Chicago (AEB), 1942ko udazkena. Philip K. Wrigley (1894-1977) txikle magnate ezaguna kezkatuta zegoen, aitak oinordekotzan utzi zion Chicago Cubs baseball liga nagusiko taldea arriskuan zegoelako, beste talde guztiak bezalaxe. AEBek Bigarren Mundu Gerran sartzea erabaki zuenetik, 18 urtetik gorako gizonezko asko errekrutatzen ari ziren eta, ondorioz, maila txikiagoko liga asko desagertu ziren. Liga nagusia ere bertan behera gera zitekeela ikusi zuten, izarretako batzuei gerrara joateko dei egin zietenean. Wrigleyk batzorde bat antolatu zuen arazoari konponbidea eman nahian eta ideia hauxe nagusitu zen: emakumezkoen liga sortuta, baseball zelai nagusiak betetzea lortuko zuten.
Hala, 1943ko udaberrian All-American Girls Professional Baseball League (AAGPBL) sortu zuten. AEBetako eta Kanadako emakumezkoen softball liga amateurretako jokalariak bildu zituzten–softballean, pilota txikiagoa da eta baseen arteko distantzia ere bai–, eta 60 onenak aukeratu zituzten hamabost jokalariko lau talde osatzeko: Kenosha Comets, Racine Belles (lehen urteko irabazleak), Rockford Peaches eta South Bend Blue Sox.
Goizez baseball jokalari profesionalen ohiko entrenamenduak egiten zituzten, baina arratsaldetan bestelako prestakuntza jaso behar zuten neskek. Wrigleyk Helena Rubinsteinen Xarma Eskolara joatera behartu zituen. Bertan egoera guztietarako etiketa egokia, eta andereño zintzoek izan beharreko janzkera nahiz jokaera irakasten zizkieten. Bakoitzari edertasun kit bat oparitu zioten eta berau nola erabili irakatsi. Ligaren araudiaren arabera, jokalariek ezin zuten toki publikoetan erre edo alkoholik edan, ezin zuten ile motzik izan, uniformeko gonak –galtzak pentsaezinak ziren, jakina– ez zuen belaunetik gora sei hazbete baino gehiago erakutsi behar eta uneoro ezpainak margotuta izan behar zituzten. Arauren bat hautsiz gero, bost dolarreko isuna ordaindu behar zuten, bigarrenez eginez gero hamar dolarrekoa, eta hirugarren akatsak ligatik kanporatzea zekarren.
Ordainetan, asteko 45-85 dolar artean jasotzen zituzten; soldata bikaina zen, baina ez zuen zerikusirik gizonezko jokalariek irabazten zutenarekin edo Wrigley eta enparauek neskei esker lortzen zituzten mozkinekin.
1943ko ligaren arrakasta ikusita, 1944an hiri nagusietako estadio handietara eraman zituzten neskak, baina urrundik ezpainak margotuta ote zituzten ez zen antzematen, nonbait. Gerra amaituta eta gizonak itzulita, AAGPBL zelai txikietara mugatu zuten, Wrigleyk interesa galdu eta beste batzuen eskutan utzi zuen, kirol prentsak emakumezkoen jokoa goraipatu arren liga pixkanaka itzaltzen joan zen, eta, gerraren beroan komeni zena Gerra Hotzean desegokia zenez, 1954an betiko desagertu zen.
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.
Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]
Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari. Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.
ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.
Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.
Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.
----------------------------------------------------
Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]
Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute.
PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak