Beldurra aldatuz doa adinarekin

Tximistak
Tximistak
Beldur sentsazioa geneetan dago itxuraz, baina beldurra eragiten diguten arrazoiak aldatu egin daitezke, adinean aurrera goazen heinean. Horrela dio, bederen, Archives of General Psychiatry aldizkarian argitaratu den azterketa batek.

Ikertzaile estatubatuar eta suediarrek 2.490 bikiren garapena jarraitu zuten, zortzi urte zituztenean hasi eta hogei bitartera. Denbora horretan, beldurra eragin dezaketen hamahiru faktorerekin ea ikaratu ziren galdetu zieten. Iluntasuna, tximistak, dentistari egindako bisitak, armiarmak edo leku altuak ziren faktore horietako batzuk.

Ikerketak baieztatu egiten du pertsona batek beldurtzeko joera handiagoa edo txikiagoa izatea eragiten duten faktore genetikoak aldatuz doazela bizitzan zehar. Haurtzaroan, biki batek beldurra izateko probabilitatea handiagoa zen baldin eta beste biki identikoak ere beldur horixe sentitzen bazuen. Biki ez identikoek (bibitelinoek) ere beldurra eragiten duten faktore berberez ikaratzen ziren, baina proportzio txikiagoan. Eta horrek adierazten du badela osagai genetiko bat beldurrean.

Hala ere, umeak izutzen zituzten faktore horiek ez zuten berdin iraun, bikiak haziz joan ziren heinean. Biki batzuek gauza beren beldurra sentitzen zuten zortzi urterekin, baina ez hamabost edo hogei urte zituztenean. Eta behin heldu ondoren, pertsona horiek sentitzen zituzten beldurrak ez ziren ez beraiek, eta ezta beraien bikiek ere nerabezaroan sentitu zituztenak.

Adin bakoitzean beldur sentimendua eragiten duten geneak ezezagunak dira oraindik. Ikertzaile taldearen iritziz, gene horiek identifikatzeko lana hasi besterik ez da egin. Gene diferenteak aldarte edo izaera mota jakin batzuekin lotzeko saioak ere hasierako fasean daude. Itxaron egin beharko dugu, beraz.

Azkenak
Nafarroako AHTko lanetan esklabotza egoerak daudela salatu du AHT Gelditu elkarteak

Nafarroan eraikitzen ari den tren lasterraren langileak esklabotza egoeran ari direla salatu du AHT Gelditu elkarteak Iruñean emandako prentsaurrekoan.


Trumpen eta fiskal demokraten arteko borrokak migratzaileen deportazioa oztopa dezake

AEBko John C. Coughenoiur epaileak onartu du Washington, Arizona, Illinois eta Oregon estatuek elkarrekin aurkeztutako helegitea, eta horren arabera atzera bota du Donal Trumpek AEBn jaiotako migratzaile ez legezkoen seme-alabak kanporatzeko dekretua.


2025-01-24 | Julene Flamarique
Genero indarkeriaren biktima den emakume baten eta haren bost alaba-semeen etxegabetzea salatu dute Burlatan

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, gizarte-zerbitzuek ez dute bestelako aukerarik eskaini, kaltetuak eskaera bat baino gehiago egin badu ere. “Legearen, erasotzailearen eta erakundeen aurrean” emakume horrek pairatzen duen erabateko babesgabetasuna... [+]


“Nazionalismo feminista da aukera bakarra”

Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]


June Egino (GKS)
"Gerren ondorioz ezarritako austeritate politikek gogor kolpatzen dituzte langileak”

‘Gerraren eta faxismoaren aurka’ lelopean manifestazioa antolatu du Gazte Koordinadora Sozialistak larunbatean Iruñean eta Bilbon.


2025-01-24 | Sustatu
TeknoTrump albisteak: Oligarkekin bat, Stargate AA ekimena, eta TikTok luzapena

Donald Trumpen agintaldia hasi da politika atzerakoiak ezartzen woke edo DEI izan daitekeen guztiaren kontra, eta baita neurri teknologikoak iragarriz. Lehen unetik, karguaren zina egin zuenetik, teknologiako erraldoien buruak lehen lerroan egotea deigarria izan zen: bereziki... [+]


2025-01-24 | Gedar
Europako gastu militarra, eztabaidaren erdigunean Davosen

 Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.


Gehiegizko hizkuntz eskakizunak ditu Donostiako HAPOa idazteko kontratazio espedienteak, arkitektoen elkargoaren ustez

Arkitektoen elkargoaren helegitea dela eta, Donostiako Udalak atzera bota du kontratazio espedientea.


Lapurtarren Biltzarra ez dute ospatuko aurten

Antolatzaileek Biltzar Nagusian harturiko erabakia da: aurten ez dute Lapurtarren Biltzarrik antolatuko Uztaritzen. Motibazio eskasa da erabakiaren oinarrian dagoen arrazoia.


2025-01-24 | Euskal Irratiak
ELB sindikatuaren zerrendaburu Julen Perez
“Laborarientzako proiektu azkar bat dugu, Euskal Herriari itzulia dena”

Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.


Ordoñezen hilketa, “Oldartzen” eta “Alternatiba demokratikoa”-ren testuinguruan

Ostegun honetan 30 urte bete dira ETAk Gregorio Ordoñez PPko Donostiako zinegotzia hil zuela. Hainbat arrazoirengatik euskal gizartean zirrara berezia sortu zuen atentatua izan zen. PPko eta PSOEko zinegotzien aurkako atentatuen atea ireki zuen.


Lanartearen gomendioak erakunde publikoei, beka eta sari sistema duina eta etikoa helburu

Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.


Eguneraketa berriak daude