Auzoko gorilaren mehatxu kutunetako bat da: “Zure aurpegiarekin gelditu naiz”. Alegia, memorian atxikirik mantenduko zaitut. Alegia, hobe duzu hemendik aurrera kontuz ibiltzea.

Horixe bera egiten du poliziak ere jendea grabatzen jarduten duenean: ez da saiakera zinematografikoa, ezta mugimendu apurtzaile berri baten hastapena ere, betiko mehatxu makarraren gauzatzea baizik. Benetan ari dira gure aurpegiarekin geratzen, ez memoria, baizik eta bideo-teknologia lagun.

Artxibo erraldoi horrekin gero zer egingo duten beste gauza bat da –ezertxo ere ez, akaso– baina mehatxua bete egin dute. Aurpegiekin gelditu dira, beren ondasuna da hortik aurrera, eta ez gurea. Eta gero, antropologoren batek kontatzen badigu ez dakit zein oihanetako tribuak beldurra diola argazki-kamerari, arima lapurtzen duelakoan, barre egingo dugu. Bejondeigula.

Dena den, gaur egun –eta poliziari meriturik kentzeko inongo asmorik gabe– gutako ia edonoren eguneroko bizimodua grabatuta gelditu daiteke kaleetan barrena kokatu dizkiguten kamera mordoari esker. Apustu egingo nuke posible litzatekeela egun bateko edonoren joan-etorria birkonposatzea kamera horiei guztiei esker. Trafiko-kamerak, kutxazain automatikoetako kamerak, eraikin ofizial eta ez hain ofizialetako kamerak.

Muturreko kasu bat. Ezagutzen ez nuen hiri batean apartamentu bila nenbilela erdialdeko eraikin itxuroso bat aholkatu zidaten. “Hor baino hobeto ez zara inon egongo, oso leku segurua da” ziurtatu zidan harrotasunez apartamentu-bloke hura gomendatu zidanak. Zergatik galdetu nuenean, gertu zuen erantzuna: “Kameraz josita dago”. Eraikin hartan apartamentu txiki bat hartu nuen errentan azkenean. Eta egia zen: izkina guztietan zeuden ditxosozko tramankuluak, begi ilun eta alienigenak, sabaira itsatsita. Hainbeste zeuden non, apartamentu barruan ere kameraren bat edo beste egongo zela pentsatzera ailegatu nintzen –azken finean, inork ez zidan kontrakorik esan–. Zer zen goiko zera hori? Ke-detektagailu bat edo kamera bat? Argiak itzalita ibiltzen nintzen gehienetan.

Jada ez naiz bertan bizi baina hor nonbaiten egongo dira nire eguneroko irudiak: ni goizean, lo-aurpegiarekin, ni ikuztegira joaten, ni erdialdeko atzamarra erakusten pasillo bukaerako kamerari. Hori, apartamentu barruko kamerarena paranoia hutsa baldin bada, noski.

Askotan ordea, irrikaz espero dugu besteak gure aurpegiarekin gelditu daitezen. Gure irudia saldu baino, erregalatu egiten dugu. Askatu erreportari bat eta kameralari bat edozein kaletan. Ikusiko duzu zeinen azkar etorriko diren umeak eta helduak, erreportariaren atzealdetik keinuak egitera eta norberaren aurpegia agerian uztera. Famosoak izan nahi dugula izango da. Eta inoiz baino errazago jartzen digute.

Eta argazkiez ari garela, bururatu zait orrialde honetan agertzen diren hiru argazkien artean, nirea dela zaharrena orain. Akaso horregatik hasi dira horiztatzen argazkiaren ertzak? Bi argazki desagertu eta bi aurpegi berri sartu dira azken aste hauetan. Beteranoena naiz hemen bat-batean. Ez da ardura makala, aizue. Beste argazkientzako/kideentzako aholkurik ez dut ordea. Desioak besterik ez. Eta onak guztiak. Alde egin dutenentzat, bidaia on eta atseden goxoa. Etorri berri direnentzat, ttakunkada ozenak eta eztabaida sutsuak. Goiko argazki horietan irribarretsu jarraituko dugu, egon lasai.