Koalizioan izaten diren tentsioak gutxitzeko bitarteko berriak sortu beharra azaldu digu. Zeregin horretan ari dira jo eta ke. Iruñean hitz egin dugu eta politikan buru-belarri ari dela jabetu ahal izan gara. Elkarrizketa erlojuaren kontra egin genuen, denbora errekorrak apurtuz. Emaitza jarraian paratu dugu: emaitza ona gure aburuan.

Zer iruditu zaizu Raxoik inbestidura saioan Zapaterorekiko hartu zuen jarrera?

Raxoiren inbestidurako diskurtsoa oso epela izan da eta ziur aski elkarrekiko keinu bat baino gehiago ikusiko dugu aurki. NaBai Estatuko arazoetan Zapatero laguntzeko prest dago, baina PSOEk PPrekin Estatu itunik bilatzen badu guk kontra egingo dugu.

Emaiguzu Espainiako Gobernu berriari buruzko zure ikuspegia.

Egituraketa berria da. Aldaketa asko ez dut ulertzen ez ontzat jotzen. Bi hauek azpimarratuko nituzke: Lan eta Immigrazio Ministerioa izendatu izana. Gizarte demokratiko batean immigrazio eta enplegu gaiak ministerio berean lotzea erokeria da. Nekazaritza eta Ingurumen Ministerioa: Ingurumen ministerioaren beharra dugu eta inork ez du hori kuestionatu. Gaiak bereiziak zeuden eta Zapaterok batu ditu. Zapateroren diskurtsoaren ardatzetako bat Kioto izan zen, bada, Kiotori buruz esana erretorika dela ulertu behar dugu, ingurumen gaia ministerio bateko bigarren atala izatera pasa da-eta.

“ETAren aurkako borroka alderdi abertzaleek gidatu behar dugu” esan zenuen Zapateroren inbestidurako saio batean. Sakondu ideia horretan, arren.

Azkenaldion berriz ere zer-nolako estrategia partidistetan aritu garen ikusi besterik ez dago. Kondenaren inguruan, adibidez, abertzaleok politika egiteko gai izan behar dugu, eta etikoki sakonean aritzeko ere interes partidistetan erori gabe. Inbestidura saioan argi eta garbi esan nuen: alderdi sozialistak zein popularrak kondena erabiltzen baldin badute Alderdien Legea aurrera eramateko, ez gaude ados. Halaber, gure udaletan kondena ez badago ez da ahalmenik izango instituzio horiek behar bezala kudeatzeko. Hori da abertzaleon, eta sozialista zein popularren arteko ezberdintasuna, handia gainera. Ez nuke esango alderdi bi horietan denek horrela pentsatzen dutenik, baina hainbatek kondena erabiltzen du Alderdien Legea aplikatzeko. Kondenaren utilitarismoa egiten dute eta guk abertzaleok ETAren aurkako borrokan hori apurtu behar dugu.

Zer adierazten du Zapatero bigarren itzulian presidente izendatu izanak?

Lehenengo eta behin, ez dela akordio bakarra ere lortzeko ausarta izan. Duela lau urteko inbestidura saioan “IRAKeko tropak AEBetatik atera zituen presidentea” deitu genion. Oraingoan akordioa lortzea nahi ez duen edo lortzeko ausarta ez den presidentea da. Orduko Zapateroren eta oraingoaren ezberdintasun nabarmena da. Politikarako ausardia ezak definitzen du Zapatero.

Abstenitu zinen, ez zenion ezezkoa eman, alegia.

NaBairi zaila zaio Espainiako presidente sozialista bati ezetza ematea. Oraingoan, koherentzia politikoa kontuan hartuta, abstentzio jarrera hartu dugu. Eta ez da batere erraza izan.

Koherentzia kontuak tarteko, PSNren eta UPNren arteko harremana aipatu zenuten inbestidurako saioan. Zer eskatzeko?

Zapaterok argi eta garbi esan dezan Diputatuen Kongresuan, Nafarroako instituzioetan PSNko eta UPNko kideek zer-nolako harremana duten. Orain hilabete batzuk Zapaterok berak esan zuen Kongresuan “PP-UPNren sozioak gara Nafarroan, Nafarroan baino ez”. Guk horri buruzko azalpena eskatu genion eta berak ezeztatu zuen esandakoa. Nafarroan halere PSN eta UPN eskutik ari dira, begi-bistan dago.

UPNren alternatiba PSNrekin gauzatu ez izanak PSOErekin harremanak baldintzatu ditu nolabait.

Kontua ez da ahalegin hark gure harremanak baldintzatzen dituen ala ez, baizik eta zer motako gizartea eraiki nahi dugun guk eta zein den gobernatzen dutenak eraikitzen ari direna. PSNk nahiago du UPNrekin Nafarroan eraikitzen jarraitzea, orain arte bezala, eta guk alternatiba eraikitzen segituko dugu tinko Nafarroako Legebiltzarrean, Madrilgo Kongresuan, baita udaletan ere, oposizioan uneon. Ageri denez Barañaingo Udalean ere oposizioan. Eta PSNren asmoa NaBai apurtzea bada, ez du lortuko.

Zer gertatu da Barañaingo Udalean?

Argi eta garbi dago: PSNk ez ditu bere konpromisoak bete eta nahiago izan du UPNrekin bat egitea.

Honek baldintzatuko ote du Madrilgo Gobernuarekin NaBairen jarrera?

