Historiaren zama

  • Nancy Huston ::Jaiotze markak

    Alberdania

    orrialdeak ::382

    prezioa ::19.50€

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Nancy Huston (Kanada, 1953) literatur-teoria zein soziologiaren inguruko hainbat saiakeraren egilea da, eta idazle bezala kontsakratu duten hamabi eleberrik –frantsesez eta ingelesez idatziak–, osatzen dute bere ibilbide literarioaren lekukotasuna. Horien artean, Birth marks (2006) jatorrizko izenburuaz ezagutzen den eleberria dugu, Femina Saria jaso zuena, eta gaur egun euskaraz irakurtzeko aukera duguna, Alberdaniak argitaratu duen Iñigo Errastiren itzulpenari esker.

Jaiotze markak izenburuaz euskaratu den eleberri honetan, azken urteotan literaturari batere arrotza ez zaion memoria historikoari loturiko aztarnak agerikoak dira. Horren froga, liburuaren amaieran eskaintzen den egile beraren oharra eta zenbait informazio iturriren aipamena dugu. Beraz, ene ustez, fikzioa garatzeko gertakari historiko bat eszenatoki gisa aukeratu izanak bilakatzen du eleberri hau xamurra bezain latza.

Idazlearen beste eleberri batzuetan bezalaxe –The mark of the angel (2009)– umeak dira istorioaren kontalari, eta horrek gaineratzen dio gerra garaiko mundu baten tratamenduari nolabaiteko xamurtasuna. Izan ere, gertatzen dena ulertu nahian dabiltzala, haurren pentsamenduak eta sentimenduak imitatzen saiatzen den erregistroaz baliatuz, haien begiradatik abiatuz, inguratzen dituen mundua –etxe barrukoa zein kanpokoa– eta orduko gizartearen egoera transmititzen zaigu. Lau narraziotan banatua, horietako bakoitza ume baten ahotsaz kontatutako diskurtsoak osatzen du; Sol, Randall, Sadie eta Kristina familia bereko lau belaunaldi, jaiotzetiko orban batek lotzen dituena. Solekin 2004ko Kalifornian hasi, eta 1944ko Kristinaren haurtzaroko Alemaniara eramaten gaitu beraz, orainetik lehenera, historiak orainean duen pisuaz jabetzeko, atzera jotzearen beharra azpimarratu nahi duen teknika gisa erabilia.

Baina esan bezala, umeen mundua da protagonista, gerraren testuinguruari inozentzia kutsua txertatu nahiko balio bezala baina, sinetsi daiteke haur baten inozentzian, errudunez mintzatzeko gaitasuna bereganatu duenean? Hemen biltzen da eleberriaren izenburuaren funtsa. Jaiotze markak, historiaren balio eta botere determinatzailea azpimarratzen du; haurtzaroan bizi izandako iritzi zein testuinguru politikoen inpaktuak gure etorkizuneko jarrera politikoa baldintzatzen du. Hemen, Bigarren Mundu Gerraz dihardu baina, ez al da herrialde honetan ere jaiotze markak delakoaz mintzatzerik? Badakizue zertaz ari naizen.

Azkenak
Guraso bileran hizkuntzak nola kudeatu ez badakizu, gida honek lagunduko dizu

Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]


2024-11-26 | Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko haur eskolak galdegiteko manifestaldia egingo dute abenduaren 11n

“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.


2024-11-26 | Sustatu
Kabi@ 2024 Durangoko Azokan: Eremu digitala pentsatzen eta garatzen

Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]


2024-11-26 | Ahotsa.info
Paris 365
15 urte pobreziari aurre egiten Iruñerrian, eta inoiz baino beharrezkoagoa

Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.


2024-11-25 | Euskal Irratiak
Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan

Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]


'Superbotereak' liburua
Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen

Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]


Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.


2024-11-25 | ARGIA
Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko

Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]


Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian
Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Eguneraketa berriak daude