Metalaren orroa ez da isildu

  • Euskal Herrian metal musika osasuntsu dago, eta aurkakoa dioen edonork Herriko Burdina webzinea bisitatu ez duelako da; edo bestela ez du Burdinola irratsaioa entzun. Ortots diskoetxearen inguruan ere ezer jakin gabe, nekez esan daiteke gurean heavyak lekurik ez duenik. Orain gainera Eusko Metal Label egitasmo berria jarri da martxan eszena hau bultzatzeko asmoz.
Ortots disko denda
Maddi Soroa
Ortzi zeruko jainkoaren ahotsa, horixe da Ortots. Trumoia, hain juxtu. Eta trumoi horren fruitu den metal diskoetxe euskaldun honek egitasmo berri bat jarri du martxan: Eusko Metal Label proiektua. Argitaletxe gabeko euskal metal talde gazteen ekoizpenak babestea du helburu. Ortots diskoetxearen filosofiari jarraiki, SGAE erakundetik kanpoko argitalpen independenteak babestuko dira soilik; diskook Ortotsen webgunetik (www.mundurat.net/ortots) eskuratu ahal izango dira. Euskal Herrian metala hilda dagoela diotenei, ezetz, gurean rock gogorrak oraindik lekua duela baieztatzen lagunduko duen proiektua izango da. “Gurean heavyaren panorama ez da soilik betiko lau taldeen artean banatzen; kalitatea soberan daukaten hamaika talde gazte daude” dio Inaxio Esnaola diskoetxearen sortzaileak; baina taldeok hedabideek eta diskoetxeek sostengatzen ez dituzten bitartean bigarren planoan geratuko dira. Hemen da ordea diskoetxe donostiarra eta bere Eusko Metal Label egitasmoa, egoera hankaz gora jartzeko intentzioarekin.

2006an Ortots sortu zenetik lan oparoa egin dute, lau disko eta bilduma bat plazaratuz; halere proiektu berri honekin beste planteamendu bati eman diote bide. Abenduan bilduma bat argitaratuko da, proiektuaren erakusleihoa, promozio lanak egiteko ere balioko duena. Hamabost musika talde bilduko ditu. Eusko Metal Labelek hainbat talderen erreferentziak eskainiko baditu ere, diskoa da proiektuaren zati eztabaidaezina.

Argitalpenaren espiritu heavya islatzeko datu bat: 666 ale banatuko dira, 3 euroren truke. Parte hartuko duen talde bakoitzak bilduma bere kasa saltzeko aukera izango du; “taldeek nahi duten disko kopurua erosiko dute salmenta prezioa baino merkeago, eta jasoko dituzten irabaziak eurentzako izango dira” azaldu du Esnaolak. Aurreko bildumarekin egin zen bezala, gastuak eta irabaziak taldeen eta diskoetxearen artean banatuko dituzte. Kooperatiba gisako planteamendu honekin musikariek, diskoetxeak eta Eusko Metal Label egitasmoak, denek irabaziko dute; bai ekonomikoki, bai promozionalki.

Hiruko metalikoa

Metala zaletasuna izan da beti Inaxio Esnaolarentzat, eta hobby hori aitzakia hartuta, euskal panorama musikalaren alde lan handia egin du urtetan. Hasierako pausoez ongi oroitzen da: “Fanzineek Interneterako urratsa eman zuten garaian, Espainian metalaren inguruko webzine batzuk bazeuden; baina euskal heavyaren ingurukorik bat ere ez”. Saiakera ugari egin zituen ildo horretan, baina denetan erratu zen. “Gerora Burdinola irratsaioan hasi nintzen lanean; Herriko Burdinak izeneko atala neraman, eta euskal metalaren aktualitatea eskaintzen nuen”. Esnaolak buruan zuen webzinearen izaera ere halakoa zenez, izen bera erabili zuen bere sareko proiekturako: Herriko Burdina (www.herrikoburdina.net). Gune horrek hainbat berri eskaintzeaz gain, diskoen kritikak, erreportajeak eta taldeen inguruko informazioa ematen dizkio irakurleari.

Diskoetxea berriz, webzinearen eskutik etorri zen. “Halako batean, Herriko Burdinaren foroan, pertsona batek hainbat talderekin bilduma egitea proposatu zuen”. Esan eta egin. “Medio posibleak ikusi nituen, eta aurrera egitea erabaki nuen. Garai haietan diskoetxe independente pila sortzen ari zen, AntiSGAE eta AntiCopyRight-aren booma zen; Euskal Herrian baziren erreferentziatzat hartzeko adibideak, MusikHerria kasu”. Filosofia horren hedapenarengatik, eta independente izateak eskaintzen duen erosotasunagatik, lan egiteko modu horren aldeko apustua egin zen, irabazi asmorik gabeko diskoetxea sortuz.

Ortotsen sorrerarekin Esnaolak irratsaio, webgune eta diskoetxearen hiruko metalikoa burutu zuen. Gogotsu egiten duen lana dela aitortu duen arren, gogorra ere egiten omen zaio, proiektu hauek guztiak askotan bakarrik eraman behar izan baititu aurrera. Hori dela eta, Ortotsek urtean lan gutxi argitaratzen ditu, bakoitzaren banaketak eta promozioak lan asko eskatzen baitu. “Beste hainbat diskoetxe independentek akats hori egiten dute, disko ugari argitaratu, baina behar bezalako promoziorik egin gabe”. Ortotsek taldeei eskaintzen dien laguntza berriz promozio lan horretan oinarritzen da, “ezin izango baitiegu lan osoa ordaindu”. Diskoetxea autoekoizpen lagundua da. Elkarlana eta babesa dira Ortots egokien definitzen dituzten bi hitzak.

Ekaitzaren parte izateko, halere, hainbat baldintza bete behar dira, Ortotsen filosofiak aurrera egingo badu. Rock gogorra edo metal alorra jorratzen duten taldeak izatea ezinbestekoa da; “egiten dutenak interesgarria izan behar du, ekarpen bat egin behar dio musikari; metal esperimentala izan ala metal klasikoa, ondo egina izan behar du” zehaztu du Esnaolak. Kultura librearen aldeko musikariak eta euskaldunak ere izan beharko dute, “eremuak zabaltzeko proposamenak egin dizkidaten arren”. Baina Ortots euskal musika bultzatzeko jaio zen, eta hala izaten jarraituko duela ziurtatu du bere sortzaileak.

Euskal metalaren erauntsia oraindik ez da atertu, eta ez dirudi akaberarik izango duenik; gogoko duena busti dadila zaparradaren pean. Entzun nahi ez duenak aterkia etxetik ateratzea beste erremediorik ez du izango.

Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude