Kutxen geroa hauteskundeen ondoren
Maiatzaren 22ko hauteskundeetan udal eta aldundien ordezkariak hautatuko dira eta erakunde hauen norabide politikoa zehaztuko da, baina norabide hori ez da bakarrik horretara mugatuko, baita beste zenbait erakundeetara ere, nahiz hauetan hautaketa zuzena ez burutu, bai ordea zeharkakoa. Izan ere, bai udalek eta baita aldundiek ere beraien ordezkariak izendatuko dituzte beren menpe dauden edo ordezkaritza izateko eskubidea duten enpresa publiko eta sasi publikoetan. Enpresa hauen artean kutxak daude, hain zuzen.
Kutxen sorrera, bere garaian, udalek eta aldundiek babestu zuten eta indarrean jartzeko diru kopuru esanguratsuak esleitu zituzten finantza erakunde gisa funtzionatu ahal izateko. Hori dela eta, normala denez, aginte organoetan ordezkaritza izateko eskubidea eskuratu zuten eta gaur egun ere horretan jarraitzen dute. Haatik, udalak eta aldundiak eskuz aldatzen badira, aurrezki kutxen organoen osaketa ere aldatu egingo da.
Kutxak gizarte ekonomia osatzen duten finantza erakundeen artean kokatzen dira eta horregatik pertsonek kapitalari aurre hartzen diotela esango dugu, sozietate anonimoetan ezagutzen dugun kapital sozialik ez baita existitzen eta ondorioz ezta saritu ere: ez dira dibidenduak banatzen.
Kutxetan kapital sozialaren ordezkaritzarik ez dagoenez, beren aginte organoak honela osatuko dira: 1) Foru Aldundiek eta hiriburuko udalek 20 ordezkari izango dituzte; 2) diru-jartzaileek (bezeroek) 43; 3) kutxaren bulegoak dauden udalek 30 eta 4) kutxaren enplegatuek 7 ordezkari. Orotara 100 kontseilari orokor izango dituzte, lau urtetarako izendatuak eta hautatuak.
Beste organoetan, hau da administrazio kontseiluan eta kontrol batzordean, lau estamentuak ordezkatuak egongo dira eta asanblada orokorrak aukeratuko ditu, estamentu bakoitzak dagozkion hautagaiak proposatu ostean. Beraz, alderdi politiko edo koalizio bat agintean baldin badago foru aldundian eta hiriburuko udalean, ziurtasun osoz 20 boto izango ditu eta beste 30 inguru ere izateko aukera handia izango du; eta gainontzeko 50etik ez du batere zaila izango hurbileko kontseilari orokorrak izatea. Beraz, alderdi nagusiak (EAJ, Bizkaian) edo balizko gobernu koalizioak (PP-PSE, Gipuzkoan eta Araban) erraz izango lukete kutxetako aginte organoak eskuratzea eta ondorioz kutxen norabide ekonomikoa gehiago hurbilduko litzateke Espainiakora. Horregatik dira hain garrantzitsuak datozen hauteskundeak.
Urteak dira hiru euskal kutxen bategitea eskatzen zela, baina irizpide politikoek galarazi zuten helburu hori erdiestea. Hobekiago egongo ginen une honetan eta ohiko finantza erakunde izaten jarraituko zuten. Jadanik kaltea egina dago, nahiz politikariek, beti bezala, beraien erantzukizunik ez onartu. Noiz arte horrela?
Orain, ezkerretik ez bada behar adina bultzatzen, aukera handiak daude kutxen ohiko zeregina gaur egungo bankuenetara harik eta gehiago hurbiltzea. Bestela, ziurrenik jatorritik zetozkien helburuak saihestuz joango dira eta, horien artean, gizarte ekintzak. Eta hori da benetako ezkerrak ekidin behar duena.
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]