“Kanpin dendako klabijak baino ez gara eurentzat”

  • Cosme Iturrinoren definizioan, “ehun kilotik gorako morroskoa”, “kanpolarrosa”, “amerikano itxura tristea” duen morroia. Eskerrak Etxeberriak berak sortutako pertsonaia den.

Hasier Etxeberria
Hasier Etxeberria
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Hasier Etxeberria, zein liburu ekarri diguzu gaur?
Barkatu, baina eskuak poltsikoetan ditudala nator. Ez nuen uste halako leku eroan hain galdera arrunta egin behar zidatenik.

Egia da, baina Sautrela etorri zait gogora. Hamar urte, 250 programatik gora. Ez nekien gure literaturak hainbesterako ematen zuenik.
Neuk ere ez. Zorionez, txikitatik izan naiz irudimen handikoa: gauzak asmatzea ez zait egiten hain zaila.

Sautrela-n inoiz ikusi dudan elkarrizketarik onena, Pantxikaneko menuba idatzi zuenari egindakoa.
Nola zen Picabiaren hura: inork segi zaitzan nahi baduzu, aurretik joan behar duzu. Norbait zeu imitatzen hasten denean, ematen du edozein herri eta hizkuntzaren parekoak garela, normalak, alegia. Zoritxarrez hori ez da horrela: Wazemank-eko txorimaloen inspirazio-gai izateak ez gaitu erdipurdiko izatetik libratuko.

Zu zeu ere idazlea zaitugu, Bost idazle Hasier Etxeberriarekin berbetan liburuagatik ezaguna.
Eulien bazka edo Inesaren balada eleberriengatik ezagunagoa nintzela uste nuen, baina tira. Zerua eta infernua ezagutu ditut liburu horrekin. Gurean oso intereseko egin zitzaion jendeari, baina gaztelaniazko argitalpena ez zuen ia inork irakurri. Kanpin dendako klabijak baino ez gara eurentzat, tingladu osoari eusten diogun arren, bakarrik lurrean ondo ezkutuan, trabarik egiten ez badugu gara balios. Bestenaz, soberan gaude.

Iturrino Handiaren hitzak dira sarrerakoak. Nola uzten diezu zure pertsonaiei zutaz horrelakoak esaten?
Idatzi ditudan eleberrietako biztanleek ondo ezagutzen nautela uste dute, eta ausartu egiten zaizkit zernahi esatera, ez diedalakoan sekula ukabilkadarik emango kokotsean, edo labankada gibelean. Euren lekuan nik ez nuke lasai lo egingo: nire esku dago zoriona duten ukituko ala pipiak dizkien begiak irentsiko.

Kazetari, idazle, sukaldarien lagun ere bai. Azken hori zer da, otorduak doan izateko?
Azkarra zara, gero, Watson.

Ziazerbak kreman mahaspasa eta pinaziekin eskatu dizkiot amari iganderako, eta lapikoarekin jo nahi izan nau buruan.
Ez naiz harritzen. Ez dakizu makarroiak tomatearekin eskatzen, mundu guztiak bezala? Bide batez, emango al zenidake zure amaren telefono zenbakia? Emakume zentzuduna dirudi.

Zutabegintzan ere aritu zara, luze. El Mundo-n idaztearena, ordea, berriz esplikatuko didazu, mesedez?
Gazteegia zara hori ulertzeko: Ni El Mundo-n hasi nintzenean idazten, El Mundo El Mundo zen: Ramon Zallo, Javier Ortiz, Mariano Ferrer... O tempora, o mores!

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
“Konplexutasuna agertzeko lekua da literatura, ez lezioak ematekoa”

Helduentzako zazpigarren lana argitaratu berri du Uxue Alberdik, hirugarrena ipuingintzan: Hetero (Susa, 2024). Zortzi narrazio bildu ditu liburuan, eta denen abiapuntua izan da memorian geratu eta “noizbait ere honi buruz idatzi behar dut” pentsarazi dion paisaia,... [+]


DBHko ikasleak literaturzaletzea helburu duen irakurketa-lehiaketa aurkeztu dute

Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]


Leire Lakasta Mugeta
“Hitzak harriak dira Ernauxentzat, eta idazketa labana”

Annie Ernaux (Lillebonne, Normandia, 1940) idazleak bere poetikaz eta horren funtzioaz egindako hausnarketak jasotzen dituen elkarrizketa-liburua euskarara ekarri du Leire Lakasta Mugetak (Iruñea, 2002): Idazketa labana bat da (Katakrak, 2024). Idazketaz, hautu estetiko... [+]


‘Politeismo bastarta’: lau egun Angela Davisekin eta Jule Goikoetxearen pentsamenduetan

Susa argitaletxearekin kaleratu du Goikoetxeak liburu berria: Politeismo bastarta. Nobela gisa kalifikatu arren, kronika gozo eta bizia da, irakurlea Goikoetxearen pentsamenduetan barneratuko duena. Donostiako San Jeronimo kaleko sotoan egin du aurkezpena, hamarnaka lagunen... [+]


Erraldoiek lagunduta eta haurrez inguratuta aurkeztu dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua

Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


Uxue Juarez. Hitzak pospolo
“Uretara harri bat botatzen duzunean sortzen diren uhin horiek dira poema”

Batxilergoan tutore izan nuenetik ia 10 urte pasa direla elkartu naiz Uxue Juarezekin Ur Mara museoko Toureau etxolan (Alkiza), pagoez eta Koldobika Jauregiren eskulturez inguraturik. Autoritate segitzen du izaten niretzat Uxuek, baina beste zentzu batean orain. Aurpegian... [+]


Katixa Dolhare-Zaldunbide
“Literaturaz gozatzen ikasi egiten da, eta ikas prozesu hori landu behar da gelan”

Bankan bizi den Literatura irakasle, ikerlari eta idazlea da. Irailaren hondarrean Itsasun egin zen Irailekoak poesia jaialdiaren baitan Ipar Euskal Herriko Poesiaz eman zuen hitzaldia. Besteak beste, bertan errandakoak hona ekarri nahian hasi gara harekin solasean.


Erraldoi eta buruhandien kalejirak lagunduta aurkeztuko dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua, ostiralean Donostiako Grosen

Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.


Baigorri-Tafalla senidetze eguna
Liturgia ez-katoliko bat Urdozeko kaperan

Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]


‘Gero’: iraganeko geroaldia

Mintza gaitezen klarki, itzulingururik gabe, esan beharrekoak esateko gerotik gerora ibili gabetanik: jolas hau, euskaraz letrak juntatzean datzana, Axularrek pasatu zuen. Kasik jolasa asmatu bezain laster gainera, halako moldez non Gero-ren orrialde gehienetan ematen baitu... [+]


2024-10-21 | Leire Ibar
Aiora Jaka, Jon Urzelai eta Julia Otxoa dira Euskadi Literatura sarietako gainerako irabazleak

Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Gaztelaniazko Literatura kategorietako irabazleen berri eman dute Donostiako San Telmo Museoan egin den aurkezpenean. Saiakera Gaztelaniaz saria ez ematea erabaki du epaimahaiak.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dituzte magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude