1886tik 2009ra


2013ko maiatzaren 06an
Datorren ostiralean Maiatzaren Lehena ospatuko da mundu osoan. Urteurren honek 1886ko maiatzaren 1ean du jatorria. Egun hartan, Ameriketako Estatu Batuetan greba orokorra burutu zuten zortzi orduko lanaldiaren alde, 18 ordu edo gehiago lan egin ohi baitzuten. Matxinadaren buru Chicago izan zen, etorkin asko jaso zituen hiria –errusiarrak, poloniarrak, irlandarrak, alemanak, frantziarrak...–. Poliziak gogor zapaldu zuen mobilizazioa, grebalari asko tiroz hiltzeraino. Kaos betean, ustez poliziaren aurka jaurtitako bonbak eztanda egin zuen eta polizia bat hil zen. “Haymarket-eko atentatua” deritzon gertaera horren ondorioz, sei langile atxilotu eta epaitu zituzten, baina ez zuten inoiz frogatu errudun zirenik. Sei langileei “Chicagoko martiriak” izena eman zitzaien. Sei langileak urkamendian hiltzera kondenatu zituzten, horietako biri heriotza zigorra kommutatu eta, horren ordez, betirako bortxazko lanetara kondenatu arren.

Parisen, 1889ko uztailaren 20an, Bigarren Internazionalaren Kongresu Konstituzionalaren amaieran, 1890eko maiatzaren 1etik aurrera Lanaren Eguna ospatzea erabaki zuten, zortzi orduko lanaldia eskatuko zuten herrialde guztietako manifestazioak burutzeko eta Chicagoko gertaerak oroitzeko. Joan den mendean zehar, egun hau askotan ospatu zen eta, beste askotan, zapaldua izan zen, hala nola Espainiako Estatuan Francoren diktadura bitartean. Egun, 2009an, egoera bestelakoa da. Hala ere, iaz azaleratutako krisialdi ekonomikoak langabetu, hipotekatu zein prekario kopuru larriak eragin ditu, eta horrek guztiak aurretik sumatu ezin diren ondorioak ekar ditzake.

Azkenak
Nafarroako AHTko lanetan esklabotza egoerak daudela salatu du AHT Gelditu elkarteak

Nafarroan eraikitzen ari den tren lasterraren langileak esklabotza egoeran ari direla salatu du AHT Gelditu elkarteak Iruñean emandako prentsaurrekoan.


Trumpen eta fiskal demokraten arteko borrokak migratzaileen deportazioa oztopa dezake

AEBko John C. Coughenoiur epaileak onartu du Washington, Arizona, Illinois eta Oregon estatuek elkarrekin aurkeztutako helegitea, eta horren arabera atzera bota du Donal Trumpek AEBn jaiotako migratzaile ez legezkoen seme-alabak kanporatzeko dekretua.


2025-01-24 | Julene Flamarique
Genero indarkeriaren biktima den emakume baten eta haren bost alaba-semeen etxegabetzea salatu dute Burlatan

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, gizarte-zerbitzuek ez dute bestelako aukerarik eskaini, kaltetuak eskaera bat baino gehiago egin badu ere. “Legearen, erasotzailearen eta erakundeen aurrean” emakume horrek pairatzen duen erabateko babesgabetasuna... [+]


“Nazionalismo feminista da aukera bakarra”

Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]


June Egino (GKS)
"Gerren ondorioz ezarritako austeritate politikek gogor kolpatzen dituzte langileak”

‘Gerraren eta faxismoaren aurka’ lelopean manifestazioa antolatu du Gazte Koordinadora Sozialistak larunbatean Iruñean eta Bilbon.


2025-01-24 | Sustatu
TeknoTrump albisteak: Oligarkekin bat, Stargate AA ekimena, eta TikTok luzapena

Donald Trumpen agintaldia hasi da politika atzerakoiak ezartzen woke edo DEI izan daitekeen guztiaren kontra, eta baita neurri teknologikoak iragarriz. Lehen unetik, karguaren zina egin zuenetik, teknologiako erraldoien buruak lehen lerroan egotea deigarria izan zen: bereziki... [+]


2025-01-24 | Gedar
Europako gastu militarra, eztabaidaren erdigunean Davosen

 Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.


Gehiegizko hizkuntz eskakizunak ditu Donostiako HAPOa idazteko kontratazio espedienteak, arkitektoen elkargoaren ustez

Arkitektoen elkargoaren helegitea dela eta, Donostiako Udalak atzera bota du kontratazio espedientea.


Lapurtarren Biltzarra ez dute ospatuko aurten

Antolatzaileek Biltzar Nagusian harturiko erabakia da: aurten ez dute Lapurtarren Biltzarrik antolatuko Uztaritzen. Motibazio eskasa da erabakiaren oinarrian dagoen arrazoia.


2025-01-24 | Euskal Irratiak
ELB sindikatuaren zerrendaburu Julen Perez
“Laborarientzako proiektu azkar bat dugu, Euskal Herriari itzulia dena”

Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.


Ordoñezen hilketa, “Oldartzen” eta “Alternatiba demokratikoa”-ren testuinguruan

Ostegun honetan 30 urte bete dira ETAk Gregorio Ordoñez PPko Donostiako zinegotzia hil zuela. Hainbat arrazoirengatik euskal gizartean zirrara berezia sortu zuen atentatua izan zen. PPko eta PSOEko zinegotzien aurkako atentatuen atea ireki zuen.


Lanartearen gomendioak erakunde publikoei, beka eta sari sistema duina eta etikoa helburu

Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.


Eguneraketa berriak daude