Itxoiten
BATZUEN ARTEAN ::diskoa
Txalaparta
iraupena ::332 orrialde
prezioa ::17€
Tabu edo gai konplexu eta zail honen gainean hitz egitean irudiak etortzen zaizkigu ahora eta eztarrira korapiloa. Gauzei hitz argiak ipintzeko beldurra, ezintasuna eta duda datozkigu bata besteari jarraika. Norbaitek hitz egin dezake honi buruz minik sentitu gabe, ala?
“Eremu labaina” adierazi nahi digute aipatutako lehen liburuko izenburuarekin, “hizkuntza eta literaturarekin mina goxatu nahia” bigarrenarekin. Hamazortzi ipuin dauzkagu bertan. Azken hogei urteetan idatzitakoen artean aukeratutakoak hirurehun orriko lanean bilduta.
Baina nik hileko minarekin irakurri ditut orriok. Eta agian horregatik begiratu diet antologian agertzen diren emakumeei. Kartzelan gizona daukaten emakumeak, izan neska-lagun ala ama. Hori da gehien errepikatzen den irudia. Autobusa hartu, kilometro pila bat egin eta bisitan doazenak aldiro, “pazientzia handiz eta aldarte onean”. Badaude bestelakoak ere; tabernan, kalean, gizonen inguruan agertzen diren emakume ederrak, bista eta gorputza alaitzeko modukoak eta arreba konplizeak, laguntzaileak.
Azkenean, betiko estereotipo zaharrak errepikatzen dira oraingoan ere: Penelope Ulisesen zain, borrokalariaren atseden lekua, euskarria, negar egiten diona. Hau ere euskal gatazka dugu, emakumea gizonaren itzalpean ipintzen duena. Besteen aukeren ondorioak isilik jasan behar dituena –begiratu bestela liburuaren azalean agertzen den amaren irudikapena, ikurrinaren ondoan, basoan jarrita, gona beltza jantzita, negar batean dagoen emakume zaharra–.
Esan dezagun, hala ere, badirela aldaketa txikiak azken urteotan. Antologiaren hasieran giro eta pertsonaia maskulinoak nagusitzen diren arren, apurka-apurka emakumeak agertzen doaz, protagonista bihurtu arte zenbait ipuinetan. Giro femeninoa ere areagotzen da azken narrazioetan, errealitateari begiratzeko modu desberdin eta aberatsagoak eskainiz mende aldaketarekin batera. Andrazkoen presentzia eta parte-hartzea areagotzen dira denborak aurrera egin ahala, espazioak eta esperientziak ugaritzen. Hurbilpen berriak egiten.
Familia askotan agertzen da, senidetasun harremanak. Ondo legoke hurrengo irakurraldi batean ama-alaba artekoei erreparatzea, adibidez. Eta zain dagoen figuraren atzeko diskurtsoaren hariak elkarrekin lotzea, edo askatzea. Bizitza josten eta desjosten pasatzen duen irudia berrikustea. Bitartean, aldaketak itxoiten geratuko gara.
Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]
Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.
Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.
Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.
Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.
Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.
Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.
Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]
Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.
Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]