Gorrite zimelkorra
- Hotza eta beroaren arteko aldeak gorritzen digu, bai, bisaia bezalaxe paisaia. Geure lurretan epelez ederki hornituak gara udazken aldera, eta hotzaren neurriak agintzen du urri-azaroko koloreztatzean. Tenperatura aldaketak alaitzen eta bizitzen du udazkena. Gau hotza eta egun epela, hori behar du paisaia margolariak. Aurtengoa bezalako udazken gutxi ditut gogoan eta, puska batean antzekorik izango ez dugulakoan jaso eta jaso ari naiz nire memorietako apalak betez. Aurten, aurreragokoan esan nizun, inoiz berdetik mugitu gabeko sagarrek ere muxua gorrixkatu dute; abuztuan izan genituen gau hotz haiek gogoan al dituzu?
Kromatismoaren harrespila bukatzen ez den kiribila bihurtzen dute zuhaitz batzuek. Kolore dantza eta gero, hostaiari ahal den luzeen eusten saiatzen dira zuhaitz zimelkor edo martzeszenteak. Azken izen hori “zimeldu” adierazten duen latineko marcere edo marcescere-tik dator. Abizena neguan hosto zimelei soinean eusten dieten zuhaitzei dagokie, Quercus generoko asko –ametza, erkametza, haritz turkiarra, ametz kanariarra...–, fagoa eta xarma behintzat tartean. Dotoreak dira zuhaitzok negu osoan hosto zimelez jantziak. Inork ez du oraino, ordea, jokabide horren arrazoirik argitu. Uste asko da: datorren urtean irekiko diren begiak haize, izozte, elur, hotz, hortz eta abarretatik babestea dela, edo udaberrian konpetentzia liratekeen landare eguzki zale goiztiarrei azpia itzaldu eta hazkuntza galarazi nahi izatea, ala neguan botaz gero galtzeko arriskua den ongarriari bertan eutsi eta udaberrian, izerdi berrian energia eta jakiak behar eta orbela usteltzeko baldintza ezin hobeak direnean, askatzeko estrategia dela...
Jokoteknia Bideojokoen Euskal Jardunaldiaren zazpigarren edizioa azaroaren 9an (larunbata) egingo da Bilbon, Euskararen Etxean, 09:45etik 13:00etara. Jokoteknia jardunaldietan euskal bideojokogintza industriako aditu eta jokalariak batera jarri ohi... [+]
Urriaren 31tik azaroaren 2ra Gazte Koordinadora Sozialistak eta Ikasle Abertzaleak-ek Gazte Topagune Sozialista egin dute Altsasun (Nafarroa). Europan eta Euskal Herrian hedatzen ari diren “proiektu atzerakoiak” jarri dituzte jomugan eta joera horiei ez dietela... [+]
Ostiral gauerdian atzeman zituen Ertzaintzak ustez langileak ilegalki zeramatzan bi furgoneta, Ertzaintzak uste du Europako beste herrialde batera bidean zirela, han lan egiteko. Atxilotutako gidarietako batek hamar pertsona zeramatzan furgonetan eta besteak 22.
Turkiaren ekimena babestu dute nazioarteko herrialde ugarik, gehienak arabiarrak edo islamiarrak, baita Hegoafrika, Brasil, Kuba, Errusia, Norvegia eta Vietnamek ere, besteren artean.
Ugariak dira Dana denboraleak Valentzian eragin duen hondamendiaz egin diren irakurketak. Beste faktore batzuen artean, gizakiak naturari ebatsitako eremuez luze mintzo dira hedabideak, ibai eta itsaso ertzak hormigoiarekin betetzeak duen arriskua dela-eta. Hormigoiarekin... [+]
Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]
Korrika eta presaka ekarri dute megafonoa. Hau onartezina da. Hau ezin da onartu. Denok batera oihu egin dezagun, ezin dugu honela jarraitu. Zurean ere sartu direla? Bai arrazoi duzu, jo ditzagun txaloak zuretzat. Hurrengo astean hemen batuko gara denok eta aurre egingo diegu,... [+]
Iragarritako heriotza baten kronika. Donostiako Udalak Egiako Kaleko Afari Solidarioak debekatu ditu, «segurtasunaren» aitzakian. Bizpahiru urte dira Egian segurtasuna guztien ahotan dagoela, eta azken hilabeteotan, talde eskuindarren gorakadarekin, egoerak okerrera... [+]
Azken asteetan mobilizazio arrazistak piztu dira Gasteizko Errota eta Donostiako Egia auzoetan, eta biek iragarri dute asteroko deialdiei eusteko asmoa. Haien artean desberdintasunak daude, baita antzekotasun asko ere: sustatzaileak anonimoak izatea, konfrontazioa bilatzea, edo... [+]
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Mendirik altuenetako okoilu gordeetan. Ziztu biziz haize hotzak zazpi hilabetez neguztatzen duen zokoan. Udan igotzen dituzten azienda saldoek motzean eusten dioten belaze bazterretako zuhaixken altzoan. Bertan ezin biziraunari eutsi eta basoak ere txil egin eta urrun-urrunera... [+]
Sardina bat... bi sardina... topatu ziren...
Atlantikoan, Mediterraneoan, Indikoan, Pazifikoan… Gauez bada, 25-55 metroko sakoneran; egunez sakonago, 100 metrorainokoan, harrapariengandik babesteko.
Udazken betean gaudela arnas bideei erreparatu beharra daukagu, garai honetan ia gehienok izango baitugu katarroren bat. Hori bakarrik denean gustura, arnasbideetako gaitz larriagoak zeharo gaiztotuta dabilzkigulako azkenaldian. Gure artean aurre zaintza egitea ohitura zabaldua... [+]