"Arte garaikidea ez da nahitaezkoa"


2010ko maiatzaren 12an
Lourdes Fernandez
Lourdes FernandezIFEMA
ARCO periyaren buru zeramatzan lau urte. Etsi berri du.

Krisi garaian, kultura erosteari uzten omen zaio lehenik.


Pena da, barneratuago beharko genuke kultura, krisiak hain eragin handia izan ez dezan. Baina ez da hala. Arte garaikidearen arazoa hauxe duzu: ez dela nahitaezko ondasuna.

Apeta burgesa?


Kultura, eta artea partikularki, beharrarekin zerikusirik ez duten arrazoiengatik erosten dira, ez bada ezagutza eta pasioarengatik. Bai eta inbertsio produktu gisa duten baloreagatik ere.

Horregatik 1,6 milioi euro Bacon baten truke!


Merkatuaren legea da hori. Eskaintza eta eskaria.

Hau da, artean denak balio duela, baina denak ez duela balio berdin…


Ez nuke hori esango. Denak ez du balio berdin eta denak ez du balio. Pentsalari hark zioen bezala, bizitza artea baino garrantzitsuagoa dela erakusten digun guztia da artea.

Nahiz eta ezer ulertu ez.


Ulertzeak ezagutzea eskatzen du. Eta ezagutzak laguntzen digu arte garaikidearen zirrikituak hobeki antzematen eta harekin elkarbizitzen.

Kexu gara gero, artea elitista dela…


Artea ez da elitista. Gutxiengo batentzako jarduna bai, baina ez elitearentzat, artera gerturatu eta berau ulertu eta partekatu nahi duen ororentzat baizik. Jende gehiago hurbilduko balitz, gehiengo handiarentzat litzateke artea. Baina garaikidetasunak berezkoa duenez zailtasuna, elitista dirudi.

Merkatu batek, artearena izan edo beste zerbaitena, badakigu zertarako balio duen. Baina arteak?


Bizitzeko. Interpretazio erabat desberdinetatik errealitatera gerturatzeko. Eta negozio sistema bat sortzeko, noski, kulturako gainontzeko adierazpenek (liburuak, zinemak, antzerkiak) egiten duten bezala.


Euskal artista bat aipatzeko eskatu eta Oteiza esango dute gehienek, Chillida Vocentoko irakurleek.


Oteiza eta Chillida baitira euskal artista handienak, hain zuzen. Haiek sortu zuten egoera berdingabea herri honetan, eztabaidaezina da hori.


Eta kito, hor bukatzen da ipuina?


Ez ba, artista ugari dago. Bere burua saltzen ez dakiten arren –sortzaileak dira nagusiki–, saltzen dute beren lana eta obra. Eta behar ditugu. Ez ahantzi: artistarik gabe ez legoke arterik.

Azkenak
2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


2025-01-20 | Julene Flamarique
Iruñeko Erorien Monumentua eraistea eskatu dute

Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Ortuzar prest agertu da EAJren buru izaten segitzeko

Abian da EAJren barne prozesua. Lehen fasea urtarrilaren 20tik otsailaren 2ra bitartean egingo da. Gaurtik aurrera, Ortuzarrek alderdiaren buru izaten jarraituko duen erabakitzeko aukera izango dute EAJko afiliatuek.


2025-01-20 | Julene Flamarique
Sunsundegiren aldeko manifestazioa: “Sakanan bizi eta lan egin nahi dugu”

Sunsundegik “produktua eta merkatua” dituela azpimarratu dute Altsasun eginiko manifestazioan. “Nafarroarentzat enpresa estrategikoa” izan daitekeela defendatu dute langileek, eta itxiera “aukera gisa ulertzen ez dutela” ziurtatu.


2025-01-20 | ARGIA
Nazioarteko eskuin muturrak inguratuta hartuko du presidente kargua Trumpek

Donald Trumpek asteleheneko 18:00etan (12:00ak Washingtonen) egingo dio zin AEBetako presidente izateari. Europako eta beste hainbat herrialdetako eskuin muturreko estatu buruak gonbidatu ditu inbestidura ekitaldira. Egun bakar bat lehenago emandako mitinean aurreratu duenez,... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Su-etena indarrean, Israel eta Hamas hasi dira bahituak trukatzen

Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.


Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz”

Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]


2025-01-20 | dantzan.eus
Martxora arte kalez kale eta etxez etxe ibiliko dira kaskarotak Lapurdin

Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]


2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


Eguneraketa berriak daude