Shakespeare apur bat, eta odol tanta batzuk

La tempestad
La tempestad
La tempestad. Santiago García / Javier Peinado
Astiberri (2008).
96 orrialde, koloretan. 16 euro.


Agian, kultura modernoaren historian William Shakespeare idazle eta antzerkigilearen The Tempest obrak inspiratu du bertsio gehien. La tempestad zientzia-fikziozko komikia horietako bat da eta, agian, 1611. urtean Londonen estreinatu zen antzezlana –eta haren bertsioak– ez ezagutzeak jokoz kanpo harrapa dezake irakurlea, bereziki liburuaren aurreneko partean. Niri behintzat hala gertatu zait. Iraganera egindako erreferentziek batetik, eta pertsonaia batzuen konspirazio asmoek bestetik, apur bat despistatu naute. Informazio gehiegi denbora-espazio tarte txikian.

Hasierako susto txiki hori gaindituta, istorioak erritmo bizi baina orekatuan egiten du aurrera. Momenturen batean pentsatu dut Tintin ilargira bidean edo antzeko abentura komiki bat neukala esku artean, baina Santiago Garciaren gidoiak eta Javier Peinadoren marrazkiek segituan atera naute tontalditik. Suntsitutako espazio-ontziko tripulatzaileei robot erraldoi batek lepoa nola mozten dien ikustean konturatu naiz oker nenbilela, hau ez dela “gaiztoak zintzoen aurka”  istorio ñoñoa.

Pertsonaia (ia) guztiak dira zintzoak –inozoak–, euren amets eta asmo ederrekin, baina batez ere (ia) denak dira gaiztoak, botere goseak jandako gizasemeak. Alegia, izan daitekeela 3567. urteko istorio bat, bere espazio-ontzi eta robot supergaratuekin, baina baita 1611koa, edo 2009koa. Biolentzia eszena ugari daude komikian baina, zer nahi duzue esatea, ez dira desatseginak. Areago, odol jarioek ukitu komikoa –“umore beltza” ere dei geniezaioke– dute. Tragedia eta komedia, Shakespeareren erromantzean bezala.

Ilustrazioei dagokienez, Javier Peinadok erakutsi digu eskola franko-belgikarraren oinorde duina dela. Dekoratuak, espazio-ontzia, robotak... batzuek Edgar P. Jakobs Blake & Mortimer sailaren sortzailearekin alderatzen dute ilustratzaile madrildarra. Hergé eta André Franquin-ekin batera, Jakobs da askoren iritziz eskola franko-belgikarreko sortzaile inportanteena. Peinado multzo horretan sartzea gehiegitxo litzateke baina, egia esan, haren marrazkiek badute antzik Jakobsek egindakoekin. Lapitzaren zein koloreen erabileran antzeman daiteke hori.

La tempestad komikiaren animaziozko promozio-bideoa YouTuben zintzilikatu dute: www.youtube.com/watch?v=Hyr4OHyNeU0

Azkenak
Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


2024-12-18 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Loa

Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Hitzen poetika

Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Bortxaketaren kultura epaitzeko plaza bihurtu dute Mazango auzia

Hiru hilabetez iraun du Mazango auziak, Gisèle Pelicotek irekitakoa, zeineten ikertu duten urte luzez senarrak somniferoz drogatu eta berak zein beste dozenaka gizonek 200 bat aldiz bortxatu izana. 51 gizon epaitu dituzte, eta senar ohi Dominique Pelicotentzat 20 urteko... [+]


Eguneraketa berriak daude