"Europan, WiFia kendu eta kablea jartzea da modernoa"

  • Euskal Herriko Kutsadura Elektromagentikoaren Aurkako Plataformako kide da Bitor Goñi (Gasteiz, 1967). Gasteizko Alde Zaharreko auzo elkarteak utzi dien egoitza txikiko telefonoari sua dario egunotan WiFia dela-eta: “Eztabaida ez da berez sortu, guk piztu dugu”.
Bitor Goñi
Bitor GoñiUrko Apaolaza
“Kaixo X naiz XX ikastetxekoa, zuen plataformako kide egin nahi dugula esateko deitzen dizuet”. Erantzungailuak salto egin dio Bitor Goñiri nahigabe, eta mezu hori entzun da bulegoko lau pareten artean. Kazetaria testigu. WiFiaren ezarpenak eskoletan sortu duen kezka kalibratzeko balio lezake agian.


Zergatik zaudete WiFiaren kontra?


Hezkuntza sailetik aditu batzuen ikerketara jotzen dute WiFiarekin arriskurik ez dagoela esateko. Baina zein dira aditu horiek? Ingenieritza Eskolakoak? Ingeniariek esan dutena da emisioa legezko neurrien azpitik dagoela, baina haiek ez dira zientifikoak. Zientifikoek kontuz ibiltzeko eskatu dute, ez guztiek jakina, baina horrek eskatzen du “arreta printzipioa” kontuan edukitzea; hare gehiago oso sensiblea den biztanleen sektore batekin ari direnean: haurrak eta haurdun dauden irakasleak.

Prebentzio edo “arreta-printzipioa” aipatu duzu. Europako zenbait lekutan hasi dira aplikatzen.


Begira Parisen, eskoletan telefono mugikorra erabiltzea debekatu dute, baina ez jolasean dabiltzalako, printzipio horrengatik baizik. WiFia ipintzea badirudi oso modernoa dela, baina Europan, modernoa da WiFia kendu eta kablea jartzea, osasunaren alde egotea, hori bai da modernoa.

Baten batzuk pentsa dezakete “hemen daude betikoak, gauza berri bat atera eta horren kontra jartzen dira”...


Gu konexio librearen alde gaude, teknologia berrien alde eta Eskola 2.0ren alde (WiFia kenduta); baina ez gaude gizarteari kalte egiten dioten sistemen alde. Bakoitzak jakin behar du zer egin bere buruarekin, mugikorrak erabiltzen ditugu, baina inork ez du nahi antenarik bere etxe ondoan... Eta alde horretatik ez dira gauzak gaizki egiten ari, baizik eta oso-oso gaizki.


Mikro-uhinez hitz egiten duten aldeko eta kontrako txostenak kaleratu izan dira. Txosten gerra baten aurrean al gaude? Zientifikoki irabazi beharreko borroka al da?


Tabakoarekin berdina gertatu zen. Hainbat zientifiko tabakoa kaltegarria zela esaten hasi zenean, tabakalerek beste ikerketa batzuk egin zituzten kontrakoa esanez, osasuntsua zela. Azken batean hori diruarekin konpontzen da; eta nork du dirua? Gaur inori ez zaio okurrituko eskola batean erretzea, baina orain hogei urte nik ikusten nuen nire irakaslea klasean erretzen.

Kanpaina egin duzue eskoletan kablea jartzeko. Zein pauso eman dituzue zehazki?


Prentsaurreko batekin hasi ginen, eta Internet bidez asko mugitu gara, kartelak atera ditugu, hitzaldiak eman... Horrez gain gehiengo sindikalarekin bildu ginen eta haiei esker ere asko zabaldu dugu mezua eskoletan.


Eta zer erantzun jaso duzue? Harremanetan zaudete eskolekin?


Bai, irakasleekin, gurasoekin, zuzendariekin... Baina badago arazo larri bat, bai guretzat eta bai osasunarentzat: Celaá sailburua eta Carlos Crespo [Eskola 2.0ren koordinatzailea]. Mehatxu egin zuten, esanez kablearen alde jarriz gero eskolak ordenagailurik ez zuela jasoko. Hori dela-eta eskola asko atzera bota da kablea jartzeko eskaeran; hala ere badaude aurre egiten ari direnak.


Kablea 25 ikasleko gela batean ez dela operatiboa esan izan dute.


Kablea jartzea oso gauza sinplea da. Ikasgela bakoitzeraino jarrita dago jadanik; bada, regleta batzuekin mahai azpietara pasatzen duzu eta haurra ordenagailutik lurrean dagoen konexiora entxufatzen da. Ez da sekulako “mobida”, gaur egun hori oso erraza da eta baliabideak badaude.


WiFiak osasunean izan ditzakeen kalteez galdezka etorri al zaizkizue?


Hori nahiko garbi dute. Guk eztabaida piztu dugu kontrainformazioa bidaliz, eta nik uste jendeak bere kabuz bilatu duela Interneten informazio gehiago, eta horrela konbentzitu dela. Lehenago gaixotasun bat izan zuen irakasle batek honela esan zien Hezkuntza sailekoei: “Niri konpainia batek segurtatzen badit WiFiarekin ez zaidala ezer pasako eta seguru bat egiten badit, orduan WiFiaren alde egongo naiz, baina zein konpainiak egiten du hori?”. Aseguru konpainiek ez dute mikro-uhinen kontra aseguratzen, hori letra txikian dakarte. Orduan, zerbait gertatzen bada zein egingo da erantzule?


Parlamentura joatekoak zarete.


Duela hilabete batzuk eskatu genuen, eta esan ziguten hartuko gintuztela, baina itxaroten ari gara. Ziur gaude orain ez gaituztela hartuko, kontua pil-pilean baitago eta ez zaie komeni. Baina tokatzen zaigu, eta oso ondo prestatuta joango gara, ebidentzian utziko ditugu.


