Idi-bihotzarboladia

  • Aurtengo udazkena aparteko jantzi dutenen artean, hostajeari egoskor eusten dioten zimelkorrek ez bezala, idi-bihotzarbolak dagoenerako erantziak ditu udazkeneko moda erakustaldirako hautatu zituen janzki horiak. Txalo-zarta eta laudorio ugari izan du oraingoan; izan ere, horizaletik ez da sekula faltako.
Idi-bihotzarbola
Idi-bihotzarbolaren lorea
XVI. mendean Ameriketatik, Lenape indiarren lurraldeetatik, ekarri eta landatu zituzten lehen aleak Europan; ezagutzeko lehenik eta parkeak edertzeko baino ez, gero. Lehengo mendearen azken laurdenetik atzera, berriz, ondo geurea dugun pinuari zaion fobia orekatze aldera hostoa galtzen duen edozein zuhaitz jarri da. Gipuzkoan, batik bat, idi-bihotzarbola tartean. Basogintzan ari den baten batek, nondik edo handik, zuhaitz honen zurak Ameriketan duen ospearen berri izango zuen eta “geurera nola moldatzen den proba egin dezagun” esango zuen. Han-hemenka sailen bat ikusten da. Ez da gehiegi zabaldu, eta ez al da zabalduko! Bere zurak amerikarren begitik ikaragarrizko balioa du. Gure talaiatik, aldiz, eskasa da zeharo. Garai batean zuhaitz honen zuraz egin ohi ziren gauza gehienak –kutxatxoak, jostailuak, kanoak...– beste gairen batekin egiten dira egun. Beraz, materialetarako behintzat idi-bihotzarboladirik ez dezazula landatu, gero! Lorealdia gustuko, udazkeneko janzkien zaldaineko ikuskizuna, bi mende t'erdi izango dituenean baten batek estimatuko duelakoan... zuhaitz hau landatzeko arrazoi faltarik ez da. Besteak beste, osasuna.

Osasuna, bai. Nerbio sistema eta bihotza bera ere kitzikatzeko gai den tulipiferina alkaloidea du azalean. Egundainotik goi, azal honen egoskin edo ura hezueria, urdaileko eta hesteetako gaitz kronikoak, disenteria, eztula eta histeria dutenen suspergarri erabili izan da. Azal-ur honek azala garbitzen digu, zauri, zaldar... Haziak eta zainen azala zizareak botatzeko onak dira eta azal berria gordinik martxekatzea afrodisiakoa da. Osasun beraren alde, zuhaitzaren erroa zenbait garagardo berexin ongarri gisa darabilenik bada. Limoi-lurrin amiñi gozoa eransten omen dio.

Azkenak
Goya sariak eta esaten (ez) diren hainbat kontu

Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.


Altzairuari eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.


Bosgarren preso trukea egin dute Hamasek eta Israelek

Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.


Carrefourren kontrako boikot egun nazionala antolatu du DBZk

Gizarte Palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan. 


Mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakasleak salatu du sareetan identitatea ordezkatu diotela

"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]


EH Bilduk zerrenda bateratuak osatzeko eskua luzatu die EAJri eta ezker konfederalari, Espainiara eta Europara begira

"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.


Ibaipeko autobidearen proiektua gelditzea exijitu dute ehunka lagunek Bilbon

Bizkaiko Foru Aldundiak abiatutako proiektuak "herritarren benetako beharrei" erantzuten ez diela salatu dute, Subflubiala EZ! plataformak deituta. Autobideak eraiki ordez, instituzioek garraio publikoa sustatu behar dutela adierazi dute.


Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze oroitu dituzte Zaldibargo zabortegiaren hondamenditik bost urtera

Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.


“Udala legez kanpo ari da errolda ukatzen gasteiztar behartsuenei”

Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]


2025-02-10 | Behe Banda
Barra warroak |
Gaia atera

Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]


2025-02-10 | Hala Bedi
[Hala bideo] Palestinaren aldeko eta Israelen aurkako oihua ozen entzun zen ostiralean Gasteizen

Ehunka pertsona mobilizatu ziren Maccabi Tel Aviv talde israeldarrak Gasteizen jokatu duela gaitzesteko. «Israelgo Estatuaren normalizazioari» ekarpena egiten diola kritikatu diote Baskoniaren zuzendaritzari.


Save the children, saldu bonbak

Pilar Kaltzada Zedarriak taldeko kidea da. Urtarrilaren 15ean taldeak armagintza industria bultzatzeko hurrengo urteotan egongo den “aukera bikaina” aprobetxatzera deitu zuen, oihartzun handia izan zuen ekitaldi arranditsuan. Gasteizkoak talde antimilitaristaren... [+]


2025-02-10 | Amanda Verrone
Euskal Herriko lurra deskolonizatu:
Euskara agroekologikoa da

Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]


Eguneraketa berriak daude