Himalaiak karbonoa xurgatzen du
- Frantziar ikerlari talde batek Nature aldizkarian argitara eman duenez, Himalaiak karbono dioxidoa zurgatzen du. Bertako mendien higadurari esker, Brahmaputra bezalako ibaiek materia organiko asko garraiatzen dute itsasorantz, eta materia hori itsas hondoan geratzen da ongarri modura. Lehen estimazioen arabera, Himalaiako ibaiek milioika tona partikula garraiatzen dute urtero eta horrek izugarri aberasten du Bengalako badia.
Bakterioen aurka, komunikazioa eten
Gerretan taktika ezaguna da etsaiaren horniketa edo komunikazio-bideak etetea. AEBtako Princeton Unibertsitateko Bonnie Bassler eta Douglas Higgins ikerlariek antzeko bidea jorratu dute bakterioen hedapena geldiarazteko, hau da, bakterioek elkarrekin harremanean jartzeko dauzkaten bideak aztertu dituzte.
Bakterioek euren inguruan bakarrik dauden ala ez jakiteko ahalmena dute, zelulen mintzak zeharkatzen dituzten mezulari kimikoen eraginez. Horrela, bakterioek asko edo gutxi diren jakin dezakete, eta horren araberako talde-portaerak hartzen dituzte. Animalia batzuengan luminiszentzia deritzona –argi igorpena, alegia– sortzen dute, eta beste hainbat kasuetan biozuntzak osatzen dituzte antibiotikoen aurrean hobe irauteko.
Basslerrek eta Higginsek, hain zuzen, kolera eragiten duen Vibrio cholerae bakterioaren mezulari kimikoa isolatu dute. Vibrio-ek giza hesteetan biozuntzak sortzen dituzte, infekzio latzak eraginez. Haien kopurua asko hazten denean, beste gorputz bati erasotzeko gai izaten dira.
Ikerlarien arabera, vibrio-ei mezulari kimikoa ezabatzen zaienean patogeno bihurtzen dira; ez dira dauden lekutik higitzen, eta ez dute biozuntzik sortzen. Orain, koleraren inguruan egindako garapena beste bakterio batzuei aplikatu nahi diete, ea aurkikuntzak guztietarako balio duen.
Bukatu da (bukatzen ari da) tomatearen sasoia eta unea aprobetxatu nahi nuke uda honetan izandako kezka eta amorruak orriotara ekartzeko.
2016an ikusi omen zuten lehen aldiz Herrialde Katalanetan. Bi urte geroago, 2018an alegia, Xanti Pagola eta Imanol Zabalegui entomologoek Gipuzkoan azaldu zela jakitera eman zuten. Eta euskaraz izendatu ere bai! Urte batzuk pasa dira eta ez dut esango gure artean ikusteaz ohitu... [+]
Bart arratsean izan da. Etxekoak gintonikari zurrupaka. Ni aspaldi dibortziatu nintzen gintonikarekin. Ginak oso gogoko ditut, hortz-haginak ur, baina tonikak ezin edan ditut, gozoegi eta burbuila zakar gehiegi.
"Oñatiarra da, karisma handia du, baita babes soziala ere", seinalatu dute idatzi batean, sare sozialetako kontu berri baten bidez hedatu dena. Leku ugaritako neska gazteak elkartu dira salaketa egiteko. EITBk bertan behera utzi du, kautelaz, pertsona hori ageri... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.
Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]