PSNk horrelako jarrerarekin segituz gero... baliteke.

Nafarroako Parlamenturako urratutako bidea antzu geratu da ia-ia.

Beren erabakia izan da. NaBaik bere planteamenduei eta helburuei tinko eusten die: Nafarroara aldaketa ekartzea, ezkertiarra eta elkarbizitza bermatuko duena. Guk geure bideari eutsi diogu, berauek horretan gai ote diren erakutsi behar dute. Orain, bihar, zein hiru urte barru, gu prest izango gara.

Bakerako bidean laguntza eskaini diozu Zapaterori, eta PPren eskutik ez aritzeko eskatu. Estatuko alderdi nagusien artean paktu bat izan ezean posible ikusten al duzu bakea?

Ez dut paktu baten beharra ikusten, erantzukizunaren beharra baizik. Oposizioko lehen taldearen erantzukizuna gobernuari laguntzea da, PPk egin ez duena. PPk ETAren su-etenaren kontra eginez are zailago egin zuen ETArekin akordio posiblea. Baina paktua ez da beharrezkoa, ez da inoiz izan, hori ez da egia. Hori politikako sektore batzuen interesa da. Espainiako aldian aldiko presidentearen erantzukizunetako bat arazo militarra konpontzea da. Arazo militarra ETA eta Espainiako presidentearen artean konpondu beharreko gauza da, arazo politikoa berriz euskaldunon arazoa da, guk geuk konpondu beharrekoa eta konponduko duguna gainera.

Madrilen diputatu eta Iruñean zinegotzi. Alkate ez izanaren damua?

Batere ez. Udalean dauden ordezkaritzak ikusita ez zen erraz kudeatzea udal gobernu posible hura. NaBairen zeregina oposizioan dago uneon.

UPNk hamahiru zinegotzi ditu, Yolanda Barcina alkatea barne. NaBaik zortzi, PSNk lau eta ANVk bi. Hamalau versus hamahiru. Zer oposizio du alkateak?

PSN ez da oposizio. Barcinak gehiengo osoa dauka, proiektu orokorretarako PSNren sostengua dauka behin eta berriz. Teorian ez, baina praktikan bai. Eta gauza bera Foru Parlamentuan.

ANVko zinegotziekin harremanak zer moduz?

NaBai eta ANVren artean harremanik ez dago, eta une honetan Iruñeko taldearekin haserre nago. Ez dituzte beraien erantzukizunak onartzen.

Esate baterako?

Orain hilabeteko osoko bileran, polita eta esanguratsua, NaBaik Txantreako izen frankistak dituzten kaleko izenen aldaketa proposatu zuen eta PSNk baiezkoa eman zuen. ANV abstenitu zen. Beraz, mozioa ez zen aurrera atera. Bakoitza bere erabakia hartzeko libre da. Horraino ondo, baina ANVk gertatuaren bertsio guztiz alderantzizkoa eta interesatua eman zuen gero. Errealitatearen kontrakoa, guztiz bihurria. Politikan ezin duzu erantzukizuna horrela saihestu, esandakoari aurre egin behar diozu.

Oposizioa ahula izan arren, zer gustatuko litzaizuke egitea oposizioan?

Herritarrendako Laguntza Zerbitzua herritarren beharretara jartzea. UPNk deitzen dituen politika liberalen ordez, zerbitzu horiek kudeatzeko politika sozial sendoak jarri nahi ditugu. Iruñean eta Iruñerrian ditugun arazoak benetan larriak dira. Zerbitzu sozial hau behar bezala bideratzea lortuko bagenu pozik geratuko nintzateke.

Bardeetako Tiro poligonoa hizpide. Zapaterok Uxue Barkosekin gaia eztabaidatzea onartu omen du. Jose Antonio Gaiarre Bardeak Batzarreko presidenteak (UPN) hala ere, hauxe esan du: “NaBaik ez du horretan zerikusirik baina eskatu badute, eztabaida dezatela”.

Egia da. Bardeetako kontratuak bi alde ditu: batetik Defentsa Ministerioak planteatzen duena, Zapatero da erantzule. Bestetik Bardeetako Junta dago, eta hor ez Uxue Barkosek ez Nafarroako Gobernuak ez Legebiltzarrak ez dugu erabakitzerik. Haien erantzukizuna da. Baina zer esaterik badut. Lehenik eta behin, nire jarrera Nafarroako Legebiltzarrak aho batez martxoan onartu zuena da. NaBairen proposamenaz, parlamentuko talde guztiek orain dagoen akordioa ez luzatzea bozkatu zuten. Esaten ez dena hauxe da: posible al da Bardeetarako orain arte izan diren diru laguntzak jasotzea, ordezko laguntzen bidez? Alegia, akordio hori eteten bada, diru laguntza ere bai? Tranpa hor dago. Bardeetako Juntan hogeita bi congozante daude. Hemeretzi Erriberako udalekoak dira, beste hirurak La Olivako Monasterio, Zaraitzu ibarra eta Bardeetako congozanteak dira. Congozanteek erabakitzen dute kontratuaren baiezkoa edo ezezkoa. Noski, udal horietako bizilagunei tiro poligonoko kontratuaren ordez, diru laguntzak jasotzeko beste aukera batzuk badaudela esaten bazaie, bada agian tiro eremua itxiko da. Bestela... Hor dago Gaiarreren tranpa.