Zertaz ari garen Europaz ari garenean

Harkaitz Cano
Dani Blanco
Altzairua, ikatza, Eurovision, Interrail, Champions League. Bada haratago Europarik?
 
Bost ezaugarri nagusi atxikitzen dizkio Europari George Steiner pentsalariak The idea of Europe hitzaldian: sistema filosofiko berriez eztabaidatu eta konspiratzeko jendez betetako kafetxeen ugaritasuna; oinezkoen pausajerako egokia den paisaia; AEBetan ez bezala, iraganeko pentsalari, artista eta zientzialarien izenekin kaleak bataiatzeko joera; Jerusalem eta Atenasen nahasketatik –fedearen eta arrazoiaren gurutzaketatik– sortu izana; eta, azkenik, bere destino tragiko finituaren kontzientzia –europarrek ez bezala, iparamerikarrek ez lukete euren larruan nozitu dituzten memento mori bakanak liseritzeko dolu gaitasunik: irailaren 11 horren lekuko–.

Lehen ezaugarriari dagokionez –kafetxe borborkariak–, Mario Vargas Llosak berak enmendatzen dio gaztelaniazko edizioaren hitzaurrean (La idea de Europa, Siruela 2004): “Europa anglosaxoniarrean apenas den kafetxerik, eta pub edota tabernek ez dute itzal intelektualik; jan-edanerako dira, mintzatu, irakurri eta pentsatzeko tokiak baino gehiago”. Erantsi beharra dago zenbat ugaritu diren gure artean azken urteotan frankizia sasi-irlandarrak? Molly Malonenean ez dut aspaldi Oscar Wilden gaineko eztabaidarik entzun, eta nostalgiaz irakurri ditut Mikel Peruarenaren Ez obeditu inori nobelan arnarkistak elkartzen diren XIX. mende amaierako taska donostiar iluneko pasarte ederrak.
 
Biga: Espainiako Gobernuak dirua eskaintzen du autoak eros ditzagun. Krisiaren kontrako neurrien konstelazioan artizarraren gisan saltzen digutenean ideia distirant hau, ez dirudi George Steinerren oinezko Europaren ideiaren alde ari direnik batere (2-0...).
 
Ikustagun hirugarrena: kaleak adina pentsalari eta zientzialari garrantzitsu izatea. Honek bai, logika ikaragarria du: hirigintzak gurean izan duen motor ekonomiko funtzioa erabat justifikatuko luke, hainbeste pentsalari goren izanik, ditugun kaleak eskas baitira haientzat. Aldiz, AEBetan doktorego tesia egiten duten ikasle europarren %70etik gora ez da gero Europara itzultzen. Dena ezin: garunak edo adreiluak, aukeratu egin behar. Inpresioa, XX. mendean Europak izan duen bokazioetako bat ez ote den izan aldegiteko abiapuntuarena. Ihes lerroak hasten ziren lekua, Europa: Max Frischek Atlantikoa zeharkatzen zuelarik, xakera jolasten zuen ontziko kubiertan, eta Europa versus Amerika ziren han xakean. Distantziak ezabatu dira, eta hori ongi dago, baina perspektibak ez ote dira ezabatu distantziekin batera?

Laugarrena: fedearen eta arrazoiaren nahasketa ei gara. Ados, baina zein proportziotan? Nago fedeak hiru laurdenak hartzen dizkigula eta arrazoiak laurden bat apenas. Fedea zeri diogun jakin behar orain: alderdiari, estatu(tu)ari, fedeari, federik ezari? Badiozu federik Europari, irakurle? Hunkitu al zaitu inoiz? 4 hilabete, 3 aste, 2 egun film errumaniarra ikusi nuen egunean harrotu nintzen neu azkenekoz Errumanian jaio izanaz –barka, Europan jaio izanaz–.
 
Azkena: patu tragikoaren onarpena. Hauteskunde europarretara aurkezten diren hautagai bozkatuenek apenas begiratzen dute atzera, ezpada euren birraitonek euskara debekatu izanaz harrotzeko. Iritsi berriek zokoratu duten Europako zatira, historia beltzez blai dagoen literaturara, Kunderarengana, Cioran errumaniarrarengana edo Stephen Vizinczey hungariarrarengana joan beharra daukat desengainuaren argitasun kritikoaren printzaren bat atzemateko. Eta literatura balitz Europaren azken lubakia?

Azkenak
Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Eguneraketa berriak daude