Nola eutsi gizatasunari, putakumez inguratuta zaudenean?
Jun Matsuura (La Cúpula, 2009)
138 orrialde, zuri-beltzean
12 euro
FRAU TOVARICH manga komikia dela irakurri dugu Público egunkariaren erreseinan. Jun Matsuuraren (Bartzelona, 1980) aita Japoniarra da eta irakurleak, agian, sumatuko du herrialde hartako komikien eraginik. Egile kataluniarraren estreinako nobela grafikoan, ordea, marrazteko estilo europarra gailentzen da. II. Mundu Gerraren krudelkeria erakusten du liburuak. Joannes Matthäus da protagonista nagusia, Estoniako mugan errusiarren kontra borroka egiten ari den soldadu alemaniarra. Gerra bera eta bertan parte hartzeko arrazoiak ezbaian jartzen dituzte Matthäus frankotiratzaileak eta haren bataloiko kideek. Mundu anker batean harrapatuta, gizatasun apur bati eusteko etsaiari laguntzea beste aukerarik ez dute. Emakumezko soldadu errusiar –ruski– bat harrapatu dute, eta hura salbu mantentzea edozein misioren gainetik dago.
Ez da erraza izango, “leku guztietan baitaude putakumeak”. Ruskia SS-en hatzaparretan erortzea arriskutsua litzateke oso, baina ez traidore eta desertoreak gogor zigortzen dituzten komisario politiko errusiarrek aurkitzea baino larriagoa. Garaiko kronika eta estatistikek diotenez, fronte errusiarrean isuri zen odol gehien. Basakeria hori nahikoa ongi islatzen du Matsuurak, ukitu manga bat aitor diezaiekegun biolentzia eszenetan bereziki. Tiroketen irudiak ikusgarriak dira zenbaitetan. Ez, ordea, pertsonaien marrazki fisiko zein psikologikoak. Matsuuraren arkatzak ez du lortu pertsonaiak guztiz definitzea. Aurpegien trazo eta keinuei dramatismo apur bat falta zaie, baita pertsonaien deshumanizazioa erakutsi nahi duten barne istorioei ere. Narrazioa baldintzatu egiten du horrek, baina bizpahiru pasarte ikusgarrik eta amaiera aldeko ezusteek irakurlea harrapatzea lortzen dute.
New York, 1960. Nazio Batuen Erakundeko bilkura batean Nigeriako kanpo ministro eta NBEko enbaxadore Jaja Wachukuk lo hartu zuen. Nigeriak independentzia lortu berri zuen urriaren lehenean. Beraz, Wachuku NBEko Nigeriako lehen ordezkaria zen eta kargua hartu berri... [+]
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Irutxuloko Hitzak asteartean parte hartu zuen Hordago - El Saltok antolatutako mahai inguruan, Hibai Arbide, Lucia Mbomio, Xalba Ramirez eta Miriam Najibi kazetariekin.
Ia 24 milioi euroko ordainsaria jaso zuen Jesús María Herrerak, CIE Automotiveko zuzendari exekutiboak, 2023an. 2022an 20 milioi euroko aparteko prima jaso, eta sei bider handitu zuen urteko soldata. Iberdrolak ere lekua hartu du podiumean, eta 2023an, energia... [+]
Abenduaren 13an mobilizazioa antolatu dute Santutxun (Bilbo), enpresa amerikarra palestinarren aurkako genozidioaren parte dela salatzeko. Auzoko kideek azpimarratu dute ez dutela nahi auzoan sarraskiari sostengua ematen dion enpresa multinazionalik.
Grebak 27 egun iraungo ditu, urtarrilaren 6 arte. Gutxieneko soldata kobratzeko “365 egunez eta 24 orduz” lan-baldintza “jasanezinetan” lan egiten dutela salatu dute, eta lanaldiaren benetako zenbaketa egin dezan exijitu.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
HTSk boterea hartu duenetik, babes-eskaerak gelditu dituzte Mendebaldeko hainbat gobernuk. Alemaniak 47.270 eskaera utzi ditu bertan behera bat-batean, "Siriako etorkizun politikoa zalantzazkoa" dela argudiatuta.
Erasoen aurrean “kikilduko ez direla” eta "nazkaturik" daudela adierazi dute Lezo eta Errenteriako feministek eta autodefentsa feminista eta ekintza zuzena aldarrikatu dituzte.
Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]