Independentzia eta burujabetza
Hurrengoak, egotekotan, Eskozia edo Groenlandia edo Feroe uharteak izan litezke, hau da, metropoliaren errepresio handirik gabe aska daitezkeen herrialdeak, hala erabakiz gero. Kosovon baina, erabateko askapen eguna zirudien independentziak. Goiko adibideen eta Balkanetakoaren artean dagoen ezberdintasuna da, lehenek estatu burujabea osatzeko grina daukatela, XXI. Mendean posible den soberania mota. Kosovon baina, independentzia zen lehendabiziko helburua, hau da, Serbiarekiko dependentzia betiko etetea, Serbiatik bereiztea. Ehuneko 90 diren albaniarren ametsa, gaur egun ezinezko dela jakinagatik, Albaniarekin bat egitea da, inoiz ez zuten Kosovoko Estatuan, bandera edo, are gutxiago, “kosovoar” naziotasunean pentsatu. Uda honetan argiago ikusi dugu: osetiarrek independentzia nahi zuten, Georgiatik bereizteko soilik, inola ere ez estatua eratzeko, iparraldeko osetiarrekin, eta beraz Errusiarekin bat egiteko urratsa zaie soilik independentzia.
Vetevendosje (autodeterminazioa) mugimenduko gazteak independentzia honen aurka mintzatu dira. Hedabide askotan ultranazionalista deitu diete, funtsean jarrera antikolonialista sakona daukatelako: mendebaldetik ezarritako independentzia eredua barik, Kosovoko biztanleek eurek onartutakoa aldarrikatzen dute. “Independentzia lortu dugu, baina burujabetzarik ez, mendebaldeak erabakitzen du hemen zer egin, eta Kosovoko gobernua da horren berri duen azkena” esan zidan Albin Kurti Vetevendosjeko buruak.
Horixe errealitatea Kosovon. Sarraskia sufritu zuten, munduko boteretsuenekin ondo jokatu dituzte kartak (Irakeko kurduek ere bai, eta burujabetza puntu bat bai, baina independentzia erabat baztertu dute, geopolitikak eragozten die), eta halere, Estatu herren bateko herritar dira. 57 herrialdek onartu dituzte, hau da, 130ek baino gehiagok ez dituzte onartu, tartean, Espainiak. Mendebaldeko Europan Serbian daukan lagun onena bihurtu da. Eta Kosovoko albaniarren euskaldunokiko sinpatia da iaztik hona nabaritu dudana, Espainiak ez onartzea “gure erruz” dela jakin arren.
Frantziako Poliziak 2002an atxilotu zuen zumarragarra, eta 30 urteko zigorra betetzen ari da. Sare Herritarrak mobilizazioa deitu du datorren ostiralerako, Urretxuko Potros Plazan.
Bizilagunek "egia eta politika" merezi dutela adierazi dute, oraindik konponbiderik bilatu ez zaizkien arazo ugari edukitzen jarraitzen baitute. Ikasketei eta osasun arretari loturiko arazoak nabarmendu dituzte.
Betsaide enpresan gertatu da, 08:00ak aldera. Urtea hasi denetik gutxienez bederatzi behargin hil dira.
Euskal Herrian Euskarazen arabera, Tolosako tren geltokiko segurtasun agente batek eraso egin zion militante bati, agenteari euskaraz hitz egiteko eskatu ziolako. Tolosako alkateak "kezka" adierazi du eta azalpenak eskatuko dituela jakinarazi.
Seme-alabek eskolan dituzten ratioekin kezkatuta, Arartekoari kexa helarazi zion guraso talde batek, eta orain zuzenean Parlamentuari egin diote eskaera, “legez berma dadin gure seme-alaben hezkuntzaren kalitatean oinarrizkoa den neurria, unean uneko aurrekontuez edo... [+]
Trump/Vance eta Zelenskyren arteko sesio gogoangarriak, Europan behintzat, erabat isilarazi badu ere, bada beste mundu-parte batean bederen dezenteko harrabotsa harrotu duen burutazioa. Afganistango Bagrameko aire-basea berreskuratu nahiko luke Trumpek, bere lehen... [+]
Etxe Zurian edukitako liskarraren ostean, eskainitako laguntza "konponbide batera bideratuta" dagoela ziurtatu nahi du Trumpek. Zelenskiren arabera, Kievek bizirauteko aukera gutxi izango lituzke AEBen laguntza militarrik gabe.
49 urte eta gero Espainiako Poliziak Gasteizko Maria Sortzez Garbiaren katedralean eraildako bost langileak oroitu dituzte beste behin astelehen arratsaldean. Milaka pertsona batu dira Zaramagatik abiatutako eta katedralean amaitutako manifestazioan. Manifestari guztiek ez dute... [+]
Groenlandiar jatorriko 411 haur daude tutoretzapean Danimarkan, Gizarte Gaietako, Etxebizitzako eta Adineko Pertsonen Ministerioaren txosten baten arabera. Aitatasun eta amatasun froga psikologikoetan puntuazio baxuak lortzeko arriskua dute guraso groenlandiarrek, frogak ez... [+]
Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.
Down sindromea eragiten duen 21. kromosomaren kopia gehigarria ezabatzea lortu dute ikertzaile japoniar batzuek laborategiko giza zeluletan. Erabilera klinikotik urrun dagoen arren, sindrome hori tratatzeko aukera berri bat ireki du esperimentu honek. PNAS Nexus aldizkarian eman... [+]
Ikasleen lan politikoa jazartzeko asmoz, Iruñeko Iturraman eta Biurdanan nahiz Bilboko Unamunon izan dira polizia-indarrak, IAk salatu duenez.
Otsailaren 28an Hendaian eman dio hasiera kanpainari Herri Urratsek. Euskararen transmisioa bermatzen duen Seaska babestea da helburua.