Abiada hartzen hasteko

abiadura handiko trena
POBREZIA ERLATIBOA (Wikipediaren arabera): “Garapen bidean dagoen gizarte batean, adibidez, bizitzeko ‘beharrezko’ produktuak janaria eta jantzi batzuk besterik ez dira; garatutako herrialdeetan, berriz, ‘beharrezko’ gauzen artean hilean behin ateratzea edo Gabonetako opariak daude. Bizitzeko behar denaren kontzeptua, eta ondorioz pobreziaren kontzeptu hau, erlatibo da, bizi garen gizartearen araberakoa”.


Espainiako Estatistika Institutuaren (INE) arabera, bost pertsonatik bat bizi da egoera horretan, %20tik gora. EAEn kopurua %9,4koa da eta Nafarroan %7,4koa. Baina ezaguna da egungo egoera okerragoa dela, INEren inkesta hau 2009an egin baitzen, eta 2008ko diru-sarrerekin. Denok dakigu, gizarteko eremu zabalentzat, 2008tik ona bizimaila biziki kaskartu dela. Ez dago zalantzarik, hemendik urtebete edo bira, oraingo diru sarrerek behera egingo dute jende askorentzat. Oraintsu, adibidez, iraupen luzeko milioi erdi langabetu 425 euroko laguntzarik gabe utzi du Espainiako Gobernuak. Hego Euskal Herriko pobrezia erlatiboaren datuak Estatu osoko onenak dira, baina hauek ere handituz jarraituko dute, egoera ekonomiko-sozialak okerrera jarraituko duelako.

Norbera ekonomialaria izan gabe akaso ausarta da aurrera begirako halako aurreikuspen gaiztoak egiten aritzea, baina bizi diren garaiekin eta adierazle ekonomiko eta politikoak elkar gurutzatuz, ausartagoa aurreikuspen onak egitea da, baita ekonomialaria izanda ere.

Kontua da egoerari aurre egin nahian, gure gobernuek errezeta neoliberalekin ase nahi dituztela finantza merkatuak eta sakrifizioaren aldarean jartzen ari direla ongizate gizartearen zutoin sakratuetako batzuk. Noiz arte? Hor dago gakoa, inork ez dakiela zenbateko sakrifizioa beharko duten diruaren jainkoek. Istilu eta protesta ugariren ondoren, Frantzian udazkenean onartu zen erretreten erreforma. Espainian hilaren bukaeran onartuko da, nekez pentsa baitaiteke gizarte mailan dagoen mobilizazio ahalmenarekin PSOEren erreforma berri hau gerarazi daitekeenik. Orain arteko lan erreformaren bidetik, EAJk bere abstentzioarekin –edo onarpenarekin– aurrerabidea emango dio eta listo.

Eta horrexegatik, hain zuzen, 27ko greba orokorrerako deialdia zentzuz betea da, jakinik tren hori gerarazteko baldintzarik ez dagoela, entzun dadila protesta ahalik eta ozenen eta balio dezala krisiaz hitz egiteko, nola iritsi garen honaino finantza kapitalaren aginduz, eta nola ez dagoen irtenbide duinik bide beretik. Denak adierazten du garai latzak datozela eta horiek klabe askoz sakonagoekin bideratu beharko dira, eta protestek balio behar dute baita ere norabide berri hori elikatzeko. Elkartasuna, banaketa, kontsumo aldaketa, deshazkundea... horiek dira bultzatu beharreko uholde berriak. Eta batez ere behingoz lortzeko desarroilismora bideratzen den diruaren zatirik handiena ikerketara bidera dadila, hori bai, ikerketa lerroaren oinarria aldatuz: “ea gutxiagorekin nola hobeto bizi”, hori da mendebaldeko gizarte eredu honek bideratzeke duen ikasgairik nagusiena.

Gero eta gehiago entzuten da petrolioaren gailurraren gaia, eta apurka joango da zehaztuz gainera. Oraindik ez da gizarteratu energiaren krisia nola kateatuko zaion egun bizi dugun krisiari, baina hori ere badator edo gurean da jada. Horregatik, 27ko greban ezin gara pentsioei begira bakarrik geratu, eredu oso bat da dantzan dagoena... Marrazoek norantz tiratuko duten garbi dago. Justizia soziala, banaketa, elkartasuna, desazkundea eta oreka ekologikoan sinesten dugunok beste norabidean egin beharko dugu. Ez dago beste erremediorik. Zer hobea urtea egiazko bizitza ariketekin hastea baino?

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude