Aurre hartu ahoko aftei
Ahoko aftak, aholegar izenaz ere ezagutzen direnak, ultzera txiki samarrak dira, aski mingarriak; kolore zuri edo horixka izaten dute, eta forma biribila, ertz gorriekin. Ahoaren inguruko eta barruko mukosetan agertzen dira. Esan bezala, bere kasa sendatu edo desagertzen dira egun gutxi batzuen buruan, baina behin eta berriz errepikatzen direnean, hobe genuke geure dietari erreparatu eta zerbait aldatzea.
Batez ere burdina eta zink eskasiek sortuak dira ahoko aftak –haragi, arrain, arrautza-gorringo, barazki berde, zereal integral eta lekale gutxiko dietak egiten dituzten pertsonengan–. Izan daitezke baita burdina faltagatiko anemia baten aurreneko sintoma ere. B taldeko bitamina eskasiak ere eragin ditzake, azido foliko gutxi –hosto berdeko berdurak, platanoa, gari-ernamuina–, edo B12 gutxi –esnekiak, arrautzak, haragia eta arraina– kontsumitzeagatik.
A bitaminak, bere aldetik, ahoko mukosa eraberritzea errazten du, molestiak arinduz eta sendaketa azkartuz. Non aurki daiteke A bitamina? Esnekietan, batez ere. Eta probitamina moduan, berriz, fruta eta barazki gorri, hori edo laranja kolorekoetan –kalabaza, azenarioa edo mertxika, nagusiak aipatzearren–.
Aftak gordin-gordin daudenean, janari-edari minak eta garratzak baztertu behar dira, irritatzaileak direnak –zitrikoak, tomatea, olio-ozpinetakoak, piperra, baratxuria, edari gasdunak–. Eta elikagai kurruskariek edo ertz gogor samarrak dituztenek ere –ogi-azala edo biskoteak, esaterako– erresumina areagotzen dutenez, baztertu egin behar dira.
Faktore emozionalak garrantzi berezia du. Horregatik, aftak defentsak behera egiten dutenean agertu ohi dira –estresa, tentsio emozionala, atseden falta–. Une horietan ahoa sentiberagoa da birus, bakterio eta onddoen aurrean.
Aftak errepikatzen badira, egun gutxiren buruan sendatzen ez badira edo neke handiarekin batera agertzen badira, onena medikuari galdetzea izango da.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.
Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarraren, Kanboko ikastolaren eta euskara eta euskal... [+]
.jpg)
Aroztegiko auzipetuei elkartasuna adierazi eta absoluzioa eskatzeko mozio bat onartu du Baztango Batzar Nagusiak. Urtarrilaren 2an egindako bileran, mozioaren aldeko bozketan aldeko 25 bozka, kontrako bi eta hiru abstentzio izan dira.
Irailean egin ziren hauteskundeak eta aise nagusitu zen FPÖ alderdia, botoen ia %30 eskuratuta. Bazen aukera ultraeskuinari hesia ipintzeko, baina ez dira ados ipini demokristauak eta sozialdemokratak.
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Urtarrilaren 6az geroztik autobus linea berriak daude Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin. Halaber, zerbitzuen maiztasuna ere hobetu da, Euskal Hirigune Elkargoko Mugikortasun Sindikatuak eta RATP konpainiak elkarlanean bultzatutako egitasmoari esker. Bestetik, 12 urtez... [+]
.jpg)
84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.
Uber gidari batek jasan zuen erasoa: bortizki jo eta irain arrazistak egin zizkion bezero gazte batek. Baionan eta Arrigorriagan ere izan dira eraso arrazistak berriki.
Hego Koreako krisia autoktonoa ala inportatua ote zen galdetzen nion neure buruari duela hilabete hura sutu zenean. Baretu ez baizik mindu egin denez auzia, batere argi ez dudan erantzunaren bila jarraitu beharko dugu. Geografikoki urrutiko kontua bada ere, oso gertuko ondorioak... [+]
Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]