Medium ahaltsuak

Esaten da irudi batek mila hitz bezainbeste balio duela. Edozein gizatxarrarenak baino gehiago baliteke, baina horrelako aipamen hotz eta motzak ondo daude kolpe bakarrean kultur kontsumitzaileen artean arreta pizteko, gaueko hamaikak aldera, Donostiako Zinemaldi giro lerdoan zaudela. Besterik ez.

Erabaki hori serio sinesten duenak hitzaren indar eraginkor eta askatzailea ukatzen du, jartzen da poesiaren beraren existentziarekin aurrez aurre etsaitua. Ez baita aski Che Guevararen irudia kamisetan jarri eta gure izateko arrazoiaz dena esanda dagoela azaltzea. Abituak ez ei du fraidea egiten. Erlijioa eta zientzia historia bera kontatzen duten bi hizkuntza ezberdinak direla esan zuenean, Vatikanoko piromanoek Galileo Galilei zuzenean erreko zuten gustura, ordea haren testuak kiskali zituzten azkarren, bere hitz bide-urratzaileak, astronomoaren irudia baino. Zera ere irakurtzen dugu kalean paretetako lerroetan, hots, “Herriak du hitza”, ez “Herriak du argazki-kamera”. Epaileak Euskaldunon Egunkaria ixteko agindua eman zuen 2004ko otsailaren 20ko ordu txikietan, ez Zarauzko Photomuseuma desagertu arazteko mandatua. Hala ere, kontuz, argazkiak erakustea delitua dela Potroshop bitartez erabakitzen ari diren honetan, lasterrera ezkontza eguneko argazki-albumak ere zentsuratuko dizkigu poliziak. Eta gu Brinkolan ezkondu ginen, baserrian! Sonyk, gainera, kamera berria plazaratu du, irribarrea detektatu arte argazkia ateratzeari uko egiten dion digitala, pentsa argazkilariaren lan nekeak babes publikoko etxebizitzen zozketa batetik zorte gabe ateratakoen aurpegien aurrean. Aurten ere ez dira modelo horrelakoak asko salduko errealzaleen artean. Horixe kostatu zait gehien, alegia txalapartari berria nauzuen atal honetarako argazkian egiazko irribarrearen antza duen zerbait erakustea, eta ez da pozik ez nagoelako habitat ederrean jarria, fotokonposizioaren kamasutra moduko horretan, orain goian, bihar azpian, etzi erdian, baina sexu onak gogoa bezala, argazkiak argazki-oina behar du, ibil dadin, berriz esateko, berriz izateko hil baino lehen. Hitzek hilko garela badakitela idatzi zuen Oteizak zoragarri. Argazkiek ere bai. Horrexegatik dira, beharbada, heriotzaren gainetik gailentzen. Hura idazten dutelako, hura kantatzen. Garcia-Alixek 1999ko Argazki Sari Nazionala jaso zuen, interes handiz jarraitzen dut argazkilari honen sorkuntza lana, eta orain gutxi egin berri dioten elkarrizketa batean argazkiak “medium boteretsuak” direla esan du. Gustatu zait. Agian horregatik da DVa gehien saltzen den kazeta, espiritualtasun kontua, “Bo, nik eskelengatik”, hil berriaren aurpegi paranormalari begira, igual zaielako konexioa arinagoa Goian Begoko biztanleekin. Pluraltasunak fantasmekin egotera behartzen gaitu etengabe. Eta orain bururatu zait bai badagoela argazki oinak idaztea baino ofizio ederragorik, eskelak idaztea. Hor euskal idazleentzat bezero mordoa. Nik, badaezpada, nirea idatzita utzi dut, sendi guztietan beti baitago une hunkigarri horietan lirikarekin ere animatzen den inutil bat. J. Martinez Bordiu liriko kostunbristari entzun nion aitonaz asko disfrutatzeko aukera izan zuela berak. Nik ere bai, soilik ordea argazki egina, memoria historikoan ongi hilik, Ghost mingarri etekinik gabean. Baina, tira, ez etsi, hildakoek Galizian, jakina denez, bizitza normala egiten dugu.

ASTEKARIA
2009ko urriaren 18a
Azoka
Azkenak
2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


2024-12-19 | Gedar
Europan, pentsiodunen %13k jarraitu behar dute lanean

Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


2024-12-19 | Julene Flamarique
TikToken karbono-aztarna Greziako urteko emisioa baino handiagoa da, ikerketa baten arabera

Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Eguneraketa berriak daude