Adimena sasoian izateko trikimailuak
- Guztiok ahazten ditugu gauzak, estresatuak bagaude batik bat, edota arreta jartzen ez badugu. Baina 50 urtetik aurrera oroimenak behera egiten du, baita osasun egoera onena dutenengan ere. Hori normala da, baina badira, hala ere, adimena sasoian egoteko egin daitezkeen jarduerak.
Hona, bada, neuronak sasoi betean edukitzeko proposatzen dizkizuedan jarduera erraz batzuk:
Hitz egin besteekin. AEBetako Michigan Unibertsitateko ikerketa batek frogatu duenez, egunean gutxienez hamar minutuko solasaldia edukitzen dutenek beren garuna bizkortu, errendimendu intelektuala hobetu eta oroimena galtzeko arrisku gutxiago dute. Mesede horiek berdin-berdin lortuko dituzu edozein dela ere zure adina.
Jolastu. Gurutzegramak egin, itxuraz berdinak diren bi irudiren arteko aldeak aurkitu edo irudi bat buruz ikasten saiatu, ondoren ea zenbat gogoratzen duzun ikusteko. Jolas horiek garuna sasoian edukitzen lagunduko dizute.
Egin kirolen bat. Aspalditxotik uste zen ariketa fisikoak garuneko barne-loturak hobetzen laguntzen zuela, eta horixe frogatu du beste ikerketa batek: ez da beharrezkoa eliteko kirolari bihurtzea, egunean pare bat kilometro egitea aski baita. Aipatutako ikerketan, emaitzarik hoberenak 55 urtetik gorakoengan lortu ziren.
Baztertu estresa. Bizkorregi bizi bazara, zure gorputzak kortisol gehiago sortzen du, eta hormona hori arreta galerarekin, mintzamen arazoekin, begiaren eta eskuaren arteko koordinazio eskasarekin, ikasteko gaitasuna gutxitzearekin eta ikusmeneko nahiz hitzezko oroimen txarragoarekin lotu izan da.
Egin kasu arazo kardiobaskularrei. Hipertentsioa edo bihotzeko erritmoaren arazoak dituztenek, edo bularreko angina bat izan dutenek, arazo horiek ez dituztenek baino bi aldiz azkarrago gal dezakete oroimena, Neurology aldizkarian argitaratu berri dutenez.
Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]
Garraio publikoaren %50eko deskontuak sei hilabetez luzatuko ditu Nafarroako Gobernuak, 2025eko ekainaren 30era arte. Espainiako Gobernuak garraio-txartelaren kostuaren %30 hartuko du bere gain, eta Nafarroako Gobernuak %20. Aurreko urtearekin alderatuta, 2024ean garraio... [+]
Gutxienez 201 dira 2023ko urriaz geroztik Israelek Gazan hildako kazetariak. Abenduaren 26 honetan hildako azken bostak Al-Quds telebista katean zebiltzan lanean.
.jpg)
2024ean batez beste eguneko 30 migratzaile baino gehiago zendu dira Espainiako Estatuko kostaldeetara iristeko ekinean. 10.457 heriotza errejistratu ditu Caminando Fronteras erakundeak eta "arrastorik utzi gabe" desagertu diren beste 131 ontzi zenbatu ditu. Kopuru hau... [+]
Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Urtarrilaren 25ean ospatuko dute bertsozaleek urteroko hitzordua. Honakoa Bortzirietako Bertso Eskolak eta Bertsozale Elkarteak antolatuko dute elkarlanean. Goizeko 10:00etan ibilbide bat eginez hasiko da, arratsaldean XXI mende 25 (H)ilbeltz izenburua jarri dioten bertso... [+]
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]