Karbonokrazia

Iñaki Barcena
Iñaki BarcenaIñigo Azkona
Klima ari da berotzen. Eta kasu honetan ez gara planetaren eguratsean gertatzen ari diren aldaketaz soilik ari. Nazio Batuen Erakundearen (NBE) diplomaziak CO2 isurketak jaisteko martxan dituen negoziazioetan ere tenperatura igotzen ari da, eta munduko kaleetan ere giro sutsua nabaritzen da. Pasa den urtarrilean Belem do Parán bildu zen Mundu Gizarte Foroak Kopenhagerako (Abenduaren 7tik 18ra) deialdi berezi bat egin zuen, gizarte mugimenduen presioa egiteko karbonokraziaren aurrean, hots, gehien kutsatzen duten herrialde eta enpresen aurrean, Ama Lurrean bizi diren pertsonen arteko klima-justizia aldarrika dezagun.

Eta Kopenhagen, bikingoen hiriburuan, mundu guztiko aktibistak bilduko dira, duela 10 urte Seattle-ko batailan gertatu zen moduan, Mundu Merkataritzaren Erakundearen batzarrean, orain NBEk munduko gizarte zibilaren ahotsa entzun dezan. Asmoa ez da, Seattlen antzera, NBEren konferentziari boikota egin eta porrota eragitea, baizik eta ekintza globaleko egun bat antolatu gobernu nagusiak kezkatu eta arreta deitzeko.

Kopenhagen. Jutlandiako penintsulan karbonokrazia eta justizia klimatikaren arteko lehia antzeztuko da, modu gordinean. Alde batetik karbono isurketen komertzializazio eta merkatuaren bitartez “kutsatzeko eskubideak” (sic) mantendu nahi dituztenak eta bestetik teknologia kutsakorrak, inseguruak eta sostengatu ezinak kritikatzen dituztenak.

Klima aldaketaren politika eta agendan Kopenhageko konferentzia (COP-15 ingelesezko akronimoan) hitzordu garrantzitsua dugu, Kyoto eta gero, 2012. urtetik aurrera zer-nolako murrizketak eta zer-nolako herrien arteko kuotak negoziatzen ari dira-eta. Eta ematen du akordiorik gabe pasako dela, herrialde kutsakorrenek ez baitituzte euren negutegi efektuko gasen isurketak geldiarazi nahi. Txina edo India historikoki ez baitira arazoaren erantzule eta AEBek, Europako Batasunak, Japoniak, Australiak edota Kanadak hazkunde ekonomikoa karbonoaren erreketarekin guztiz lotuta ikusten baitute.

Murrizketak onartzen dira baina epe luzera, G-8ak L’Aquilan uztailean iragarri zuen gisan (%50a 2050rako) eta ez da hori zientzialariek (IPCC) gomendatzen dutena ezta gizarte mugimenduek urbi eta orbe exijitzen dutena ere. Eta Kopenhagen ez bada akordiorik lortzen? Petrolioaren eta gasaren gailurrera heltzeak ezinbesteko norabidea markatzen du, karbonorik gabeko eredura abiatzea, alegia. Mundu guztian ari dira, trantsizio hirietatik karbono-ondoko herrietako esperientzia berriak antolatzen. Hori da bidea.

Azkenak
2024-10-18 | ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.


Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]


Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]


Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]


2024-10-18 | Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.


Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]


2024-10-18 | Hala Bedi
Makroproiektuen aurkako manifestaziora deitu du Gasteizen Araba Bizirik!-ek, urriaren 26rako

“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


2024-10-18 | Urumeako Kronika
‘Hariak’ zinemaldia erresistentzia istorioen lekuko, azaroaren 7tik 17ra Hernanin

Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.


2024-10-18 | Uriola.eus
Bazter Fest ospatuko dute Bilbon azaroaren 9an, protagonistak emakumeak diren hip-hop jaialdia

Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.


Xamarrek ‘Orhipean, Gure Herria ezagutzen’ liburuaren edizio berria aurkeztu du

Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.


“Beti gainerakoei jartzen diegu oxigeno maskara, eta denbora badago, norberari”

Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.


Eguneraketa berriak daude