Bigarren solairuan areto handiak, margolanez beteak. Udaro bezala, pintura erakusketa egon da zabalik, UR taldeak antolatuta, aurten Baztango pintoreak ardatz hartuta –Apezetxea, Arizmendi, Ana Marin, Tomas Sobrino–, gehi beste bidaide batzuk, tartean Gonzalo Etxebarria, Barkoxen kokaturiko bilbotarra.

Udatik kanpora, Senpereko Zirikolatz dantza taldeko nagusiek baliatzen dituzte gela hauek entseguetarako. Eusko Ikaskuntzakoek eta Herri Urratsekoek ere erabiltzen dute Larraldea batzarretarako. Udaberrian, Hatsa elkarteak antolatzen duen Poesia Eguna hemen ospatu zen.

Eskaileretan gora, ganbaran, beste asmo baten oinarriak: “hemen ari naiz prestatzen datorren urterako beste erakusketa bat. Hemen ditugu Antonio Valverdek egindako margolan eta marrazkien kopiak, denak bertsolarienak: Txirrita, Uztapide, Basarri...”. Baina Hegoaldeko bertsolariak bakarrik erretratatu zituen Ayaldek, eta hortaz Andoni Iturriozek Zoé Bray pintoreari eskatu dizkio Iparraldekoenak, Xalbador eta Mattinengandik hasi eta Arzallus eta Colinarenganaino. “Erakusketa prest dagoenean, bertsolari
gazteak etorriko dira erretratuen aurrean aritzeko”.

Bertsozaletasuna, aitarengandik datorkiola. Manuel Iturrioz, Orexakoa, mikeletea, gerra garaian Hernaniko Dragones batalloiarekin ibilia, Iparraldera ihes egin eta II. Mundu Gerran Comète sarearen laguntzaile... baina kontu hau oso berandu jakin zuen Andonik. Aita, 80 urtekoa zela, hasi omen zen koadernoan idatzi eta idatzi. Zertan ari zara? eta erantzun garbirik ez. Harik eta koadernoak senitartekoren bati utzi eta deskubritu zituzten arte: Comètekoekin egin zituen ibilerak kontatzen zituen. “Baina gehiago ikertu behar dut” dio Andonik, aitak bizi guztian gorde zuen sekretu hartaz.

Parisko erbestean, aita langile soila, ez zegoen dirurik ikasketetarako. Hamazortzi urterekin, lanera. 1972an, hamar lagunen artean informatikako zerbitzuak eskaintzen zituen enpresa bat sortu zuten. Bost mila enplegatu izatera iritsi ziren, guztiak bazkideak, eta Iturrioz zuzendari nagusia. Bere gogoz kontra, enpresa amerikanoei saltzea erabaki zuten. “Saldu eta gero, erretreta hartu eta izokinak bezala, sorlekurat, Euskal Herrira etorri nintzen”. Hori, Parisez gain, Kalifornian –Berkeleyn ikasten–, Londresen eta Bartzelonan bizitu eta gero.

Larraldeako sukaldeari gaztaina puska bakarreko mahai luzeak ematen dio neurria. Ordenagailuan berritzen hasi zireneko irudiak. Anaia zenari erosi zion etxea Andonik, hark emaztearen familiari erosi zion bezala, galtzeko zorian zegoela. Logelan, oheburuak emazte eder baten argazkia du zaindari, Paxkalin Zubieta, anaiarekin batera, Larraldeako azken biztanlea.
Museo bat muntatzea pentsatu zuen hasieran, baina laster ohartu omen zen museoa gauza hila zitekeela. Orduan bururatu zitzaion euskal kulturaren aldeko tresna bihurtu behar zuela XVI. mendeko etxaldea.

“Nik ez dut gastatzen. Mendizalea naiz, nere hobbya da sukaldaritza. Hau da... nola esango nizuke, frantsesek esaten duten bezala, ma danseuse! Hau ez dut egiten sosak irabazteko, baizik gastatzeko. Nere plazerra da, hori da...”.