Intelektualek zer egin dezaketen gaur egun

  • Ane Larrinaga ::Kulturgileak eta kulturaren esparrua

    Utriusque Vasconiae

    orrialdeak ::286+336

    prezioa ::30€

Kulturgileak eta kulturaren esparrua
Kulturgileak eta kulturaren esparrua
Ba al da gaur egungo gizarteetan lan intelektualetarako gune egokirik? Ba ote dago intelektualen ekintzarako aukerak eskaintzeaz gain emantzipazioaren tradizioa berreraikitzeko aukerak ematen dituen lekurik? Galdera horietatik abiatu zuen bere doktore tesia Ane Larrinaga Renteria EHUko soziologia irakasleak. Tesi hura ardatz hartuta idatzi ditu Utriusque Vasconiae argitaletxearen bidez plazaratu dituen bi liburuak. Kulturgileak eta kulturaren esparrua titulu komuna dute biek, bereizita irakurri daitezkeen arren. Aurrenekoan, aro historiko bakoitzak eginkizun intelektualerako ezarri zituen baldintzak eta, haien arabera, kulturgileek sortu ahal izan zituzten agertoki instituzionalak eta tradizio intelektualak aztertzen ditu. Bigarrenean, Euskal kulturgileak Euskalgintza mugimenduaren eraikuntzan izenekoan, euskararen mendekotasun sinbolikoa abiapuntu gisa hartu du. Egilearen ustetan habitusa osatzen duen disposizio multzoak uztartu egiten ditu lan kulturala eta hiztun komunitateari buruzko konpromisoa, eta hurbildu egiten ditu edozein mota eta lanbidetako kulturgileak mugimendu intelektualaren figurara.
Ane Larrinaga Renteria
«Ezagutzaren mugak ikusi ditu gizakiak gure garaian»

Azaldu ezazu gaur egungo panorama.


Ezagutzaren gizartea deritzan honetan, era guztietako gizarte taldeek, gizarte mugimenduek, agintari politikoek eta ekonomikoek baliatzen dituzte kulturgileen –intelektualen– zerbitzu sinbolikoak euren diskurtsoak eta ekintzak legitimatzeko. Baina dagoeneko ezin da sinetsi zientziak, teknikak, ekonomiak edo politikak salbatu ahal gaituztenik, ezta haien barruan dagoenik mundu gizatiarrago eta arrazionalagoaren bidean abiaraziko gaituen indarrik ere. Modu paradoxikoan, gure garaian ezagutzaren mugak ikusi ditu gizakiak.

Eta zein da zure ustez intelektualaren zeregina?


Intelektualaren posizioaren koordenatuak –hezkuntza, gizarte jatorria, metaturiko kultur kapitala, esparru intelektualean duen kokapen objektiboa eta horri dagozkion izen ona eta botere maila–, funtsezkoak izan ohi dira haren komunikazio ekintzaren ezaugarriak ulertzeko. Mass medien eta kultura merkatuaren logikapean diharduten guneen inguruan definitzen dira gure garaian, esklusioz eta inklusioz, kategoria eta tradizio intelektual berriak.

Zer etorkizun aurreikusten diozu intelektualari?


Aro guztietan gertatu den bezala, etengabe, kulturgileak euren rolak berreraikitzeko bestelako agertoki instituzionalak atzematen ari dira gaur egun ere. Ildo horretatik, politikaren eta kulturaren artean kokaturiko gizarte mugimendu garaikideak jarduera intelektualaren gune egokiak izan daitezke. Areago, gizarte mugimendu berriek emantzipazioari lotutako tradizio intelektualak berriz asmatzeko espazio ezin hobea eskaini dezakete.

Azkenak
2025-01-29 | Julene Flamarique
Greba mugagabea hasiko dute Trapagarango MFS enpresaren 104 langileen kanporatzearen aurka

ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


2025-01-29 | Leire Ibar
Urriaren 7ra atzeratu dute Korrikan migratzaileei muga zeharkatzen laguntzea egotzi zietenen epaiketa

Astearte honetan Baionan egitekoa zen zazpi herritarren aurkako epaiketa zortzi hilabetez atzeratu dute. Iazko Korrikan, Irun eta Hendaia arteko Santiago zubia zeharkatuz, 36 migratzaileri Ipar Euskal Herrian sartzen lagundu izana egotzi die Frantziako Justiziak. Defentsak... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


2025-01-29 | Leire Artola Arin
Isela González eta Amada Chavez
Elkar babestuz borrokatzen duten emakume ekintzaileak

Mexikoko bi emakume hauen bizitzak indarkeriak eta desplazamenduak zeharkatzen ditu. Haien familiako edo komunitateko kideak hiltzen ikusi dituzte, eta krimen antolatuak zabaltzen duen terrorea azalean sentitu dute; mehatxuak, jazarpena... ohiko dituzte. Baina horrek guztiak... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude