Abioi ekologikoa

  • Europar Batasunak (EB) 1.600 milioi euroko inbertsioa iragarri berri du Clean Sky (Zeru Garbia) proiekturako. Izenak dioen bezala, helburua inguruarekiko hobekuntzak eragingo dituzten teknologia aeronautikoak garatzea da.
Hegazkina
Hegazkina, berotegi efektua sortzen bigarren eragilea da
Garbitasuna eta zarata gutxiago lortu nahi dituzte proiektu horrekin. Adibidez, 2020 urterako isuritako karbono dioxido eta nitrogeno oxido kantitatea %40 gutxitu nahi dute, eta zarata 20 dezibeliotan jaitsi.

Horretarako, EBk Teknologia Ekimen Bateratua (ITC) plana jarri du abian. Plan horretan, EBk, industria-jabeek eta zientzialariek elkarrekin lan egingo dute. Hainbat taldek hasierako azterketak egingo dituzte eta ondoren aeronautikan garrantzi handia duten sei alorretan probatuko dira, hots, hegaletan, material arinetan, errotoretan, motorretan eta ibilbideak optimizatzeko teknologietan.
Abiazioa bigarren eragilea da berotegi efektua sortzen dutenen artean. Une honetan CO2 isurketen %3 baino ez da, baina urtero trafikoak %5 gora egiten duenez, gero eta garrantzi handiagoa izango du.


Intsektuek zerikusia izan omen zuten dinosauroak desagertzeko


Dinosauroak meteorito baten eraginez desagertu zirela orobat onartutako teoria da. Hala ere, egoera hori baliatuz intsektuek desagerpena azkartu egin zutela uste duenik bada. Nola azkartu? Hozken bidez gaixotasunak transmitituz.

Princeton Unibertsitateko George eta Roberta Poinar ikerlariek What Bugged the Dinosaurs? Insects, Disease and Death in the Cretaceous (Zerk gaixotu zituen dinosauroak? Intsektuak, gaixotasunak eta heriotza Kretazeoan) liburua argitara eman berri dute, eta bertan meteoritoekin bakarrik hain azkar ezin izan zutela dinosauroek desagertu azaldu dute, eta beste faktore batzuek, intsektuek eta loredun landareek alegia, desagerpena azkartu zutela adierazi dute.

Bi ikerlariek ez dute zalantzan jartzen meteoritoak izandako eragina, baina hainbat fosil aztertu eta gero beste faktore batzuk izan zirela uste dute. Horien artean, ziurtzat ematen dute intsektuen zeregina, gaurdaino ailegatu zaizkigun frogengatik garai hartan izugarri ugaldu zirela jakin baitakigu. Ondorioz, oso normala litzateke horien hozken bidez gaixotasunak transmititu izana.

Azkenak
Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak

Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.


Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-17 | Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek

 Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.


Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


Eguneraketa berriak daude