Beste azentu batekin

  • Euskal Erbesteari buruzko VIII. Nazioarteko Mintegia.

    “Beste azentu batekin” itzuli zen Martin Ugalde Euskal Herrira. Venezuelako urte luzeen poderioz, irakurle bolibartarraren aurrean sentitzen zuen zorraren ondorioz, aldatu zitzaion doinua andoaindarrari.
Egunotan ospatzen ari da, Hamaika Bide elkarteak antolatuta, Euskal Erbesteari buruzko VIII. Nazioarteko Mintegia, Erbestea: Historia eta kulturarako debatea izenburupean. Urriaren 17an hasi eta 20ra bitartean erbesteko euskal kultura, literatura eta pentsamendua izango dituzte hizketagai Deustuko Unibertsitatean eta Donostiako Udal Liburutegian. Tartean, Martin Ugalderen irudia ere aztertuko dute, noski.

Mintegiak bi aro desberdindu ditu, gerra aurrekoa eta gerra ondorengoa. Euskal Herritik eta Europako hainbat unibertsitatetik etorritako ikerleek erbesteaz hitz egingo dute. Nola ulertu liteke erbestea baina? Galdera horri erantzuten saiatuko dira. Erbestea ez da bakarra, Euskal Herrian erbesteak izan dira –pluralean–. Izan ere, ez da berdina erbesteratu bat, edo deserritu bat. Lehenengoari bihotza erdibitzen zaio, baina bigarrenak Euskal Herrian uzten du barrua. “Edozein aldaketa, edozein eboluzio aberritik kanpo, traizio baten antzera agertzen da”, zioen Martin Ugaldek.

Herriminaren kultura da erbestearena, halabeharrez sorturikoa; eta Euskal Herritik joan behar izan zirenen artean paradigma da Andoaingo idazlea. Venezuelara joan ez balitz, ez omen zen idazten hasiko. Beraz, erbesteak sortzen du herrimina eta honek barne sorkuntza. Ugaldek euskarazko lehen ipuin liburu modernoa idatzi zuela entzun diegu gaurko idazle adituei: Iltzailleak (Caracas, 1961). Amerika urrunean, sorterriarekin kasik harremanik izan gabe, puntako literatura idatzi zuen. Nondik atera zuen horretarako gaitasuna? Nondik indarra?

Donostiako mintegia bezalako ekitaldiek erbesteko kulturgileen lana ezagutzeko parada ematen dute. Baina garrantzitsua da ezagutza hori partekatu eta gainerako ikerleekin alderatzea, baldin eta Ugartek barne kreazio hori nondik atera zuen doituko badugu.

Azkenak
2024-10-18 | ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.


Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]


Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]


Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]


2024-10-18 | Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.


Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


2024-10-18 | Hala Bedi
Makroproiektuen aurkako manifestaziora deitu du Gasteizen Araba Bizirik!-ek, urriaren 26rako

“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]


2024-10-18 | Urumeako Kronika
‘Hariak’ zinemaldia erresistentzia istorioen lekuko, azaroaren 7tik 17ra Hernanin

Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.


2024-10-18 | Uriola.eus
Bazter Fest ospatuko dute Bilbon azaroaren 9an, protagonistak emakumeak diren hip-hop jaialdia

Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.


Xamarrek ‘Orhipean, Gure Herria ezagutzen’ liburuaren edizio berria aurkeztu du

Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.


Eguneraketa berriak daude