Urte Berriarekin eta txotx gozoari aurrea hartuta heldu zen komunikatua, agiria. Mukuru beterik zegoen Negarraldeko sagardotegia. Urteko lehen zukua dastatzeko pronto, han ziren denak: gotzain dotoreak eta haien mirabe legoak, arotz esku trebeak eta kantari besomotzak, baserrietako osaba aberatsak eta iloba ogipekoak, ezkonduak, enamoratuak, herriko nagusiak, militarrak... bai eta larru-mota guztietako erosleak eta saltzaileak ere.

Urte Berriarekin, azkenean, mahai gainean zegoen herritar denek urte luzetan igurikatutako dokumentua: San Severinoren Agiria.
“Hau da sagardo berria” esateko pronto zeuden guztiak, jarioaren esperoan, godalet eta txoletak bete-hustu guran. Baina, Sainduaren hitzei aiduru, kateaturik geratu zen kupelean sagar-ura.

Agiria. Viena eta Bavieratik heldua zen Saindua, Gabonetako gnomo, azti eta laminek deiturik. Austrian eta Alemanian, hamaika monasterio fundatu eta eraikita zetorren. Besapean zekarren agiria, entzun gura zuen orori irakurtzeko.

Bere tunika higatuaren beheak jaso eta kupela handira igo zen. Arnasari eutsi zion orduan alkateak. Hazka egin zuen meza-mutilak galtzarbean. Eskuak igurtzi ijitoak.

San Severinok bi dohain zeuzkan: profeziaren grazia eta aholkuaren bertutea. Ezagunak ziren Kristandade guztian Ataulfo eta Sigeriko errege godoei nahiz Danubioko nekazariei egindako iruzkinak, izozteak leuntzeko eta uztak hobetzeko.
Dokumentua irakurtzeari ekin zion bere jatorriko hizkera-doinu markatuarekin; ezkutuan gordeta bazeukan ere jaiotetxea zein zuen, ondo asko igartzen zitzaion erromatarra zela. Honetara zioen agiriak:

“Bizia duen orok gorets eta lauda dezala Jainkoa. Ontasun maximoaren bedeinkapena gura baduzue, jagon eta zain itzazue besteen eskubideak. Eta lagundu behartsuei”.

Bai, baina. Soka luzea ekarri zuten Sainduaren esaldi laburrek. Diskurtso bildua izan arren, platika hura besterik ez zebilen jendearen ahotan.

Aintzakotzat hartu zituzten batzuek kupelaren gainetik esandako guztiak. Taxugabeko eta desegokitzat jo zituzten beste askok erromatarraren juzguak: batzuek den-denak, hainbatek zenbait.

    –Ez diat ulertzen trapu zahar horiekin nola jantzita etorri den– lagun batek besteari.

    –Niri, aldiz, haren hizketa-doinua egin zaidak arraroa.

Eztabaidari ekin zioten batzuek eta besteek. “Baina, ez al du esan ‘gorets eta lauda’? Zer gehiago esan behar zuen, ba?”, zioen begi urdineko neskatxa batek. “Bai, baina esan izan balu ‘ohoratu eta goraldu’, argiago izango zen dena”, haren bikoteak.

    – Eta, zer diostan ‘besteen eskubideak’ aipatzeaz? Nortzuk dira ‘beste’ horiek?– dendari batek.

    – Ez zakinat; halere, ‘beste’ horien baitan, ez al gara denak kabituko?– haren bezero ohikoenak.

Gotzainak, legoak, arotzak, kantariak, ezkonduak, enamoratuak, herriko nagusiak, militarrak... denak abiatu ziren agiriaren interpretazio zurrunetara. Hala eskatzen zuen okasioak, noski.

Testua eta kontestua analizatu zuten. Sainduaren hitz egiteko modua eta tonua. Hitzaldirako erabili zuen kupelaren zura. Eztabaida handia ekarri zuen haren tunikaren behe higatu eta urratuak.

Gogoeten ekaitza hartan, sermoi hartatik denek ahaztuta zuten kontu batekin azaldu zen Negarraldeko etxekoandrea: “Hori guztia ondo dago; baina, ez al du agindu behartsuak laguntzea?”. Txotxa kenduta, parrastada askatu zuen.