ikusle ororentzako zine gehiegi dago"" /> "Inork ikusten ez duen <em>ikusle ororentzako</em> zine gehiegi dago"

"Inork ikusten ez duen ikusle ororentzako zine gehiegi dago"

  • Jaberik gabeko arima. Horixe dateke Tinieblas González egiten ari den filmaren izenburua –Alma sin dueño (ASD)– euskaratzeko modurik egokiena. Ia osorik Bilboko Metroan filmatu ostean, efektu bereziak txertatzen dabiltza orain, piztia eta guzti. Badirudi, hortaz, arima inori saldu nahi ez liokeen Tinieblasek pelikula luzea burutu ahal izango duela azkenik, saiakera antzuren bat edo beste abiatu ostean. Data zehatzagorik ezean, behintzat ziur esan daiteke datorren urtean eramango dutela aretoetara ASD, ekoiztetxeak crossover generokotzat aurkeztu duen lana. Nerabe beldurtuak nerabeen gozamenerako. Nahiz 34 urtekoak izan.
Tinieblas Gonzalez
Tinieblas GonzalezJuanan Ruiz (Argazki Press)
Ourensen jaioa orain dela 34 urte, eta Alemaniara eramana hiru hilabete zituela, “baina arabar”. Laudiotar eta gasteiztar, zehazki. Urduña izan zuen, ordea, aurreneko bizilekua Euskal Herrian. Gazte nabarmendu zen zinegintzan zenbait film laburri esker; txalo adina sari jaso dute haren lanek. Tantaka emandako lanak, bidenabar. Bere lehenengo film luzeaz hitz egiteko aitzakiak elkartuta, bestelako gaiak jorratu ditugu lehenik.

Tineblas duzu benetako ponte-izena, ez da goitizena…


Hala da. Arazoren bat edo beste neukan gurasoekin; aitaren izen berbera neukan, eta hori saihesteko, aldatu egin nuen. Dena den, hiru urte neukanetik denek esaten zidaten Tini, eta lagun bat Tinieblas deitzen hasi zitzaidan. Hemeretzi urte nituela, izen hori hartu nuen lehengoaren ordez. Jarrera punkya izan zen.

Oraindik baduzu jarrera hori, ezta?


Orain lasaiago nabil, 34 urterekin ez da izaten 19 zenitueneko jarrera bera, baina bai, egia esan…

Izena, estetika… zeure asmoak iragartzeko modua dira?


Nire izaera da. Erosotasunagatik eta ohituragatik janzten naiz honela, dagoeneko ezin dut neure burua beste inola irudikatu. Ez zait iruditzen janzteko era arrunt bakarra dagoenik; pentsamolde hori gizarte honetan dugun gauzarik tristeenetakoa da. Baina bestalde, seguruenik egia da janzkerak lagundu egiten duela nortasunaren berri ematen.

Janzteko moduaz ari gara. Berdin hitz egin genezake pentsatzekoaz?


Bai, nire pentsamoldeek antz handia dute ematen dudan irudiarekin. Irudi hori modu okerrean epaitzen ez bada behintzat… Janzkera zerbait adierazteko modua da, ez zaitu berez pertsona okerragoa bihurtzen. Beharbada, nik gauzak adierazteko dudan era ozenegia da, eta horrexegatik, nire janzkera deigarriagoa.

Egin diezaiogun bistadizoa zure filmografiari. Orain arte, film laburrak baizik ez.


Bai, luze bat egiteko ahalegin bat barne, Andrés Vicente Gómezekin. Beharbada ez dut gauza gehiegi egin, baina horiek zaindu egin ditut, indarra eduki zezaten eta desberdinak izan zitezen saiatuz. Batik bat, desberdinak izan zitezen.

Izan ere, zure izena lantzean behin baino ez dela agertzen esan daiteke.


Bai. Niri, besterik ematen badu ere, itzalean egotea gustatzen zait. Garai lasaietan, idazten nagoenean… ez dut egur emateko gogorik izaten. Filmatzen nagoenean baino ez.

Askotan, zu aurkezteko espainar zineko enfant terriblea, bad boya eta halako esamoldeak erabiltzen dira.


Uste dut enfant terriblea Juanma Bajo Ulloa dela, eta ni bad boya, kar, kar…

Baina hori, promozio hutsa da, edo zer da?


Ez, zenbait zuzendariren benetako iraultza da. Eta ez dut uste enfant terriblea neu naizenik; Juanma Bajo Ulloa dago aurrena; zuzendari handia eta nire begirunea duen laguna. Bera borrokatu da gehien gauza desberdinak egiteko, berak zabaldu du ate gehien, berak hartu makilkada gehien… Nik ez daukat neure burua enfant terribletzat. Zinea aldarrikatzen dutenetako beste bat baino ez naizela esango nuke.

Zine mota jakin bat?


Genero-zinea. Beharbada hori da ni gehien bereizten nauena: genero-zuzendaria naiz guztiz.

Zure lehenengo film luzea egiten zabiltza azkenik. Komunikabideen aurrean Bilbon egindako aurkezpenean, borroka latza egin behar duzula adierazi zenuen.


Bai. Diru falta, bitarteko falta... Eta hala ere, pelikulari benetan gastatu dugunaren halako bost gastatu izanaren itxura eman nahian. Horretan suertea eduki dugu: Metroa, Bilbo hiria bera… Bestela, ezin izango genukeen pelikula egin. Madrilgo metroan filmatzea, esaterako, 6.000 euro kostatzen da eguneko, lau orduko saioak eginez. Bilbon zazpi orduz jarduteko aukera eduki dugu, eta ezer ordaindu gabe, Metroaren eta Udaletxeko Bilbao Film Comission-en arteko akordioari esker.

