Karrusaren bueltan

  • Abenduaren 6an estreinatu zuen Hiru Punttu taldeak Fauxto karrusa Anauzen. Hilaren 20an despeditu zen karrusa Larresoron, Domintxine, Miarritze eta Hazparnetik pasa eta gero. Antzezlan efimeroa zinez, Garazi alde horretan egosten den errealitate baten ispilu.
Fauxto
Donibane Garazitik Baigorrirako bidea hartu, Azkarate pasa eta hurrena Anauze dator. Ilunpean, Hargaineko sorgin zaharrak ilargiari keinuka ari zirenekoak dirudite bideaz bi aldeetako etxeek. Baina gaur ez dabil hego haizerik eta ilargiak apenas zulatzen dituen lainoak.

Anauzeko herriko gelan, epelean, afaltzen ari dira Hiru Punttukoak arratsaldeko seietan. Azpilkada entsalada, txorizoa, pastelak... Alboan ardi larruz erdi jantzita gazte koadrila. Ez, hauek ez dira aktoreak, inauterietako entsegua egin behar dute orain herrian zehar. Thierry Biskaryk (kalapitaria.blogspot), taldeko kapitaina bera, esplikazioak.

Hartan, sartu da Antton Luku, bi besoak trastez beteta. Lukuk idatzi eta zuzentzen du Fauxto karrusa. Karrusa, Garaziko euskalkian, tobera da, antzerki satiriko mota bat.

Afaltiarren artetik altxa eta badator Iñaki Etxeleku-Fauxto. Fauxto, ixaz, Goetheren Faustorengan inspiratua. Hark gaztetasunaren truke saldu bazion arima Mefistori, Fauxton on the wave, modaren puntaren puntan, egon nahiagatik kulturaren transmisioa nola galarazten den kontatzen da. Edo Iñaki Etxelekuren hitzetan, “jendeak, kulturan ari den eta aritu den jendeak, bizi duen konplexua. Erreferentziak kanpotik datoz, metropolietatik, dela Paris, Madril edo Amerika, eta beti frogatu nahi izate hori euskal kultura gai dela haien heinerat heltzeko”.

Zortzi eta erdietan da hitzordua eta ordu erdi lehenago hasi da jendea iristen, ezarian ezarian, baina etengabe: gazteak gehienak, guraso batzuk umeekin, adineko bakan batzuk. Eta atera begira, Antton Luku urdurituz doa. Haren kezka jende gehiegi etortzea da (!). Zer egin sobera gera daitezkeen ikusleekin?

Gelan oihal beltzez estalitako tramankulu bat, aktoreentzat eta haien trasteentzat gordeleku, eta aldamio bat, hau ere oihal beltzez estalia. Ez dago tauladarik, ez mikrofono eta soinu mahairik, ezta ikusleentzako aulkirik ere. Ertz batean kantina, garagardoa, arnoa eta jusak eskaintzen dituela. Etorri ahala jendeak hartzen du tokia, tragoa eskuan, osatzen dira taldetxoak tertulian... Antzokia ez baino herriko plaza dirudi honek, teilatupean egotea. Ikusleen artean –papera aldatuta beraz– Ander Lipus, azkenaldian Iparraldean sarri ibiltzen den aktore bizkaitarra.

Halako batean entzun da ozenki abisua, halako matrikulako autoa kentzeko edo... eta laster liskar itxura hartzen duen eztabaida; frantsesez mintzo den gizon txapeldun batek kontuak eskatzen dizkio Lukuri... Moskeoa ikusleen artean... Lukuk espontaneoa gainetik kendu du nolabait... eta Mañolo Espelleten eskusoinua lagun, aktoreak hasten dira desfilatzen ozta-ozta tokia eginez ikusleen erdian. Funtzioa ustekabean hasi da, errealitatearen eta antzerkiaren arteko mugak hautsita.

Sabino Aranak Larrinagako kartzelan gabonetan egin omen zuen afari pantagruelikoaren menuak zabaltzen du ikuskizuna –Jon Alonsoren testu bati keinua–. Gero etorriko dira Fauxtoren bi ttanttak –izebak–, eta haien elkarrizketak jarriko du jendea algaraka.
Hortik aurrera komizidadea nagusi, eztena zorrotz, baina lirikari eta eztitasunari ere tokia eginez, eta gogoetari. Aktoreek jokatu eta jolastu egiten dute, ikusleen konplizitatea bilatuz; gonbidatzen dituzte tragora edo pintxoak jatera, ateratzen dituzte dantzara eta manifara, beti ere karrusak iradokitzen duen mugimenduaren borobilean... Eta horrela bi ordu, etenik gabe, zalaparta batean.

