Hori da azken negoziazio saioa hautsi zenetik aurreikusitako egoera eta jadanik gauzatzera doana. Erabakia larria da eta ikusi beharko da errepresioaren ikuspegitik ondorio gehiago izango duen ala ez. ENAMek izan dezake beste ordezkorik egoera honi aurre egiteko, baina bistan da ordezkoa bilatuta ere gaurko ogia biharko gosea bihurtuko dela.

Ilegalizazio politika arras kaltegarria da eskubide zibilen ikuspegitik, baina eraginkorra da ezker abertzalearen isolamenduan. Hala da behintzat jarduera soilik politikoari armatuari baino garrantzi handiagoa eman nahi dionarentzat. 2003an Batasunaren ilegalizazioa bide egiten hasi zenetik, nabarmen ikusi da ezker abertzalearentzat askoz onuragarriagoa dela hauteskundeetan egotea ez egotea baino.

Ikusiko da Estrasburgoko Auzitegiak zer dioen Batasunaren legez kanporatzeari buruz, baina atzerriko eragileak lagungarri izan badaitezke ere, irtenbidea Espainiako Estatuan ehundu beharko da.

Espainiako agintariek salbuespen egoera ekarri dute Euskal Herrira eta indarrean jarri dute ENAMeko ezker abertzalearen aurka: legez kanporatzeak, makro auzi eta neurriz kanpoko zigorrak, espetxe luzapen erabat arbitrarioak, ideien kriminalizazioa, tortura... ENAMi zuzendutako salbuespen egoera da, baina harago ere badoana, 18/98 auzian edo Egunkaria auzian nabarmen ageri den moduan.

Baina salaketa ez da nahiko egoera horretatik ateratzeko. Areago, une batzuetan giro gogor hori ezker abertzaleko sektore batzuentzat politika egiteko egokia dela ere irudikatzen da. Gehiago ere esan liteke, ilegalizazioaren estrategiak ere hori bera bultzatzen duela, ezker abertzaleko sektore jendetsuena eta antolatuena, herritarren ohiko arazo eta egunerokotasunetik alboratu eta errepresioaren aurkako dinamika bakarrean murgilaraztea nahi duela.

Marian Beitialarrangoitia Hernaniko ANVko alkateak ostegunean deklaratuko du Auzitegi Nazionalean. Bi torturaturi eta euskal preso politikoei luzatutako maitazunezko adierazpena kriminalizatzen den ala ez erabaki beharko du epaileak, baina etorkizunera begira Espainiako agintariek lema nora begira jarriko duten argi erakusten du saio berri honek.

Erabaki plataformak kaleratu duen agiriaren esanetan, Euskal Herriak bere etorkizunaz erabaki dezan bultzatuko du, abiapuntu gisa orain duen lurralde egituraketa kontuan hartuta. Esparru abertzaleko jende ugari eta desberdinak egin du bat ekimenarekin eta Eusko Jaurlaritzak abian jarri duen galdeketa prozesuari lotutako lehen urrats gisa interpreta liteke. Plataforma zabala da, baina bere baitan ez da ikusten Batasuna edo ANVri lotutako jende askorik. Otsailaren 10ean Donostian egingo dute lehen ekitaldi publikoa.

Espainiako hauteskundeen aurretik atera izanak ere, erabaki eskubidearen inguruko aldarrikapena testuinguru horretan ere bultzatzeko dela pentsa liteke.

Ibarretxe lehendakariak iragan irailean iragarritako kontsultaren inguruko prozesua lauso irudikatzen zen orduan eta hala izaten jarraitzen du orain ere, baina lasterketa bitxi eta interesgarri honen lehen berotze ariketak hastera doazela irudikatzen du Erabaki plataformak.

Herritarren gehiengoak etsipenez bizi du gatazka politikoaren zurrunbiloa eta berau desblokeatzera datorren edozer interesez jarraituko du seguruenik. Gaur gaurkoz, gaitza da gehiago irudikatzea.