XXI. mendeko zalduntza liburuen Kixotea
Valentziako Arte eta Zientziaren Hirian dagoen Foucault-en pendulua.
Il pendolo di Foucault. Umberto Eco.
(Bompiani 1988).
El Quijote, literaturaren historiako eleberririk ezagunena –bat nator onena ere badela diotenekin–, zalduntza liburuez barre egiteko ondu zuen Cervantesen eskumako eskuak. Nago, ez ote zioten ezkerrekoa, Lepantoko guduan galdu zuena, Umberto Ecoren arbasoren bati txertatuko. Orain gutxi Ecoren Foucault-en pendulua berrirakurtzeak eragin zidan arestiko hausnarketa bitxia. Jakina, testuingurua asko aldatu da lehen aldiz irakurri nuenetik hona; orduko hartan salbu ginen, artean, Dan Brown-ez, Da Vinciren kodeez eta ondoren zabaldutako tenplario eta Maria Magdalenazaleen epidemiaz. Oraingo honetan, aldiz, ezin konparazioa saihestu.
Liburu-dendetako apalategi onenetatik espioitza eta suspensea bota dituen genero berria –konspirazio erlijioso-historikoa esango diot, izen hoberik ezean–, irakurzaletasunaren zifrak zertxobait puztu eta literaturaren kalitatearenak zeharo hondoratu dituen genero horixe, sortu aurretik zegoen barregarri gelditzera kondenatuta, Foucault-en pendulua-ri esker hain zuzen. Ecoren eleberriko hiru protagonistek, hasieran jolas modura, tenplarioek zazpi mende lehenago ehundutako konspirazio kosmiko bat asmatzen dute, baina azkenerako sinetsi egiten dute sortutako fikzioa. Kito. Genero osoa agortu zuen Foucault-en pendulua-k, generoa jaio aurretik. Eta hala eta guzti jaio egin zen, besteak beste diru asko ematen duelako. Baina haien burbuila ere hustuz doa gutxika, eta plazer da orain, patxada pixka batekin, Ecoren maisulana berreskuratzea. Gaurko begiz irakurrita, tenplario eta enparauen nobelen parodia bikaina suertatzen da. Kixotea zalduntza liburuena izan zen bezala.
Ohar bat, badaezpada lerro hauek liburua irakurtzeko grina piztu dizuen: Ecok oso ondo idazten du, baina bidesaria ordainaraziko dizu. Arrosaren izena-n, esaterako, sekulako eleberria eskaintzen du aldiro lau orrialdeko deskripzio astunak jasatearen truke. Foucault-en pendulua-n, batez ere lehenengo kapitulua da irensteko oso latza. Kulturaz jantziegia. Agian Ecok ez du edozein irakurle nahi.
(Bompiani 1988).
El Quijote, literaturaren historiako eleberririk ezagunena –bat nator onena ere badela diotenekin–, zalduntza liburuez barre egiteko ondu zuen Cervantesen eskumako eskuak. Nago, ez ote zioten ezkerrekoa, Lepantoko guduan galdu zuena, Umberto Ecoren arbasoren bati txertatuko. Orain gutxi Ecoren Foucault-en pendulua berrirakurtzeak eragin zidan arestiko hausnarketa bitxia. Jakina, testuingurua asko aldatu da lehen aldiz irakurri nuenetik hona; orduko hartan salbu ginen, artean, Dan Brown-ez, Da Vinciren kodeez eta ondoren zabaldutako tenplario eta Maria Magdalenazaleen epidemiaz. Oraingo honetan, aldiz, ezin konparazioa saihestu.
Liburu-dendetako apalategi onenetatik espioitza eta suspensea bota dituen genero berria –konspirazio erlijioso-historikoa esango diot, izen hoberik ezean–, irakurzaletasunaren zifrak zertxobait puztu eta literaturaren kalitatearenak zeharo hondoratu dituen genero horixe, sortu aurretik zegoen barregarri gelditzera kondenatuta, Foucault-en pendulua-ri esker hain zuzen. Ecoren eleberriko hiru protagonistek, hasieran jolas modura, tenplarioek zazpi mende lehenago ehundutako konspirazio kosmiko bat asmatzen dute, baina azkenerako sinetsi egiten dute sortutako fikzioa. Kito. Genero osoa agortu zuen Foucault-en pendulua-k, generoa jaio aurretik. Eta hala eta guzti jaio egin zen, besteak beste diru asko ematen duelako. Baina haien burbuila ere hustuz doa gutxika, eta plazer da orain, patxada pixka batekin, Ecoren maisulana berreskuratzea. Gaurko begiz irakurrita, tenplario eta enparauen nobelen parodia bikaina suertatzen da. Kixotea zalduntza liburuena izan zen bezala.
Ohar bat, badaezpada lerro hauek liburua irakurtzeko grina piztu dizuen: Ecok oso ondo idazten du, baina bidesaria ordainaraziko dizu. Arrosaren izena-n, esaterako, sekulako eleberria eskaintzen du aldiro lau orrialdeko deskripzio astunak jasatearen truke. Foucault-en pendulua-n, batez ere lehenengo kapitulua da irensteko oso latza. Kulturaz jantziegia. Agian Ecok ez du edozein irakurle nahi.