Protagonistak nerabeak dira. Ikusleak ere hala izango dira?


Pelikularen berezko targeta 15 eta 25 urte bitartekoa izango da. Horrez gain, genero hori gustuko dutenek ikusteko modukoa izango da, adina edozein dutela ere. Genero-filma da batez ere. Nik hala diseinatu nuen, eta horretan zuzen nabilelakoan nago; ikusle ororentzat eginda dagoen eta inork ikusi nahi ez duen zine gehiegi dago, espainiar zinea batez ere. Ni generozalea naiz, eta beti pentsatu dut Japoniako, Alemaniako, Frantziako… edozein herrialdetako zinea kontsumitzen badut, atzerrian ere genero horretako zinea kontsumituko dutela, edonon egindakoa izanagatik.

Targeta 25 urtera artekoa dela diozu, baina zuk aspaldi ganditu zenuen adin hori. Aspalditik zeneukan pelikula hau egiteko asmoa, ala?


Nik, zinea ikustean, adin horrekin egiten dut bat, 34 urte eduki arren. Ez ditut gustuko moralinadun filmak, egile-filmak, 30 eta 40 urte bitarteko jende moderno eta adimentsuarentzat egindakoak; alegia, bizitzaren errealitatea zinean ikusi nahi omen duen jendearentzat. Izugarri gustatzen zaie pelikula batean ume txiroak agertzea, baina benetakoak ikusten dituztenean aldendu egiten dira, beste alde batera begiratzen dute. Nik ez dut moralinarik eman nahi, nik jendearen gustukoa izango den pelikula bat egin nahi dut. Hori da abiapuntua. Batzuek artea egin nahi dute, baina ni ez naiz artista, ez daukat neure burua artistatzat, ni sortzailea naiz. Eta uste dut egiten dudan pelikulak jendearentzat izan behar duela. 15 eta 25 urte bitartekoentzat egiten badut, eta adin horretakoak aretoetara badoaz pelikula ikustera, nire lana ondo betea izango da. Bestela, porrota izango da.

Aurrestreinaldia Los Angelesen eta Bilbon egiteko asmoa duzue… Bilborekiko zorra kitatu nahi?


Ez da zorragatik, “etxean nago eta ondo nago” esateko modu bat da. Nire lan guztiak, bideo-klip bat izan ezik, Euskadin filmatu ditut. Hemen gustura egiten dut lan, jendea laguntzeko prest egoten da beti. Zergatik beti Madrilera joan behar, zergatik beti irentsi? Laguntza jasotzen jarraitzen badut, Euskadin filmatuko ditut neure pelikula guztiak, ahal dela. Nahiz eta honako hau Madrilen girotuta dagoen, hara.
ikusle ororentzako zine gehiegi dago"" src="https://www.argia.eus/template/responsive/images/mastodon-botoia.png">

Azkenak
Caparrosoko Valle de Odieta makroetxaldea handitzeko beste saiakera bat

Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu... [+]


2024-10-03 | Gedar
24 orduko barauak egingo dituzte aste honetan Euskal Herrian, Palestinarekin elkartasunez

Ostegun arratsaldean hasiko dira baraualdiak, eta bost gune antolatu dituzte ekimenari lotuta: Bilbon, Altsasun, Donostian, Gasteizen eta Iruñean. Larunbat eguerdian, berriz, manifestazio handi bat egingo dute Bilbon, palestinar erresistentziarekin elkartasunez eta... [+]


EHU desitxuratzen duen irakaslea

Sanchezi buruz ari gara, joan den ostiralean astindu gintuen kasuaz. Adierazpen askatasuna defendatzen dugu, baita gustuko ez ditugun adierazpenak egiten direnean ere. Askatasun horrek iritzi arrazoituetan eta kontrastatutako datuetan oinarritutako ideiak adierazteko... [+]


Marixol Iparragirreren kontrako epaia artxibatu du Auzitegi Nazionalak

Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia bahitu eta hiltzearen ardura politikoa egotzi nahi zioten, baina auzia preskribatuta dagoela iritzi dute epaileek.


EHUko Zuzenbide fakultateko ikaslea
“Hasieratik neurri zorrotzak hartu beharrean, ikasleen erantzun irmoaren zain egon da EHU”

Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]


2024-10-02 | Leire Ibar
Baxoan ahozko proba euskaraz egiteagatik ikerketa abiatu du Bordeleko Hezkuntza Akademiak

Uda aurretik, irakasle talde batek ekimen bat jarri zuen martxan ikasleek proba euskaraz erantzun ahal izateko. KAZETAk adierazi duenaren arabera, orain gertatutakoa ikertzeko prozesua zabalik dago.

 


2024-10-02 | Leire Ibar
Emakumeenganako diskriminazio sexista %18,5 igo da azken bi urteetan

Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.

 

 


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-10-02 | Julene Flamarique
Lan-baldintza “miserableak” salatu zituzten langileak kaleratu ditu The Champions Burgerrek

Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.


2024-10-02 | Inma Errea Cleix
Ez da sexua

Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]


2024-10-02 | Itxaro Borda
Tupperware

Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]


2024-10-02 | Hiruki Larroxa
Gizonen anaidia akabatzeko premia

Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]


2024-10-02 | Cira Crespo
Euskaldunen eraztuna

Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]


2024-10-02 | Jesús Rodríguez
Amerika Kopa eta elefantea gela erdian

Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]


Enarak beti itzultzen dira

Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]


Eguneraketa berriak daude