Gaua 2.000 urtean behin balitz
Argitaletxea: Bantam books. 1990.
Astronomiaren Nazioarteko Urtean gaude eta zerura begira jarri gaituzte. Gauez, ahal dela. Astronomiak gaua behar du, Silvio Rodriguezek kantatu zuenez gauaren erruz baitago unibertsoa. Hausnarketa hauek, ezinbestean, zientzia-fikzioaren historiak eman duen narraziorik ospetsuenetako bat aipatzera naramate: Nightfall (Iluntzea). Isaac Asimovek idatzi zuen, istorio labur modura, 1941ean. Askoz geroago, 1990ean, eta Robert Silverberg-ekin elkarlanean, ipuina luzatu eta nobela bihurtu zuen.
Kalgash planeta Lurraren antzekoa da, oso antzekoa. Bertako biztanleak gu bezalakoak dira, eta gurea bezalako bizimodua dute. Alde bakarra dago: Kalgashek sei eguzki ditu, eta beti da eguna. Kalgashtarrek ezin dute gaua irudikatu, eta egia esan deseroso samar daude iluntasunean.
Kosmosak bere gutiziak ditu ordea. 2.049 urtero, hainbat orduz, eguzki guztiak desagertzen dira zerutik. Iluntasuna dator. Batzuentzat eromena izan daiteke, baina horrek ez du berez zibilizazioaren amaiera ekarriko. Bada zerbait okerragoa, kalgashtarren arima bete-betean jipoituko duena: izarrak izeneko fenomenoa, erlijio liburuetan besterik aipatzen ez dena. Baina inork ez daki izarrak zer diren... ikusi arte.
Nobelaren azken zatia da jatorrizko ipuinari egin zaion ekarpenik handiena. Gauak unibertsoaren handitasuna erakutsi die Kalgashko biztanleei, eta bat-bateko errebelazio horrek kaosa eragin du: erotuta, ia planeta osoa suntsitu dute. Ondoren datorrena ez da zientzia-fikzioa, berdin balio du eguzki bakarreko planetetarako ere. Anarkiaren errautsetatik ordena berria jaioko da, eta aginte-makila eskuratzeko borroka latza izango da erlijioaren eta zientziaren artean. Ororen gainetik ideia bat gelditzen da: giza taldeek berezkoa dute euren burua botere baten inguruan antolatzeko joera. Barka gaitzala Bakunin jaunak.
Manifestazioa egin du EH Bilduk Bilboko kaleetan, larunbatez, Nazioa gara lelopean.
Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.
Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]
95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]