“El Olenchero son los aitas”

  • Idatzi zuen norbaitek –Gabon bezperan– Tuterako Argia ikastolako hormetan. Horma horiek, ikastolako bi sarreretako alboko hormak dira, zehazki. Mezua idatzi zuenak, beraz, haurrengana iritsiko zela ziurtatu nahi izan zuen, alajaina!
Arantxa Urbe
Arantxa Urbe, Hik Hasiko kidea
Ez ziren horiek izan, hala ere, izkiriatu zituzten hitz bakarrak: “La ikastola es un nido de ETA”, “Eusquera es ETA”, “Euskara no en la Ribera” eta beste hainbat ere baziren tartean. Baina, Olentzeroren aipamenak iruditu zitzaizkidan denetan krudelenak; beste irainetara behar ez genukeen ohitze-maila lortzen ari garelako, agian.
 
Egun bertsuetan, inguruko haurrak ikusi nituen Olentzerori gutunak idazten, haren irudiak margotu eta zuhaitzetan zintzilikatzen, eta ikastoletara eta eskoletara bidean Olentzeroren abestiak ahoan zituztela. Gabon gauean, Olentzero gurera etortzeko zortea izan genuen. Erantzun zaileko galderen eta ametsez eta ilusioz beteriko egunen ostean, Olentzeroren aurrean gure Manex, Nora eta Haizearen begietan ikusi nuen argiak zirrara eragin zidan, hunkitu egin ninduen. Hormetako hitzak etorri zitzaizkidan gogora, eta are gupidagabeagoak ikusi nituen, orduan.
 
Antzeko umeak imajinatu nituen goiz batean beren gurasoen eskutik Argia ikastolako atera heldu eta mezu hura irakurtzen: zer sentitu ote zuten?
 
Helduok baditugu haurrekiko erantzukizun eta betebehar saihestezinak, besteak beste, haurren ilusioa eta irudimena babestea. Badira ere etikoki ukiezinak beharko luketen kontuak. Zerk egin ote du huts hitz horiek idatzi dituztenen heziketan? Zertan sinesten ote dute? Edota zein ote dira ilusioa zapuztu eta haurren begietako argi hori itzaltzen saiatu direnen balioak?
 
Egun haietan ere, EAEn Eusko Jaurlaritzak Bake Hezkuntza Plana aurkeztu zuen, Nafarroan martxan dena, jada.
Ideia eta helburu nagusienekin ados egonik, plan horien eraginkortasuna eskasa izango da berriro ere arazoen erroetara jo ezean eta pertsonen eta herrien eskubideek urratuta jarraitzen duten bitartean; Tuterakoa adibide. Nafarroako hizkuntza ereduaren arabera ikasleek ez dute euskaraz ikasteko eskubiderik Tuteran, eta ikastola da euskarazko irakaskuntza eskaintzen duen hezigune bakarra.
 
Euskal Herriko Hezkuntza Akordioan euskaldunok euskaraz ikasteko eta gure kultura ezagutzeko dugun eskubidea jasotzen da. Euskal Herri osoan gauzatzeko bideak ezartzen ez diren bitartean, zaila izango da bizikidetza usteltzen duten Tuterakoa bezalako ekintzak ekiditea.
 
Gure haurrei eta gazteei zor diegulako, jarrai dezagun lanean etorkizun justuago baten alde. Eta norberak deskubri dezala Olentzero nor den!

Azkenak
Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


Urtebete baino gehiago greban, Elon Musken enpresaren aurka
“Teslak ez du nahi langileek iritzia emateko eskubidea izaterik”

Teslaren aurkako lehen greba –eta bakarra– da munduan, Suedian 2023ko urritik aurrera egiten ari direna. Duela mende batetik hona Suedian egindako grebarik luzeena bihurtu da. IF Metall sindikatua bultzatu du protesta, Elon Musken autogintza enpresak hitzarmen... [+]


Politono bat entzun nahi?

PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024

--------------------------------------------------

Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]


2024-12-20 | Xalba Ramirez
Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]


Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


2024-12-20 | Hiruki Larroxa
Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]


2024-12-20 | Sonia González
DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]


Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]


“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]


Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


Peio Berterretxe
“Tresna sozial izatetik, produktu kultural izatera pasatu dira plaza antzerkiak”

Master Amaierako lan sendoa aurkeztu berri du Peio Berterretxek. Urte luzetan antzerkian ikasia eta aritua, plaza antzerkien jatorriaz eta gaur egun dituzten funtzioez aritu gara harekin, Lekorneko Kabalkadan oinarrituta egin duen ikerketaren aitzakian.


Eguneraketa berriak daude