Antton Lukuren kezkak bazuen arrazoia. Azkenean igandean beste emanaldi bat egin behar izan zuten Anauzen, larunbatean sartu ezinik geratutako ikusleentzat. Bi astetan erretzat joko dute Fauxto karrusa Hiru Punttukoek. Kulturaren transmisioan maixu-maistra, antzerki zaharretik edan eta... on the wave-ekoa atera zaie karrusa.

Azkenak
2024-10-04 | ARGIA
Hego Euskal Herriko umeen %8,3ak ikusmena zaintzeko zailtasunak ditu

EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]


Gazako genozidioak urtebete: gertaera nagusiak

Urtea bete da Hamasen urriaren 7ko erasoak gertatu zirenetik. Ordutik, Israelek Gaza suntsitu du eta guda inguruko herrialdeetara zabaltzen ari da pixkana. Urtebete honetako gertaera nagusiei errepasoa emango diegu kronologia honetan.


2024-10-04 | ARGIA
Guardia Zibila omenduta, biktima batzuk berriz biktimizatzen direla salatu du Memoria Osoak

Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]


2024-10-04 | Gedar
Gasteizko udaltzainek ere taser pistolak izango dituzte

Bi T10 pistola elektriko erosiko ditu udalak, baina beste sei erostea eskatu dute poliziek. Arma zurien erabileraren ustezko gorakada hartu dute aitzakiatzat, erabilera justifikatzeko. Gero eta udaltzaingo gehiagotan ari dira taser pistolak eskuratzen; Ertzaintzaren BIZKOR... [+]


Bizitza luzea Entzia Bonelli arrano gazteari

Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]


2024-10-04 | Irutxuloko Hitza
Donostiako Udalak gaikako bilketa betetzen ez duela salatu du Eguzkik

Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]


Garbitzaile batek gurpil-aulkian ekin behar izan dio lanari Iruñeko Mendigoiti ikastetxean

Maria Elena Escudero 56 urteko emakumea azkenean Mendigoiti ikastetxeko bere garbitzaile lanera itzuli behar izan da ostegun honetan, Iruñeko Mendillorri auzoan. Asteazkenean ez joateko esan zioten Zaintzen enpresakoek eta ostegunean berriro baietz, aurkezteko lantokian.


Haurrekin alzheimerraz mintzatzeko gakoak

Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.


Wikipediaren hizkuntza gutxituen biltzar batean bizitakoak

Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]


Lapurdi zeharkatzekoa duen AHT proiektuaren aurka mobilizatzeko deia luzatu dute

Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.


Uri Tzafon mugimendua: Jainkoaren izenean, Libano kolonizatzera

Uri Tzafon 2023ko martxoan sortu zen, ehunka batzuk kide dira, baina milaka jarraitzaile ditu jada eta tinko jarraitzen du bere ideia nagusia saltzen: Libanoko Litani ibaitik hegoalderako lurraldea Galilearen iparraldea da, beraz, "koloniza dezagun".


2024-10-03 | Leire Ibar
UGTk Euskotreneko hizkuntza eskakizunen aurka jarritako eskaera atzera bota du EAEko Justizia Auzitegiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak atzera bota du UGT sindikatuak Euskotreneko egonkortze prozesuko euskara eskakizunen aurka egindako eskaera. UGT sindikatuak horren aurka eskaria egin zuen eta epaileak azpimarratu du eskakizunak UGTk berak sinatutako lan-hitzarmenean onetsita... [+]


Nafarroako Gobernuak etxebizitza publikoen eskariaren %3 baino ez du asetzen

Alfaro kontseilariak “aurreko hamarkadetako politika espekulatiboak” kritikatu ditu eta kolaborazio publiko-pribatuaren aldeko apustua egin du Foru Legebiltzarrean. Helburu gisa jarri du Europa erdialde eta iparraldeko datuetara heltzea. Etxebizitzaren esparruan lan... [+]


Eguneraketa berriak daude