Inurrien noraeza

  • Afrikan belarjale erraldoiak desagertzearekin batera, akazien eta inurrien artean dagoen erlazio sinbiotikoa aldatzen ari da. Gezurra badirudi ere, belarjaleen erasoak gutxitu ahala kolokan dago hainbat inurri espezieren biziraupena.
Inurria eta akazia
Inurria eta akazia
Oro har, belarjale handiek akaziak dituzte gustuko, baina zuhaitz horiek badute armarik: gutxienez hiru inurri mota daude akazietan, belarjaleei eraso eginez zuhaitza defendatzen. Hori egitearen truke, akaziek babesa eta janaria ematen diete inurriei. Handienetan 100.000 inurri ere egon daitezke.

Science aldizkarian berriki argitara emandako artikuluan, Floridako Unibertsitateko Todd Palmer ikerlariak dio akazietako inurriak “desentrenatuta” daudela eta erasorako ahalmena nabarmen murriztu zaiela. Ondorioz, beste inurri mota batzuk hasi dira akaziak kolonizatzen, eta horiek ez dute belarjaleen aurrean jarrera erasokorra agertzen. Hortaz, belarjaleak gutxitzearekin ekosistema oso bat alda daiteke. Oraingoz ez dago ondorioak neurtzerik.

Energia metatzeko modu hobeen bila

Gauza jakina da energia metaketa hobetzea ikerlarien aspaldiko erronka dela. Izan ere, zentral termiko edo nuklearretatik sortzen den energia asko galdu egiten da metaketa sistemak asmatu ez direlako, eta gure ibilgailuetan antzera gertatzen da.

Horren harira, Australiako Cleantech Ventures eta CSIRO enpresek urrats garrantzitsuak egin dituzte bateria adimentsuak diseinatuz. Egungo bateriak ez dira gai denbora luzez energia metatzeko, eta gordetako energia nahi baino azkarrago deskargatzen da. Gure automobiletako bateriak, adibidez, horrelakoak dira. Autoa aste batzuetan abiarazten ez badugu, bateria deskargatzeko arriskua dugu.

Arazoa larriagoa da energia berriztagarrien bitartez higitzen diren ibilgailuetan. Gauzak horrela, arestian aipatu enpresek egungo bateriak hobetzeko bideari ekin zioten, energia berriztagarrietan oinarritutako motoreak saldu ahal izateko.

Orain arte lortutako emaitzak onak izan dira, batez beste baterien iraupena hirukoiztea lortu baita, baina orain ekoizpen-teknologia lantzen ari dira, bateriek salneurri lehiakorrak izateko merkatuan.

Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude