Xaloa eta Ttipi-Ttapa bat egiteko ahaleginean
- 9.567 euro. Nafarroako euskarazko hedabide guztientzako diru-laguntzak. Lehenengo biktima Ttipi-Ttapa telebista. Ateak itxiak ditu. Alabaina, berriz abian jartzeko lanean ari da. Udal administrazioen konpromiso bila dabiltza Xaloarekin batera telebista bakarra egituratu asmoz.
Urtarrilaren 31tik dago itzalita Ttipi-Ttapa telebista. Alabaina, ez dute galdu telebista berrabiarazteko itxaropena. Ateak itxi eta berehala hasi zuen Ttipi-Ttapa Fundazioak bilera prozesua. Bortzirietako Euskara Mankomunitateak hartu zuen iniziatiba eta egoera aztertzeari ekin zioten, gero irtenbideak aurkitzeko. Gutxi-asko honakoa da egin duten hausnarketa: proiektu garestia da telebista, bestelako hedabideekin alderatzen badugu, hala nola, paperezko eta Interneteko edizioekin. Egitasmo potoloa da Fundazioak bakarrik finantzatzeko. Kontuan hartu beharreko beste gauza bat: Ttipi-Ttapak ez du emisio lizentziarik, Xaloa Telebistak ez duen bezalaxe. Alegalak dira biak, horrek dituen ondorio guztiekin. Hirugarren gauza bat: eremu berean bi telebista daude, eta Joxe Manuel Irigoien Ttipi-Ttapa Fundazioko kudeatzailearen ustez, “bada kontraesana. Ugaritasuna ongi da, baina badago nolabaiteko konkurrentzia”.
Proiektu garestia da telebista, lizentziarik gabe ari dira eta espazio txikian bi telebista daude. Egoeraren ezaugarri nagusiak horiek dira. Irtenbidea aurkitzeko berriz, bi ideia nagusi. Batetik, eta Irigoienek esana: “Ez da gauza bera kultur elkartea joatea Iruñera telebistarentzako lizentzia eskatzera ala udala joatea”. Izan ere, espazio erradioelektrikoa ondasun publikotzat hartuz, udalek lizentzia eska dezakete. Alegia, telebista sortzeko konpromiso zuzena izan dezakete udalek.
Bigarren ideia nagusia bi telebistek bat egitearena da. Ttipi-Ttapak prestutasun osoa erakutsi du elkarlanean aritzeko, mehatxu egoeratik aukera egoerara pasako bailirateke. Joseba Igerabide Baztango Xaloa Telebistako arduradunak ere, elkarlanerako gogoa azaldu du. Dena dela, bere ustez, “gu ezin gara besteen etxean sartu, haien pausoen zain gara”.
Telebista bakarrerako bidean zehaztasun asko hartu behar da kontuan, horien artean, egitura, eragileen parte-hartzea, kudeaketa... Horretarako beste tokietan zein telebista eredu dituzten begiratu dute. Ttipi-Ttapa Fundazioa Kataluniako Terrassako adibidea ikusten izan da; han sozietate munizipalak kudeatzen du telebista. Debagoienako esperientzia ere bertatik bertara ezagutu dute. Hura bitariko kooperatiba (mistoa) da; udal erakundeak eta elkarteak eta langileak dira partaide. Hirugarren bidea orain artekoa litzateke: Xaloa Kultur Elkartea, Ttipi-Ttapa Fundazioa, eta biak ezker-eskuin diru-laguntzak eskatzen. Diru-laguntzak jasotzen direnean ongi eta ez direnean gorriak ikusi behar.
Irigoien Ttipi-Ttapa Fundazioko kudeatzaileak ederki azaldu digu egoera: “Bortzirietan denok nahi dugu telebista martxan jartzea, baina nola egin behar da hori? Esaten digute: ‘segi, segi!, egin, egin! Guk lagunduko dizuegu’. Egonkortasunik ez, ordea”. Emititzeko lizentziarik ez, Nafarroako Gobernuaren diru-laguntzak %96,91 murriztuta, eta Euskal Autonomia Erkidegoan datorren urteko argazkia nolakoa izanen den zain, bi telebisten artean 160.000 eurotik gora jasotzen baitituzte.
Telebista bakarrerako bidean, orain, paperean zirriborroak egin eta egin ari dira proiektuak nolakoa beharko lukeen zehazteko. Maiatzaren bukaeran izango dugu berri gehiago.
Legez behartua dago Nafarroako Gobernua euskarazko hedabideak bultzatzera. 1986ko Euskararen Legeak hala dio. Agindutakoa betetzen duen, hori beste kontu bat da. Euskarazko hedabideetako eragileek azaltzen dutenez, 1986az geroztik Nafarroako Gobernuak ez du euskarazko hedabide publiko bat bera ere sortu eta 2008. urtera arte banatutako diru-laguntzak urriak eta berandu emandakoak izan dira.
2009ko aurreikuspenak errekor denak “ondu” ditu. 310.000ko kopurua promes egin zuten, gero 240.000koa eta hurrengo jauzia 9.567 eurora. Emandako arrazoia, krisia. 2008. urtean 31 hedabideetan 4.851 euro gastatu zituzten publizitate instituzionalean.
Nafarroako 31 hedabideek eskaera zehatzak egin dizkiote Hezkuntza Sailari: diru-laguntza duinak egotea eta teknikoki posible ez balitz, laguntza duinak jasotzeko bideak jartzea. Hedabideetan publizitate instituzionala jar dezatela. Itxurakeriak utzi eta Euskarabidea diruz eta edukiz hornitzea eta euskarazko hedabideen egoera hitzarmen baten bidez erregulatzea.
Oskar Zapata Nafarroako Topaguneko arduradunari eskatu diogu orain Hezkuntza Sailarekin kontuak zertan diren argitzeko: “Orain arte borondate agerpenak bakarrik entzun ditugu, baina ez dugu inolako daturik borondate hori beteko den esateko. Urtarriletik ari dira esaten 9.567 baino gehiago lortu ‘nahi’ dutela. Hasieran martxorako jakin ‘nahi’ zutela esan ziguten, martxoa joan da, orain badirudi ekainerako edo irailerako lortu ‘nahi’ dutela. Horren alde lanean ari direla sinestu ‘nahi’ dut”. Zapatak adierazi digu diru-laguntzak ez badira iristen etorkizun hurbilean hedabide bat baino gehiago kinka larrian egongo dela.
l 11 aldizkari, 6 irrati, 2 telebista, 12 agerkari digital.
l 56 langile, 366 kolaboratzaile.
l 2.061.320 euroko aurrekontua.
l 21.450 etxeetara aldizkariak.
l 125.000 ikus-entzule potentzial Iruñerrian, Lizarran eta Iruñerriatik Iparralde osoan.
Diru laguntzen bilakaera
1999: 211.718,49
2003: 228.156
2007: 210.430129
2008: 156.000
2009: 9.567
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.
Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.
Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.