Betiereko bizitzaren bila
Momifikazioa lau fasetan egiten zen, Anubis jainkoaren zaintzapean. Lehenik, senitartekoek gorpua garbikuntza dendara (obi) eramaten zuten. Han, gorpua ur freskoz garbitzen zuten, berpizkunde-otoitzak irakurtzen zituzten bitartean. Antzinako Inperioan, obia piramideen eremuko haraneko tenpluan zegoen.
Garbiketaren ondoren, organoak atera behar ziren gorpua usteltzea saihesteko. Sudurzuloetatik ahalik eta masa entzefaliko gehien ateratzen zen. Ondoren enborraren ezkerraldean ebakia egiten zuten harrizko labanez –obsidianazkoak, beharbada–, hortik erraiak kanporatzeko. Erraiak bereiz baltsamatzen zituzten, eta lau ontzi kanopeotan gordetzen.
Gorpu hustua palma-ardoz eta espeziaz garbitu, eta mirraz, kasiaz, esentzia usaintsuz eta natri izeneko gatzez betetzen zuten. Ondoren, gorpua natroietan sartzen zuten 36 egunez, deshidratatzeko. Eta orduan hasten zen sazerdoteen lana: gorpua garbitzen zuten, ukitu batzuk ematen zizkioten haren itxura hobetzeko, erraiak erauzteko egindako zauria argizariz edo urrez ixten zuten, gorputzeko zuloak lihoz eta erretxinaz betetzen zituzten eta hatzak atzandelez estaltzen zituzten.
Hildakoa birsorkuntza gelara (per nefer) eramatea zen hurrengo urratsa. Lehenik hesgailuak gorputz-atal bakoitzean bereizirik jartzen zituzten eta, gero, gorputz osoa biltzen zen. Hesgailuen artean zinginarriak jartzen zituzten, gorpua, zientziak ez ezik, magiak ere gorde zezan.
Behartsuenek gatzaldi azkar bat besterik ez zuten izaten eta haien gorpuak berehala usteltzen ziren. Aberatsenek, aldiz, betiereko bizitza lortu zuten, nolabait. Ez zen izango haiek esperotakoa, baina 4.000 urte geroago bizia eman diote beren zibilizazioaren historiari.
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Nafarroa Behereako Arberoa ikastola erre zen pasa den urrian. Administraziotik laguntzarik jaso ez duten arren, herritarrek berehala erantzun dute. Astelehenean, hain zuzen, elkartasuna eta berotasuna jaso dute Gipuzkoako Ibarran. Elkartasunak eraikitako sarea da gakoa.
Azaroaren 19an Justiziaren Eraginkortasunari buruzko Legea eta Prozedura Kirminalaren Legea aldatu zituen Espainiako Kongresuak, beste lege sorta batzuk onartzearekin batera. Horrek epaiketa azkarrak egitea, pisu turistikoen erregulazioa aldatzea edo kaleratze zehatz batzuen... [+]
Hemen da "uda bete abentura bizitzeko aukera." Zabalik dago aurtengo Euskal Udalekuetan izena emateko epea. 6 urtetatik 17 urtera arteko haur eta gazteentzako hamaika txanda antolatu dituzte Bernedo, Abaigar eta Goñi herrietan.
Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.
Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]
350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]
ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.
Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]
'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]
Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]