Zavalaren zabalaz
- Aurtengo urtea hasi berritan hil zaigu Antonio Zavala. Euskal kulturaren figura erraldoi bat –akaso kasta horretako azkena– galtzeak eragin zidan tristurari harridura eta haserrea gehitu zitzaizkion, hurrenez hurren, Zavala hil eta hurrengo egunetan.
Uler bedi ondo: Zavalari eskaini ez zitzaion lekua deitoratzen ari naiz, ez Laboari eskaini zitzaiona eztabaidatzen, hori eta gehiago merezi zuen eta. Pentsatzen hasita, zer alde egon liteke euskal kulturaren bi erraldoi hauen artean? Erantzuna, nire ustez, begi bistakoa bezain etsipengarria da: Laboa aldez edo moldez gozatzeko ez dago euskaraz jakin beharrik; Zavala gozatu eta miresteko, aldiz, bai. Horregatik ote gara hain aberats, punta-puntako eta mundu-munduko mutu izanik edo erdaraz ere euskal izan daitezkeen arteetan –pintura, eskultura...–, eta hain pobre, arlote eta konplexudun hitza ezinbesteko dutenetan?
Akademiaren mundu endogamikoan, asko dira Zavala hil denik ere jakin ez dutenak edo, are okerragoa dena, Zavala hil dela jakinda ere nor hil den ez dakitenak. Beste batzuek, hantusteak hain berea duen gurasokeriaz, biltzaile handiaren gradua aitortu diote Zavalari, hark bildutakoari inolako balio akademikorik ematen ez dioten arren.
Ez dut nik ukatuko, begi bistakoa baita, Zavalak biltze lan miresgarria egin zuenik. Bildu, ordea, estimatzen dena bakarrik biltzen da. Inork ez du bere ustez ezertarako balio ez duen generoa biltzeko lanik hartzen. Zavalari hori zor diogu ororen gainetik: geurearen balioa erakusten hainbeste urtez eta hain baliabide urriz erakusten tematu izana. Ez da jarrera kontua soilik: balio duenaren eta ez duenaren arteko ganorazko bereizketak oinarri sendoa behar du, eta nik gutxi ezagutzen dut, batere ezagutzen ez dudala ez esatearren, Zavalarenaren mailako ikerketarik.
Baina ustezko jakintsu ofizialen ezjakintasuna deitoragarria bada, are deitoragarriagoa litzateke Zavala merezi bezala goraipatzen ahalegindu garenok laudoriotan bertan gozo egitea. Hauspo erraldoi bat utzi digu Zavalak, eta guri Auspoa gure gaurko premietarako erabiltzea dagokigu, Zavala bigarren aldiz ehortzea bailitzateke Auspoa antzinako tresna bitxien museoan alferrik galtzen uztea.
Martxoaren 3ko Memoriala hornitzeko erabiliko dira bildutako objektuak. Ekimena ahalik eta jende gehienarengana iristeko asmoz, jardunaldiak antolatuko ditu Martxoak 3 elkarteak Gasteizko auzoetan.
Une delikatua igarotzen ari den zure lagun minak Taylor Swiften kontzertura joatea proposatu dizu, baina kide zaren elkarte ekologistak elkarretaratzea deitu du, abeslariak sortuko duen kutsadura salatzeko; nora joango zara? Dilema etiko horri erantzun diote gazteek, baita... [+]
Satorralaiak plataformak eman du gainkostuaren berri, informazioa Jaurlaritzari eskatutako txosten batetik aterata. Lanak 53 milioi eurotan esleitu ziren, eta egungo aurrekontua 139,4 milioi eurokoa da. Gainkostua metroa "kosta ala kosta" egitearen ondorioa dela salatu... [+]
Otsailaren 24tik eta martxoaren 1era bitartean, astebetez 60 lan proiektatuko dituzte Punto de Vista zinema dokumentalaren jaialdian. Hamar film luze eta zazpi labur lehiatuko dira Sail Ofizialean; tartean mundu mailako lau estreinaldi eta Maddi Barber eta Marina Lameiro... [+]
"Gasteiztik egin ezean, ez da egingo", adierazi du PSNren bozeramaile Ramón Alzorrizek. Kontra azaldu dira Geroa Bai, UPN eta PP.
Larunbatean egindako prentsaurrekoan adierazi dute manifestazioa ekainak 14an Donostian egingo dutela. 130 kolektibo, alderdi politiko eta sindikatu batu zaizkie eta "atxikimendu kanpaina oraindik zabalik dagoela" gogorarazi dute.
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Neska adingabeari sexu abusuak era jarraituan egin zizkiola frogatutzat jo du Bizkaiko Lurralde Auzitegiak.
1989tik 2014ra, Frantzia mendebaldeko hainbat ospitaletan egindako erasoengatik epaituko dute. 74 urte ditu Joel Le Scouarnec zirujau ohiak, eta espetxean dago beste lau sexu eraso kasurengatik.
Iratxeren Bidasoaldeko Lagunak ekimenak deituta, dozenaka lagun kalera atera ziren atzo Iratxe Sorzabal preso politiko irundarraren absoluzioa eskatzeko eta behingoz etxera ekartzeko, torturak salatzeaz gain.
Azken asteetan François Bayrou Frantziako lehen ministroaren harira ezaguna egin bada ere, aspalditik dira albiste Betharram eskola katolikoko apaizen gehiegikeriak. Lau urtez barnetegian ikasle izan zen Paxkal Indo lapurtarrarak Euskal Irratiaki adierazi eta ARGIAk... [+]
Greenpeaceko kideak Dakota Acces oliobidearen aurka protesta egiteagatik auzipetu dituzte eta astelehenean aztertu du salaketa Dakotako auzitegiak. AEBko Greenpeacek gaiaren inguruan jasango duen bigarren epaiketa izango da, lehenengo kasua epaile federal batek bota zuen atzera... [+]
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]
Ikerketa bat egin dute Alemanian, hauteskundeen atarian: kontuak sortu dituzte TikToken, X-n eta Instagramen, eta aztertu egin dute algoritmoak zer nolako edukiak erakusten dituen. Guztietan, algoritmoak eskuinera eta eskuin muturrera jotzen du gehien, TikToken nabarmen.
Ekitaldian, Mileik motozerra bat oparitu dio Muski, murrizketa sozialen sinbolo eta aldarri gisa.