Ohera tazarekin etorri eta “tori ama, zuretzako, nik baino gehiago behar duzu-eta” esanez luzatu dit. Oporretan taza berria erosi diogulako oparitu dit berea, baina berari baino niri zerbitzu hobea egingo didala esanez.

Gero, Kontxako estropadak ikustera joateko goiz ibili behar dugula esan diogunean, goizeko hamaiketan nesken txanda dela gogorarazi digu. Alaba nagusia ere, ordurako, ohera hurbildua zitzaigun. Eta zera galdetu dio aitari: emakumezkoen txandako onenak Donostiarrak-eko gizonezkoek baino bizkorrago egingo ote duen... Ezetz erantzun behar izan diogu... eta txikienak, ohean etzanda zetzan aitaren gainean hankak jarri, beso biekin tira egin eta ipurdia aitaren bizkarrera igotzen saiatu da, behin eta berriz, berak lortuko duela esanez, bai aitaren gainera igotzea, eta bai gizonezkoak adina izatea.

Igandero lez, prentsa irakurtzen aritu gara ondotik, hondartzan lehenengo, eta bazkal ostean gero. Lau urteko seme autista duen guraso baten eskutitza irakurri dut batean, zein laguntza gutxi eta zein bakarrik sentitzen diren salatuaz. Eta, bat-batean, umetokian kantzerra izan duen ezagun baten hitzez gogoratu naiz. Kantzerra errotik erauztea lortu diotela esaten zidan, erradioterapiaz garbiketa oro egitea (kimioaren premiarik gabe), argalen argal egon dela azkeneko hilabeteetan eta erraz esaten zaiola aldamenekoari, “inoiz baino gogorrago izan behar duzu” edo “bukatu da, garbi-garbi eginda utzi zaituztenez, orain, bizitzaz gozatzera..!”. Gaitza besteen teilatuan dagoenean, gozo asko ateratzen omen zaizkigu hitz ederrak, hitz handiak, eta zein zaila den, egoera horretan bizitza aurrera eramatea... “Bakoitza bere munduan bizi gara” esaten zidan, “medikuez aparte oso kontsolamendu gutxi aurkitu dut inguruan...”.

Ardura. Ardura gailendu zait. Ardura ez ote garen itsuz betetako gizarte bat eraikitzen ari. Itsutasuna sinesten eta indartzen…
Arrastian, mendi ingurura ibilalditxo bat egitera joan garenean, txikien biek patinekin joan behar zutela-eta, bide-gorria dagoen leku lasai batera joan gara. Umeak aurretik abiatu zaizkigu. Handik denbora batera, hiru umeak lurrean ikusi ditugu, lanen bat egiten edo. Txikiena erori egin dela jakin dugu hurbiltzean, eroriko handi samarra. Belauna urratu duela eta odoletan hasi zaiola. Gu heldu garenerako, inguruko iturri bateko urarekin zauria garbituta eta lurretik jasotako orbel garbi batzuekin, buruko ileko goma bati esker belaunean tirita mendikoa prestatuta zeukaten...

Eta ardura, baliabiderik ez dutenekiko izan behar dela ulertu dut. Nahiz eta baliabideak dituzten batzuen gertaerak ere oso gogorrak izan.

Baliabideak dituztenek irribarre egiten dakite, erronkak jartzen eta hauei aurre egiten, eta irtenbideak aurkitzen.
Oherakoan, “aurpegi irribarretsua” estreinatu dut eta... ardura emetu zait.