsikan, Katalunian eta Martinikan. Régions et Peuples Solidaires mugimenduak... [+]
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langile batzuk soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO² isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren... [+]
Gasteizko Auzitegiko laugarren aretoak ebatzi du Gasteizko isunak bertan behera uztea, eta Bilboko isun batzuk 2.500 eurotik 1.800era murriztea, "gehiegikeria" egon zela argudiatuta. Ernairen arabera, Segurtasun Sailak "arbitrariotasunez" eta... [+]
Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]