Elgorriak gora egin du Europan

Elgorria
Elgorria
2008an 1.300 elgorri kasu erregistratu dira Suitzan, Erresuma Batuan, Frantziako eta Espainiako Estatuetan, Danimarkan, Alemanian, Austrian eta Norvegian. Apirilaren 7ra arte 75 kasu susmagarriren berri eman da Espainiako Estatuan, eta horietatik 40 baieztatu dira gerora. Ia denak Andaluzian eman dira, brote beraren inguruan.

Egoera ez da ustekabekoa izan osasun alorreko agintarientzat. Azken hiru urteotan, elgorri kasuak hamabost aldiz biderkatu dira. Gaitzak 2006an hartu zuen indarra eta 197 kasu erregistratu ziren. Kontuan izan behar da aurreko urtean, 2005ean, hamazazpi gaixo baino ez zirela izan. Iaz ere goranzko joerak jarraitu zuen eta 265 izan ziren kutsatuak. Ondorioz, Espainia kasu gehien eduki duten Europako herrialdeen mailan kokatu zen, aurretik Irlanda, Suitza, Errumania, Erresuma Batua eta Alemania besterik ez zituela.

Sukarra, erupzioak –orban gorrixkak– gorputz osoan, konjuntibitisak… Elgorriaren ohiko sintomak Europa osoan berragertzen hasi dira, medikuek gaitza ia ahaztuta zutenean. Elgorriaren txertoa hazizurrien eta errubeolaren kontrako txertoekin batera ematen da, ziztada bakarrean, txerto hirukoitz birikoa izenez ezagutzen den horretan. Segurua eta eraginkorra da; beraz, nola ulertu gaixotasunak egin duen gorakada? Arrazoiak asko izan daitezke: txertatu gabeko etorkinak lurralde horietara etortzea, albo-ondorioen beldur hiritar batzuek beren seme-alabei txertoak jartzeari uko egitea...

Elgorria oso kutsakorra da. Txertaketa bidez estaldura-mailarik handiena lortu zen urteetan elgorriak ia desagertzeraino egin zuen behera. Baina, aldi berean, gaitzarekin harremanetan egotean biztanlerian eragiten zen immunitate naturala ere jaitsi egin zen. Ondorioz, birusak berriro ere kutsatzeko ahalmena du eta arrisku bilakatu da, batez ere txertatu gabeko hiritar multzoentzat, dela hamabost hilabetetik beherako haurtxoak direlako –adin horretara iritsi arte ez zaie txertorik jartzen umeei–, dela gaitza inoiz izan ez duten 25-40 urte bitarteko helduak direlako –umeak zirenean txertorik ere ez zegoen–.

Azkenak
Gasteizko Korda espazio okupatua desalojo arriskuan dagoela salatu dute

Dozenaka auzokidek babesa agertu diote proiektuari igandean. Alde Zaharreko lokala udalaren jabetza da, eta hiru urte dira hainbat eragilek elkarlanean okupatu zutela.


Haurrak gara behelaino artean

Ardatzean haur filosofia izango duen Galdera Basatiak podcastak, ez alferrik, haur filosofia tailerretan barneratzeko asmoa du. Horixe hitzeman digu Iñigo Martinezek lehen atal honetan. Podcastaren zimenduak ezarri dizkigu, markoa marraztu, eta, batik bat, haurtzaroaz... [+]


Langileek epaiketari uko eginda, Guardian enpresak xake mate egin du Laudion, urte luzez jokaldia prestatu eta gero

Guardian Llodio fabrikako behargin gehienek epaitegira jotzeko bidea bertan behera utzi ondoren, multinazionalak lortu du nahi zuena: enpresa errentagarri bat ixtea erabateko inpunitatearekin. Ez da egun batetik bestera sortutako estrategia, eta bide luzea izan arren, erabat... [+]


2025-04-07 | Behe Banda
barra warroak
Zutitu berri denari

Testu hau balorazio bilera baten ondorio dela esan genezakeen agian. Ordea, balorazio bilerek sarritan uzten dute aho zapore lehor eta gazi-gozoa. Astearte arratsalde eguzkitsu bat da. 16:53. Balorazio bilerara konektatu, eta erabaki dugu limoizko karamelu bana sartzea... [+]


Lokizaldeako Euskararen Eguna
“Euskara gero eta gehiago entzuten da eskualdean, bereziki gazteen artean”

Aurtengo Lokizaldeako Euskararen Eguna Murieta herrian ospatu dute, larunbatean, goizean hasi eta ordu txikiak handitu arte. Zita garrantzitsua eta gozagarria da Nafarroako Lizarra ondoko eskualdeko euskaltzaleentzako.


Komunitateaz (eta III)

Komunitateari buruzko artikulu segida honekin hasi nintzenean, Antoine eta Antoine zeuden etxean, gazta-ganbara hutsik zegoen, hiltegirako bueltak asterokoak ziren eta hiru egunetik behin egiten genuen gazta. Hau idazten hasi naizenerako, Picardieko lagunak jaioterrira joan... [+]


2025-04-07 | Iñaki Sanz-Azkue
Suge arrantzalea, errekan barrena

Sugea entzun eta leku lehor bat etorriko zaio burura askori, narrastiek beroa behar dutela ondo barneratua baitu gizakiak. Suge guztiak ez dira berdinak, ordea; denek ez dituzte baldintza berak gustuko, eta horri esker dago, besteak beste, dagoen dibertsitatea. Bakoitzak bere... [+]


2025-04-07 | Jakoba Errekondo
Ustezko nekazaritza eta lur lantzea

Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.


2025-04-07 | Garazi Zabaleta
Soilik
Lursail txikian eta inbertsio erraldoirik gabe garatu daitezkeen proiektu agroekologikoak

Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]


“Errebeldia hazi egin da Argentinan, herri oso bat bultzaka ari da”

Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]


Ertzaintzak Etxarri II gaztetxea hustu du Bilboko Errekalde auzoan

Iragarrita zegoen moduan, Bilboko Errekalde auzoko Etxarri II gaztetxea hustu du Ertzaintzak 9.00etan abiarazi duen operazioarekin. Arratsaldean protesta manifestazioa egingo dute auzoan, 19:00etan Amezolako tren geltokitik abiatuta.


Eguneraketa berriak daude