Eta hemendik aurrera zer asmo?


Gure plataforma ez da soilik WiFiaren kontrakoa, uhin elektromagentikoak desagerrarazi, edo behinik behin, kontrolatzea du helburu. Eskola 2.0 jadanik sartuta dago, planak ibilbide bat zuen eta bukatzear dago. Jarraituko dugu kablea ipini nahi duten eskolak animatzen eta informazioa ematen; gure lana informatiboa baita, pentsatzen dugu informazioa emanez lortuko ditugula gure helburuak.


Irakurri Mikro-uhinak eskoletan: aurrerapena eta zalantzak erreportajea
Hirugarren mundukoa
“Mugikorrak, mikroondasak, WiFia, baby kamerak... Ikaragarria da, haur jaio berri bati buru gainean jartzen diote bere garunean interferitzen ari den mekanismoa. Ez gara konturatzen zer astakeria egiten ditugun. Baina hori hemen gertatzen da eh! Europan jende pilo batek argi eta garbi du ez duela horrelakorik nahi, ze horrelakoak erabiltzea hirugarren mundukoa da. Joaten zara Normandiara, edo Alemaniara eta ikusten duzu beste modu batean funtzionatzen dutela. Ematen du beraiek ez dituztela produktu horiek nahi, egin egiten dituzte, baina gero hona bidaltzen dituzte, guk hirugarren mundura kaka guztia bidaltzen dugun bezala”.

“Hala ere, jendea jabetzen ari da, jadanik ez da lehen bezain tontoa. Enteratzen ari da uhinak nondik datozen eta nola babestu behar diren haiengandik. Orain askok mugikorra amatatu egiten du gauean, eta telefonikek zailtasunak dituzte antenak jartzeko”.

ASTEKARIA
2010ko apirilaren 18a
Azoka
Azkenak
2024-12-13 | Julene Flamarique
Espainiako enpresarik handienetan, zuzendari exekutiboen soldata batez bestekoa baino 118 aldiz handiagoa da

Ia 24 milioi euroko ordainsaria jaso zuen Jesús María Herrerak, CIE Automotiveko zuzendari exekutiboak, 2023an. 2022an 20 milioi euroko aparteko prima jaso, eta sei bider handitu zuen urteko soldata. Iberdrolak ere lekua hartu du podiumean, eta 2023an, energia... [+]


Emakume zientzialariek esperientzia okerragoa dute komunikabideetan eta sare sozialetan

Ikertzaileen esperientziak komunikabideekin eta sare sozialekin duten harremanean” izeneko txostena argitaratu du FECYTeko Science Media Centre Españak (SMC), EHUko Gureiker ikerketa-taldearekin lankidetzan egindako inkesta batean oinarrituta. Emaitzen... [+]


Autonomia, urrats berria

EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.


2024-12-13 | Euskal Irratiak
Ardien mihi urdinaren eritasunaren ondorioei elkartasunez ihardetsi nahi die ELBk

ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]


Analisia
Katxondeoa gizonena da

Oso gertu daude, praktikan, “gaur egun ezin da ezer esan” dioen koinatua eta “aske naiz nahi dudana egiteko” esaten duen ustezko progrea. Ustezko askatasuna. Ustezko ustezkoa. Demokraziak parekatu behar zituen gizakiak, eta sare sozialek, komunikazioak... [+]


Foru Parlamentuko atean izandako istiluetan parte hartu zuten hemeretzi nekazari zigortu dituzte

Osoko bilkura egiten ari zelarik ganbera barrura indarrez sartzen saiatu ziren nekazariak. Akordioa lortu dute fiskaltzarekin instituzioen kontrako eraso delitua saihesteko.


2024-12-12 | Nicolas Goñi
Plastiko kutsadurari buruzko gailurraren porrotak kudeaezin bihurtu dezake

Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]


2024-12-12 | Leire Ibar
Osakidetzako oposizioen filtrazioen ikerketa errudunik gabe itxi du epaileak

Blanca Ester Díaz Pulido epaileak Osakidetzako 2018ko oposizioen filtrazioen inguruko ikerketari amaiera eman dio, sei urte eta erdi igaro ondoren. Akusatu guztiak absolbitu dituzte, 22 guztira, nahiz eta bi kasu behin-behingoz artxibatu dituzten.


Kalitatezko hezkuntzaren aldeko eserialdia egin dute Iruñeko Hezkuntza Departamentuaren sarreran

Arratsaldeko lehen orduetan, 14:30ak aldera, Nafarroako ikastetxe publikoetako 30en bat langile sartu dira Iruñeko Nafarroako Hezkuntza Departamentuaren egoitzan eta sarreran eserialdia egin dute. Lehen ekintza gisa planteatu dute eta, adierazi dutenez, honen bidez... [+]


2024-12-12 | Julene Flamarique
“Kanal bat, hizkuntza bat” logika gainditzeko eskatu diote ETBri

Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]


Jaja Wachukuk ez zuen lo hartu

New York, 1960. Nazio Batuen Erakundeko bilkura batean Nigeriako kanpo ministro eta NBEko enbaxadore Jaja Wachukuk lo hartu zuen. Nigeriak independentzia lortu berri zuen urriaren lehenean. Beraz, Wachuku NBEko Nigeriako lehen ordezkaria zen eta kargua hartu berri... [+]


Europako datu zentro handienetakoa Araban: zein dago proiektuaren atzean?

Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]


2024-12-12 | Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko murgiltze eredua duten haur eskolak ipintzeko eskatu diote udalari

Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Eguneraketa berriak daude